Kako saopštavaju iz NVO Expeditio iz štampe je izašlo Drugo izdanje publikacije “Vrata u tradicionalnoj arhitekturi Boke Kotorske i njihova restauracija”.
Ova knjige je nastala kao rezultat saradnje EXPEDITIO i Svenska byggnadsvårdsföreningen – Švedske asocijacije za brigu o nasljeđu, nakon zajednički organizovanih volonterskih radnih kampova restauracije u Perastu.
Vrata su odabrana kao tema, jer su ona kao sekundarni elementi na tradicionalnim građevinama, pored praktičnih funkcija koje vrše, važan segment slojevitog nasljeđa nekog okruženja.U Boki Kotorskoj, kao i u mnogim drugim krajevima Crne Gore, još uvijek je sačuvano dosta tradicionalnih vrata. Međutim, tokom održavanja ili obnove kuća njima se često ne pridaje dovoljno važnosti. Tradicionalna drvena vrata se često neadekvatno restauriraju ili se jednostavno zamjenjuju novim, metalnim ili “plastičnim”.
Bavljenjem tradicionalnim vratima i ovom publikacijom smo htjeli da skrenemo pažnju na vrijednost tradicionalnih vrata i njihov značaj u očuvanju izuzetnog i kompleksnog nasljeđa Boke Kotorske, kao i da ukažemo na neophodnost njihovog čuvanja, kako restauracije i održavanja tako i izrade novih, korišćenjem tradicionalnih tehnika i tradicionalnih materijala.
U publikaciji su nakon uvodnog dijela, u kome su opisna iskustva sa volonterskih radnih kampova restauracije, predstavljene osnovne karakteristike vrata u tradicionalnoj arhitekturi Boke Kotorske, a zatim i principi restauracije i smjernice za proces restauracije vrata. Publikacija je rađena s ciljem da bude podsjetnik, kako zanatlijama tako i svima koji na svojim kućama imaju tradicionalna vrata, o tome koje su vrijednosti vrata i kako ih treba čuvati.
Materijal u publikaciji su pripremili EXPEDITIO i učesnici 3. radnog kampa restauracije na palati Visković, koautori su bili slikarka konzervator Jasminka Grgurević i arhitekta konzervator Ilija Lalošević, a stručni konsultant Calle von Essen iz Švedske asocijacije za brigu o nasljeđu. Sredstva za prvo izdanje publikacije je obezbijedila SIDA – Swedish International Development Cooperation Agency.
Nadamo se da će ova publikacija makar u nekoj mjeri doprinijeti da se sačuvaju tradicionalna vrata u Boki, a možda i podstaknuti studioznije bavljenje ovom i sličnim temama vezanim za tradicionalne tehnike i zanate.
Drugo izdanje publikacije iz 2016. realizovano je u okviru projekta “Tradicionalni materijali i tehnike gradnje u Boki Kotorskoj” uz podršku Headley Trust Fondacije.
Knjigu možete pogledati na https://issuu.com/expeditiokotor
