-Bojim se za moju egzistenciju, jer onoga momenta kada mi sruše “školjkaru“, uzeli su mi mogućnost da poslujem uopšte ovu sezonu, da napravim bilo kakav posao, od decembra ne radim ništa u vezi školjki, nego se bavim papirologijom, kaže za Boka News Luka Milošević, mladi uzgajivač mušalja, koji je ovih dana suočen i sa masovnim pomorom mušalja. On je od Službe za inspekcijske poslove Opštine Kotor (kao i još njih sedmorica) dobio rješenje o rušenju drvene montažno-demontažne kućice na uzgajalištu u Ljutoj. Naloženo mu je i da ukloni nadstrešnicu za selekciju i obradu školjki, metalnu ogradu (postavljenu nakon nekoliko krađa opreme), kao i da sruši stari objekat, koji je prethodni zakupac uradio u kamenu. Rušenje je najavljeno za danas 22. mart.
Lukini drugovi iz Udruženja „Marikultura“ koje broiji 21 uzgajivača školjki iz Tivta, Kotora i Herceg Novog, takođe strepe od poteza Komunalne inspekcije, jer su svi oni u sličnoj situaciji.
-Taman kada smo stvorili sve uslove koji su propisani za bezbjednost hrane na uzgajalištu, umjesto da se bavimo proizvodnjom i pripremom za sezonu, mi se borimo sa vetrenjačama. Nažalost, ima još sličnih primjera i u drugim slučajevima primarne proizvodnje hrane (jer se proizvodnja školjki svrstava u primarnu proizvodnju hrane). Umjesto da je država stimuliše, evo šta smo dobili, dodaje dr Milica Mandić, Lukina supruga i poslovna partnerka.
Donošenjem ovakvog rješenja dovode se u pitanje i projekti Evropske unije „Transfer tehnologija“ (španski splav) i „Food for Healt“- radni splav, koje finansira EU. Milošević je kroz transfer uveo nove tehnologije u uzgoju- splav omogućuje proizvodnju oko 30 tona školjki, dok je maksimalna proizvodnja na sadašnjih šest klasičnih linija 12 tona. Radni splav je dio demonstrativnog centra gdje bi dolazili studenti kojima bismo pokazali na koji se način školjke uzgajaju, izvlače iz mora, kako se čiste, sortiraju, pakuju i sve ostalo. Splav je operativan, a do kraja marta ćemo nabaviti i tendu da bi se splav pokrio i ta će investicija biti kompletirana.
-Ukoliko bi došlo do rušenja svega što sam do sada izgradio, dovela bi se u pitanje i realzacija tih projekata- ako to propadne, kakvu ćemo sliku poslati Evropskoj uniji?- pita Milošević.
Problemi, kaže, nastaju zbog toga što Država još nije uredila sektor marikulture, a pokrenute su zakonske promjene o razdvajanju ribarstva i marikulture, koje bi trebalo da budu izglasane tek 2024. godine.
– Uputili smo Inicijativu Ministarstvu ekologije, prostornog planiranja i urbanizma- Direktoratu za planiranje i uređenje prostora i Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede- Direktoratu za ribarstvo za Izmjene i dopune Programa privremenih objekata u zoni Morskog dobra za period 2019-2023. godine donešene aprila 2022. Pomoćni objekat za potrebe uzgajališta je pogrešno definisan kao „ribarska kućica za potrebe skladištenja opreme“, što nije u skladu sa važećim zakonom i propisima Veterinarske inspekcije- Ministarstva poljoprivrede, u vezi sanitarno-higijenskih uslova.
-Tražimo da umjesto „ribarske kućice“ stoji „školjkara“, koja bi zadovoljavala potrebe uzgoja: karantin – bazeni sa zatvorenim bazenima, gdje bi se uvezena mlađ tokom 21 dana testirala na razna oboljenja, nakon toga purifikacioni centar – pročišćavanje školjaka. Za sad smo mi tokom godine uglavnom u A-klasi vode, tada nam taj purifikacioni centar nije neophodan, ali biće onoga momenta kad mi tokom ljeta padnemo u B ili C-klasu, kada je povećan broj bakterija. Tada se školjke pročišćavaju sterilizatorima (UV-lampe, ozonator i ostzalo). Dakle, školjkara mora da ima prostor i za te potrebe, kao i za otpremni centar, za garderober, mokri čvor, da ima prostor za skladištenje organskog otpada. Taj otpremni centar mora da bude jednim dijelom u zatvorenoj prostoriji, a drugim dijelom napolju, ali pod nadstrešnicu (bilo koja obrada i sortiranje školjki se ne radi direktno na suncu).
U UT uslovima imamo samo 20 metra kvadratnih (de)montažnog drvenog objekta, za skladištenje opreme, a ove promjene koje tražimo trebalo bi da dođu 2024. godine, kada se uvodi novi plan i program za privremene objekte u zoni Morskog dobra, kaže Luka Milošević, koji je, vodeći se budućim promjernama, na svom objektu stavio i nadstrješnicu, ograde, betonirani plato na koji je postavio kućicu.
Prema ugovorom propisanim obavezama, dobio je saglasnost Uprave za zaštitu kulturnih dobara, Agencije za zaštitu prirodne sredine, te porijavio radove Komunalnoj inspekciji. Glavni gradski arhitekta nije nadležan za izgradnju objekata do 35m2, već je Komunalna inspekcija 2021. godine preuzela tu nadležnost u pojasu Morskog dobra.
-Idejno rješenje i sve saglasnosti sam 12. avgusta prošle godine predao Morskom dobru na uvid, a nakon mjesec dana njihovog nekomentarisanja, 12. septembra sam predao oprijavu radova Komunalnoj inspelkciji. Nakon dva mjeseca čekanja od njih bilo kakvog odgovora, krenuo sam u realizaciju- nabavio kućicu za 14 hiljada eura. Toga dana su Komunalna inspekcija i Komunalna poilicija uzašle na teren i ustanovili su da je „sve urađeno sa UT uslovima“ (što potvrđuju zapisnicima). Dva dana poslije toga postao sam predmet političkih prepucavanja i od toga momenta Komunalna pilicija „okreće ploču“- odjednom se više „ne uklapam u ambijent“, „izlazim iz gabarita“, što nije tačno. Obraćao sam se gradonačelniku Jokiću, ministru poljoprivrede Jokoviću, ali bez reakcije kaže Milošević i pozivajući se na važeći zakon, navodi da u UT uslovima nije navedeno ograničenje visine. Kako 20 kvadrata nije dovoljno za operativne potrebe koje zahtijeva uzgoj, on je podigao i galeriju, u kojoj je planirao magacin za poše, mreže, pergolare…
-Nakon toga Komunalna inspekcija piše novi zapisnik, gdje zahtjeva da prepravim kućicu kako njima odgovara. Bio sam korektan i u dogovoru sa MD kućicu sam spustio i oble daske sam obložio stiroporom i ravnim daskama, ulažući još dvije hiljade eura. Na kraju sam bio iznenađen rješenjem o rušenju, kaže Luka. On plaća uredno porez od svog posla- godišnje oko tri hiljade eura, godišnje dozvole su oko hiljadu eura, zakup obale kod Morskog dobra je oko 1300 eura, što su značajni troškovi, koje nije lako namiriti, jer bude godina gdje školjkari ostanu i bez prihoda -zavise od prirode, ona nekad da, nekad uzme.
I drveno je ambijentalno
-Budući da sam sertifikovanu drvenu montažnu kućicu nabavio sa sjevera Crne Gore, bio sam napadnut da „Žabljak nije za more“, a Žabljak je naš- crnogorski. Jesu li ove lampe i ćilimi po Starom gradu u skladu sa tradicijom, uklapaju li se oni u ambijent? To je tragikomično. Činjenica je da registrovanih proizvođača drvenih kućica nema na Primorju, oni su na Sjeveru, tipske kućice koje su meni bile najjeftinije rješenje, šta sam drugo mogao?
/M.D.Popović/
Odgovor Komunalne inspekcije
U skladu sa pravilom da se čuje i “druga strana”, obratili smo se i Službi za inspekcijske poslove Opštine Kotor, te dobili sljedeći odgovor:
“Kao što je cjelokupnoj javnosti već poznato, pomenuti vlasnik – ribarske kuće, na lokaciji Ljuta, nije se prilikom izgradnje objekta pridržavao izdatih UT uslova.
Ovim putem Vas obavještavamo da je na predmetnoj lokaciji početkom 2022. godine vršen inspekcijski nadzor nad pomoćnim i privremenim objektima u zoni morskog dobra, od strane nadležnog inspektora Perišić Snežane.
Dana 21.02.2022. godine nadležni inspektor je donio rješenje kojim je naređeno uklanjanje betonske ploče, koju je prethodno bez odobrenja Javnog preduzeća za morsko dobro izgradio vlasnik predmetne mušuljare. Istim rješenjem je naređeno uklanjanje i nelegalno podignutog ogradnog zida dužine cca 60 m sa postavljenom žičanom ogradom, kojim je onemogućen prilaz moru i obali.
Dana 22.02.2022. godine doneseno je rješenje kojim je naređeno uklanjanje kamenog objekta sa betonskim krovom i pomoćni objekat (roštilj). Istog dana subjektu nadzora je naređeno da ukloni izgrađenu nadstrešnicu sa osam betonskih stubova, pokrivenu sa tiglom na drvenoj konstrukciji.
S obzirom da je zakazano izvršenje pomenutih rješenja odloženo, na zahtjev subjekta nadzora, do povratka postupajućeg inspektora sa bolovanja, u tom periodu vlasnik predmetnih objekata pribavlja UT uslove za postavljanje novog privremenog objekta na predmetnim parcelama koje su već prethodno predmet inspekcijskog nadzora. Po prethodnoj prijavi građenja odnosno postavljanja privremenog objekta ribarske kućice, Služba za inspekcijske poslove Opštine Kotor, odnosno postupajući inspektor u predmetu je nakon povratka sa bolovanja, dana 12.12.2022. godine izašao na lice mjesta i konstatovao u momentu kontrole da se na predmetnoj parceli izvode radovi na postavljanju objekta u skladu sa izdatim UT uslovima za objekat – ribarsku kuću. Inspektor je istog dana ukazao vlasniku objekta da predmetnu drvenu kućicu postavlja na betonskoj ploči koja je izgrađena suprotno Zakonu o planiranju prostora i izgradnji objekata i da je rješenje o uklanjaju predmetne ploče potvrđeno od strane drugostepenog organa Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma, o čemu je isti upoznat kroz prethodni postupak ovog organa. Nakon konstatovanog činjeničnog stanja inspektor je obavijestio JPMD kako bi zajedno izvršili kontrolu daljih radova.
Dana 04.01.2023. godine kontrolnim inspekcijskim nadzorom je konstatovano da je vlasnik predmetne kućice izgradio, odnosno postavio, predmetni objekat na nelegalnoj podlozi, izlazeći van predviđenih gabarita u visini i širini objekta, podizanjem spratnosti objekta i širinom sa lijeve strane tj. izgradnjom sanitarnog čvora.
Napominjemo da su predmetna rješenja koje je nadležni inspektor donio u ovom predmetu potvrđena od strane drugostepenog organa, o čemu je uredno prije izgradnje ribarske kućice vlasnik prethodno obaviješten.
Uzimajući u obzir cjelokupno činjenično stanje konstatuje se da je vlasnik predmetnih pomoćnih i privremenih objekata, za koje su već bila donešena izvršna rješenja, postupio sa umišljajem i izgradio odnosno postavio ribarsku kućicicu na način što je istu izgradio suprotno tehničkoj dokumentaciji i UT uslovima.”
