Ukazivanje na crne ekološke tačke kroz ReLOaD2 program
Evropska unija označava buku kao jedan od vodećih ekoloških problema današnjice. Prema podacima EU, oko 40% populacije je izloženo nivou buke većem od 55 dB, što je gornja granica za čisto stambena područja, preko 20% stanovništva je izloženo nivou buke iznad 65 dB, dok je više od 30% evropske populacije izloženo nivou buke preko 55 dB noću, što izaziva ometanje spavanja.
Nivo buke u Herceg Novom tokom ljetnih mjeseci daleko nadmašuje propisane granične vrijednosti. Muzika iz ugostiteljskih objekata, posebno iz diskoteka na otvorenom , ali i sa terasa pojednih kafića i restorana dopire do svih djelova grada, a zbog konfiguracije terena , stanovnici grada u višim zonama često su ugroženiji od onih u neposrednoj blizini obale, gdje je smještena većina ugostiteljskih objekata, saopšteno je danas iz NVO EkoKulMedia.
Komunalnoj policiji i komunalnoj inspekciji tokom juna, jula i avgusta 2022. godine putem aplikacije SISTEM 48 gradjani su podnijeli 139 prijava koje su se odnosile na buku. Od toga 86 za prekoračenje nivoa buke iz ugostiteljskih objekata, a 53 na narušavanje kućnog reda emitovanjem glasne muzike od strane etažnih vlasnika u stambenim objektima.Komunalni policajac Slobodan Vukašinović , učesnik Info dana koji je organizovala NVO Ekokul media u okviru projekta Ecoscreen , kazao je da je broj prijava zbog buke ubjedljivo na prvom mjestu , daleko ispred prijava zbog saobraćajnih i ostalih komunalnih problema.
Tokom glavne turističke sezone nije bilo nijednog dana bez prekomjerne buke, odnosno bez prijave gradjana komunalnoj policiji. Mještanin koji stanuje u blizini Škvera, kazao nam je da je bio primoran da više puta poziva komunalnu policiju zbog preglasne muzike iz obližnjih lokala, koja često traje mnogo duže od jedan sat iza ponoći, do kada je dozvoljeno emitovanje muzike na otvorenom . Kaže da je prinudjen čitavo ljeto, da tokom večeri i noći zatvara sve prozore u stanu, jer je nivo buke neizdrživ, a spavanje nemoguće. Komunalna policija, prema njegovim riječima, reaguje, ali je to najčešće kasno, kada nastupi muzičara završe. Po njegovim saznanjima, samo jednom je napisana kazna za ugostiteljski objekat koji je prijavio zbog buke, ali se vlasnik odlučio za sudski postupak. To je često način da se izbjegne ili smanji kazna, jer prekrsajni postupak traje dugo i gradjani najčešće odustanu od pojavljivanja na sudu, čime se postupak obustavlja.
Iz Komunalne policije, kao i Službe za inspekcijske poslove, saopštili su nam da postupaju po svakoj incijativi i da prilikom kontrole najprije sačinjavaju službenu zabilješku. Napominju da je jedan službenik komunalne policije u večernjim satima (od 20 do 01 čas) bio raspoređen na Šetalištu Pet Danica, odnosno na potezu od Milašinovića plaže do Igala, sa zadatkom da konstatno vrši kontrolu nivoa buke iz ugostiteljskih objekata, što se, kako tvrde, pokazalo kao dobra praksa.
Indikativan je podatak da je od ukupno 139 prijava, zbog utvrdjenog prekoračenja nivoa buke izdato svega 17 prekršajnih naloga. Duž obale i u gradu je veliki broj ugostiteljskih objekata, a svega osam komunalnih policajaca teško mogu postići da u kratkom vremenu reaguju na sve prijave i izmjere nivo buke.
Uprkos toj činjenici iz Službe komunalne policije tvrde da je Herceg Novi jedan od rijetkih gradova koji je nivo buke sveo u zakonske okvire. Pod tim uglavnom podrazumijevaju da su limitatori buke ugrađeni u gotovo sve ugostiteljske objekte.
Za prekoračenje dozvoljenog nivoa buke iz ugostiteljskih objekata kaznene odredbe su propisane Zakonom o turizmu i ugostiteljstvu i iznose za pravno lice od 2000-20 000€, za odgovorno lice u pravnom licu 200-2000€, za preduzetnika 300-6000€ i za fizičko lice 200-2000€.
Vlasnici ugostiteljskih objekata najčešće su spremni da plate nižu kaznu, a potom nastave sa istom praksom preglasne muzike. Čak i kada prijave dodju do sudije za prekršaje, rijetko se dogodi da kazna bude veća.
Medicinska istraživanja su potvrdila da buka od 85 decibela izaziva oštećenje sluha, dok je granica bola između 120 i 130 decibela.
Iz hercegnovske komunalne policije su nam potvrdili da je najveće prekoračenje koje su mjerenjem utvrdili iznosilo je 95,2 dB u jednom od ugostiteljskih objekata koji posluju na Šetalištu Pet Danica, te da je ispisan prekršajni nalog u skladu sa Zakonom.
Povećani nivo buke pored toga što oštećuje sluh, negativno utiče na cjelokupno zdravlje čovjeka tako da podiže krvni pritisak, povećava nervozu i razdražljivost, dovodi do sindroma hroničnog umora.
U kratkoj anketi koju smo sproveli za potrebe ovog teksta, ali i uvidom u komentare i statuse na društvenim mrežama, poput Grupe prezadovoljnih gradjana na FB, uvjerili smo se da je buka iz ugostiteljskih objekata česta tema, sa velikim brojem negativnih komentara.
Građanska inicijativa IN PACT krajem avgusta je objavila apel nadležnim službama i lokalnoj upravi da hitno primijene zakon i sankcionišu sve koji prekomjernom bukom sa otvorenih folkoteka i terasa terorišu gradjane do ranih jutarnjih sati. Istakli su neprimjereno bučne reklame sa barki i iz automobila koji kruže gradom, te gromoglasno ispaljivanje vatrometa svake večeri. ”Na ovaj način se remeti ne samo život mještana, već i turista koji otkazuju boravak zbog nesnosne buke”.
Iz lokalne uprave na njihov apel nije bilo zvaničnog odgovora.
