Opštinska javna ustanova „Muzeji“ Kotor povodom Međunarodnog dana muzeja i Noći muzeja, organizuje promociju monografije „Galerija solidarnosti“ Marije Mihaliček, koja će biti održana u srijedu 18. maja u 19 sati u Galeriji solidarnosti u Starom gradu.
O važnosti ovog vrijednog fonda i monografije, pored autorke i dizajnera monografije Dimitrija Pajtića, govoriće opštinska sekretarka za kulturu, sport i društvene djelatnosti Tatjana Kriještorac.
Uz monografiju će javnosti tom prilikom biti predstavljena i stalna postavka Galerije. Galeriju solidarnosti čini vrijedna zbirka od 375 likovnih djela koja su gradu Kotoru i Crnoj Gori, u znak solidarnosti nakon katastrofalnog zemljotresa 1979. godine, slali umjetnici i umjetnice Jugoslavije i nekoliko stranih zemalja. Među najznačajnijim podzbirkama nalaze se Slovenačka grafika, Naiva i Crnogorski ciklus Cate Dujšin-Ribar.
U Beogradu rastu cijene nekretnina, Putinove izbjeglice nailaze na domaće Putinove fanove. Zbog rata u Ukrajini, posljedica sankcija i autoritarnih odnosa u domovini sve više Rusa okušava emigrantsku sreću u Beogradu.“
Ovako je najavljen tekst Thomasa Rosera objavljen danas (16. maja) u njemačkom listu Rheinische Post. Tekst počinje opisom upečatljive slike: „Pred beogradskim kafeom ‘Ruski car’ policajci štite mirovne demonstrante koji u znak protivljenja ratu drže počasnu stražu. ‚Zaustavite rat u Ukrajini‘, ‚Putin je ratni zločinac‘ ili ‚Zaustavite okupaciju Ukrajine’, tako glase natpisi na srpskom, ruskom i ukrajinskom na crnim protestnim plakatima. Pored mirovnih aktivista beogradske organizacije ,Žene u crnom`, tu su prije svega ruski imigranti koji u rusofilnom glavnom gradu izlaze na ulice protiv rata u Ukrajini”.
Autor opisuje sudbine tih Rusa. Saša Sergina iz Samare kaže da su se na dan početka rata ljudi spontano okupili kod ruskog veleposlanstva i osnovali su grupu „Rusi, Ukrajinci, Bjelorusi i Srbi, zajedno protiv rata”. A Sergej (ime izmijenjeno) je izgubio posao glazbenika u jednom orkestru u Sankt Peterburgu jer je pred kolegama kritizirao rat. Obitelj njegove majke potječe iz Lavova, a njegova supruga je iz Odese. Autoru Sergej priča da je obitelj htjela napustiti Rusiju još poslije aneksije Krima i da je rat u Ukrajini sada kap koja je prelila čašu.
„Ustvari, Sergej bi htio u Beč. Ali ne samo zbog toga što poznaje Beograd jer je jednom s orkestrom tu gostovao, uputio se ovamo kao i tisuće njegovih sunarodnjaka. Rusima nije potrebna viza da dođu u Srbiju. Srbija kao kandidat za članstvo u EU-u koji se koleba između Istoka i Zapada nije uvela sankcije EU-a Rusiji, državna avio-kompanija Air Serbia još uvijek leti za Moskvu i Sankt Peterburg”.
Autoru Thomasu Roseru je jedna žena zaposlena u filijali Raiffeisenbank u Bulevaru oslobođenja rekla da Rusi zaista u većem broju otvaraju račun kod njih.
„Zaista se ruski u centru nove ‘Moskve na Dunavu’ sve češće čuje. Seregina, koja od 2010. živi u Beogradu kaže da neki mediji procjenjuju da je pridošlica između 20.000 i 30.000.” Autor navodi njezine riječi da je njezin poznanik, fizičar iz Moskve, namjeravao iseliti u Tbilisi, ali je odustao, jer se boji da bi se u Gruziji uskoro mogao ponoviti ukrajinski scenarij, pa sada planira doći u Beograd.
„Već poslije Oktobarske revolucije, dvadesetih godina prošlog stoljeća, tisuće ruskih umjetnika, arhitekata, poslovnih ljudi i znanstvenika emigrirali su u Beograd i tada glavnom gradu kraljevine Jugoslavije pomogli da se razvije. Seregina se nada sličnom pozitivnom efektu nakon dolaska Rusa uglavnom iz srednje ili više srednje klase. Ali novi stanovnici, kako ona kaže, na žalost donose i negativne posljedice.”
Ona autoru njemačkih novina navodi da je sada u Beogradu još teže pronaći stan koji se može platiti, jer su platežno sposobne pridošlice ionako pregrijano tržište nekretnina dodatno usijale. Autor navodi domaće ljude koji se žale da se boje kako normalni ljudi više neće moći naći stan. Thomas Roser u tekstu navodi jedan naslov iz Blica: „Okupiraju li Rusi Beograd i Novi Sad?”
U tekstu se dalje kaže: „Ipak, novopridošli imigranti, za razliku od onih koji dolaze u zapadnoeuropske zemlje, u rusofilnoj Srbiji skoro da ne nailaze na suzdržanost – i ne moraju se nikome pravdati za Putinov rat, koji oni ionako najčešće odbacuju. Umjesto toga njih muči potpuno drukčiji fenomen koji dovodi do sukoba: Izbjeglice iz Putinove Rusije u Beogradu nailaze na domaće Putinove fanove.”
Autor navodi iskustva Sergeja koji je radostan da u Srbiji može slobodno izraziti svoj protest protiv rata, a u Sankt Peterburgu takve demonstracije poslije 15 minuta policija rastjera palicama, uhićujući ljude. Ali ga čudi da se na štandovima sa suvenirima prodaju majice s Putinovim likom i da ih mnogi oduševljeno nose. Thomas Roser navodi i objašnjenje da je zbog toga što je NATO bombardirao Srbiju tu rašireno pojednostavljeno mišljenje o ukrajinskom ratu gdje je „neprijatelj mog neprijatelja moj prijatelj” i gdje se u Putinovom napadu na Ukrajinu vidi „kontranapad protiv Sjevernoatlantskog pakta”.
„Demonstracije krajnjih desničara u kojima su iskazivali solidarnost s ruskom agresijom i nosili slike Zida u čast Putina nisu samo na Zapadu izazvale konsternaciju.” Autor navodi da je Seregina koja je diplomirala arhitekturu znala za srpski način gledanja na Rusiju, ali da ni njoj nije bilo jasno koliko je duboko ukorijenjena podrška Putinovoj politici. Thomas Roser navodi njezine riječi da u Srbiji i ratna prošlost iz devedesetih nije popraćena dovoljnim stupnjem refleksije, a da u Srbiji veliki utjecaj ima i ruska propaganda. Ona po riječima koje citira autor, smatra da Srbi ustvari ne shvaćaju što se događa: „To nije rat između dvije države. Ukrajina se bori za slobodu cijele Europe.”
U tekstu se navodi da su tisuće ruskih imigranata pokrenule stranicu na Facebooku “Serbia in my mind” na kojoj je manje riječ o ratu, a više o praktičnim savjetima, od potrebnih dokumenata za prijavu boravka do otvaranja računa u banci. Međutim, u vremenu lažnih vijesti, Ruse u Beogradu je, po navodima autora, uznemirila iskonstruirana informacija da srpske vlasti deportiraju Ruse u Rusiju, ako oni „blate svoju zemlju”. Seregina kaže: „Bilo je dobro da smo odmah opovrgli tu tvrdnju kao pokušaj zastrašivanja. Ljudi su dovoljno zastrašeni.” A Sergej kaže da se kao glazbenik može baviti svojom profesijom bilo gdje. Za njega je Sankt Peterburg prelijep grad koji on jako voli. „Ali ja se sigurno ne vraćam u Rusiju sve dok je Putin na vlasti.”
Povodom Međunarodnog dana muzeja, u srijedu 18. maja, sve organizacione jedinice Opštinske javne ustanove “Muzeji” Kotor (Muzej grada Perasta, Rimski mozaici, Galerija solidarnosti, Crkva Svetog Mihaila – Lapidarijum, Crkva Svetog Pavla) raditi do 24 sata.
Ulaz i stručno vođenje su besplatni, a organizovan je i besplatan autobuski prevoz sa autobuskog stajališta kod Kulturnog centra u 19 i 22 sata za Perast i Risan.
Pokrovitelji manifestacije su Montenegro Shorex DOO i Open Tour DOO.
Crnogorski sudovi se u najmanju ruku, čudno ponašaju u slučaju milionski vrijednih tužbi dijela radnika Aerodroma Crne Gore protiv te kompanije, zbog neisplaćenih primanja zaposlenih po više osnova tokom peroida od 2008. do kraja 2018.godine.
Pokazuju to drugostepene presude Višeg suda u Podgorici kod kojih je isto sudsko vijeće, postupajući u identičnoj pravnmoj siutuaciji, donosilo dvije različite presude.
„Vijesti“ posjeduju drugostepene presude Višeg suda u Podgorici u kojima je vijeće sudija u sastavu Magdalena Zečević (predsjednica), Natalija Boričić i Sanja Čakanović (članice) povrdilo presudu Osnovnog suda u Podgorici kojom je skoro u potpunosti usvojena tužba i odštetni zahtjev radnika aerodroma Tivat P.K., te presudu istog tog vijeća koje je u identičnom slučaju, preinačilo prvostepenu presudu donešenu u korist radnika M.S. i time je odbilo najveći dio njegovog tužbenog zahtjeva. Prema presudi u slučaju P..K., sutkinje Zečević, Boričić i Čakanović su 18.juna propšle godine u potpunosti potvrdile prvostepenu presudu Osnovnog suda i odredile da mu ACG imaju isplatiti ukupno 15.925 eura sa zateznom kamatom, od čega se skoro 14 hiljada eura odnosi na manje isplaćeni starni dio zarade sa zateznom kamatom po tom osnovu. Iste sutkinje u identičnom slučaju radnika M.S. su 15.marta ove godine donijele odluku da djelimično prihvate prvostepenu presudu Osnovnog suda u Podgorici kojom je bilo određeno da ACG njemu plati 16.103 eura, Naime, sutkinije Višeg suda priznale su osnovanost samo potraživanja M.S. po osnovu toplog obroka i zimnice od ukupno 2.169 eura, dok su mu odbile ranije od Osnovnog suda priznato potraživanje od 13.934 eura na ime manje isplaćenog startnog dijela zarade, sa zateznom kamatom.
Nekoliko stotina radnika ACG je tokom protekle tri godine tužilo tu kompaniju zbog toga što su im ACG u periodu od 2008. do kraja 2018. godine obračunavali manji startni dio zarade, isplaćivali manje naknade za topli obrok od onih koje je trebalo da dobiju, odnosno nije isplaćivalo zimnicu, prekovremeni rad i troškove prevoza. U prosjeku, ova potraživaja , odnosno tužbeni zahtjevi po zaposlenom iznose između 15 i 16.000 eura, pri čemu se najveći dio tih dugovanja ACG prema radnicima odnosi na manje isplaćeni startni dio njihovih zarada. Ova potraživanja zaposlenih ACG koja su prema nalazu revizora koji je pregledao poslove knjige te državne firme za 2020., iznosila ukupno preko 14 miliona eura, najvećim su dijelom nastala za vrijeme dok je Aerodromima kao izvršni direktor, rukovodio Milovan Đuričković (SDP, a kasnije SD), a u manjoj mjeri za vrijeme mandata njegovog nasljednika Danila Orlandića (SD). Nijedan od njih dvojice, kmaoo ni članova bivših DPS-SP-SD-BS Odbora direktora te državne firm, dosada njisu prozivani na odgovornost zbog višemilionske štete koju je po tom osnovu pretrpjela ova kompanija.
ACG su u međuvremenu sa nekoliko stotina radnika postigli sporazume o vansudskom poravnanju pri čemu im je kompanija isplatila samo glavnicu potraživanja bez kamate. Sa radnicima koji nisu bili spremni da prihavte takvu ponudu poslovodstva, firma je nastavila da se sudi, pritom samoj sebi „nabijajući“ ogromne troškove za advokata i finansijskog vještaka. Zanimljivo je da su ACG u tim sporazumima o vansudskom poravnanju, priznali osnovanost svih potraživanja svojih zaposlenih, da bi ih onda kompanija sporila u sudskim procesima sa onim radnicima koji nisu prihvatili ponudu za vansudsko poravnanje.
Bivši izvršni direktor ACG Danilo Orlandić je krajem januara prošle godine izjavio da su Aerdromi do tada u procesu vansudskog poravnanja sa radnicima, “uštedjeli 4,3 miliona eura, a kad se okončaju svi sudski postupci početkom 2022. godine, projektovana ušteda će biti najmanje 6,1 milion eura.”
“Prve tužbe radnika povodom sporova koji su iz perioda 2008-2018. godine, su krenule sredinom aprila 2019. godine u susret najavljenom usvajanju Zakona o radu kojim se gubi mogućnost utuženja pojedinih prava koji se stiču iz radnih odnosa kao i najavljenoj koncesiji aerodroma”- naveo je Orlandić.
Dodao je da su, nakon konsultacija sa nekadašnjim sudijama koji su se bavili ovom vrstom sporova, advokatskim kancelarijama kao i predstavnicima Agencije za mirno rješavanje sporova, odlučili da u junu 2019. angažuju vještaka ekonomsko-finansijske struke da uradi vještačenja po svim osnovama koja su radnici-tužioci u svojim tužbama tražili. To se, kako je tada tvrdio Orlandić, pokazalo kao dobar potez.
“Vještaci su svoj posao uradili na najbolji mogući način i omogućili nam da već u decembru 2019. godine počnemo pregovore sa radnicima i otpočnemo proces vansudskog poravnanja koji nam je omogućio da na današnji dan uštedimo ovom preduzeću 4,3 miliona eura, a projektovano kad se okončaju svi postupci krajem 2021. i početkom 2022. godine 6,1 milion eura. Ukupan iznos koji je izvještačen je 15 miliona eura bruto.” -rekao je 21.januara prošle godine, Orlandić. Kazao je da je ukupno bilo skoro 900 tužbi, a da su neki od advokata za jedno lice podnosili više tužbi po različitim osnovima potraživanja. Orlandić je naveo da je menadžment ACG do tada izvršio isplatu radnicima u iznosu od 5,5 miliona eura na ime vansudskog poravnanja.
Prema nezvaničnim informacijama “Vijesti” angažovanje vještaka finansijske struke Gorana Bubonje, ACG su platili oko 100.000 eura, a ta je državna kompanija u međuvremenu podgoričkom advokatu Miloradu Janjeviću za zastupanje u sporovima sa radnicima koji nisu prihvatlili poravnanje, platila još više stotina hiljada eura honorara.
“Vijesti” posjeduju jedan od primjeraka takvih ugovora o vansudskom poravnanju iz koga se vidi da je poslodavac priznao osnovanost potraživanja jednog svog zaploslenog po svim osnovama za koje je radnik prethodno tužio ACG. Po poravnanju, njemu je isplaćeno ukupno 11.739 eura, od čega se najviše – 9.880 eura odnosi upravo za manje isplaćeni starti dio zarade.
Advokatica Vera Peković iz Podgorice koja zastupa najveći broj radnika što su tužili ACG, kazala je da su prvostpeni sudovi donijeli 30-tak presuda u njjihovu korist, priznavši im osnovanost skoro svih potraživanja.
“Po žalbi ACG, te su presude išle na drugostepeni Viši sud u Podgorici koji ih je u početku, takođe relativno lako i brzo potvrđivao, dosuđući da ACG plate odštetu koja se po zaposlenom, u prosjeku kretala od 15 do 16 hiljada eura. Međutim, onda se naprasno situacija promijenila i iste te sudije Višeg suda koje su prethodno potvrđivale presude prvostepenih sudova u koristmojih klijenata, počele su da ih odbacuju ili preinačavaju, priznajući samo manji dio njihovih potraživanja na ime toplog obroka i zimnice – u prosjeku oko 2 hiljade eura po tužbi, dok su poništavali sva potražiuvanja na ime manje isplaćenog starnog dijela zarade, a na što se u prosjeku odnosilo 10-12 hiljada eura po tužbi. Nevjerovatno je da su to sudije radile iako su sva ova potraživanja radnika – i topli obrok, i zimnica i manje isplaćeni startni dio zarade, potraživanja koja su nastala iz istog osnova. Ovako nešto ne može se desiti “preko noći” bez neke intervencije sa strane, najvjerovatnije od strane predsjednika Višeg suda u Podgorici Borisa Savića.”- kazala je “Vijestima” advokatica Peković, dodajući da “za svoje 32 godine u praviosuđu, još ovako nešto nisam vidjela”.
Peković je kazala da su nakon takvih učestalih odluka Višeg szuda da poništavaju ili preinačavaju odluke prvostepenih koje su bile u korist radnika ACG, i sudije Osnovnih sudova promijenile pristup i počele su odbacivati tužbe zaposlenih, “vjeriovatno ne želeći da sebi kvare rezultat ju smislu broja ukinutih ili promijenjenih presuda koje su donijeli”.
Peković je istakla da sudije Višeg suda odbijaju tužbene zahjtkjeve radnika ACG iako se oni temelje na istim argumentima koje je ta kompanija prethodno priznala da su osnovani kroz brojne ugovore o vansudskom poravnanju koje je u međuvremenu sklapala sa drugim dijelom svojih zaposlenih.
“Viši sud se na ovaj način ruga sa zdravim razumom!”- kategorična je advokatica Peković.
Istakla je da su od februara na ovamo, sudije Višeg suda intenzivno preinačavale i odbijale prvostepenih presude u korist radnika ACG, ali da su osjetno usporili tempo u tome nakon što su nedavno uhapšeni bivša predsjendica Vrhovnog suda Crne Gore Vesna Medenica i predsjednik Privrednog suda Blažo Jovanić.
Peković je kazala da ona trentno ima u radu oko 150 aktivnih tužbi radnika ACG koji su tužili poslodavca i traže da im se nadoknadi ono za što su zakinuti, kao i da je u međuvremenu Viši sud donio 16 odbijajućih drugostrepenih presuda na koje je ona uložila reviziju pred Vrhovnim sudom. Sprema i ustavnu žalbu Ustavnom sudu “jer se ne može desiti da pravosuđe u identinim pravnim situacijama, ali i od od strane istog sudskog viječaa, donosi različite odluke i tako posredno diskriminiše jedne građane u odnosu na druge.” Peković je pozvala nadležne da istraže što se sve dešavalo u ovoj višemilionskoj aferi naglašavajući da je i prethodni menadžment ACG nejednako postupao prema svojim radnicima “jer se ta kompanija upadljivo nije žalila na prvostepene presude u korist nekih radnika kojima je odmah isplatila dosuđene odštete po svim osnovama, dok se na druge takve presude žalila Višem sudu”.
“Vijestima” iz Višeg suda u Podgorici nije odgovoreno na pitanja u vezi ovakvog postupanja sudija te instance, niti je kometnarisano da li je na njih zbog mogućih višemilionskih odšteta koje bi plaćao ACG, eventualno vršen neprimjereni uticaj sa strane, ili od predsjednika tog suda Borisa Savića.
Kotorska policija uhapsila je četiri državljanina Turske zbog sumnje da su u akvatorijumu Boke Kotorske otuđili četiri plovila 14. maja.
Kotorsku policiju su službenici Stanice granične policije II Bar obavijestili da se 14. maja oko 21:30 sati, na dijelu mora iz uvale Sutomora u pravcu otvorenog mora ka vodama Albanije, kreće plovilo velikom brzinom koje je zaustavljeno i dovedeno na službeni vez graničnog prelaza Luka Bar radi vršenja pregleda.
– Za plovilo je utvrđeno da je otuđeno u Kotoru. Na njemu su se nalazila četiri lica, državljani Turske C.E. (29), S.E. (27), A.E. (26) i F.K. (25), za koja je utvrđeno da ilegalno borave na teritoriji Crne Gore. Oni su lišeni slobode zbog sumnje da su izvršili krivično djelo teška krađa u saizvršilaštvu.
Ukupna vrijednost plovila koja su otuđena iznosi oko 60.000 eura – kazali su iz policije.
Preostala tri plovila su pronađena pretragom akvatorijauma bokokotorskog zaliva i vraćena su vlasnicima.
Na vezu se nalazi Azamara Onward, koja je uplovila nešto poslije devet sati.
“Na ovom putovanju na brodu boravi 537 putnika i 379 članova posade koji su u Kotor stigli iz Splita, a večeras u 20 sati isploviće za Dubrovnik”, navodi se u saopštenju.
Na poziciji sidra 1 nalazi se Celebrity Reflection, brod koji je uplovio u sedam sati i 45 minuta.
“Sa 1,73 hiljade putnika i 963 člana posade u našoj luci zadržaće se do 17 sati kada će isploviti za Krf”, dodaje se u saopštenju.
I treći brod koji se nalazi na sidru broj 2 je kruzer Fantasia italijanske kompanije MSC.
“Brod je stigao u devet sati sa 622 putnika i 1,1 hiljadu članova posade i na poziciji će ostati do 18 sati. Nakon isplovljenja uputiće se ka italijanskoj luci Bari”, zaključuje se u saopštenju.
Na sjednica Odbora povjerenika Opštine Tivat koja je zakazana za 18. maj, jedna od predloga odluka koja bi trebala biti usvojena je i Odluka o davanju na korišćenje i upravljanje otvorenim sportskim terenom, popularno nazvanog „Tenis“, Fudbalskom klubu “Arsenal“ iz Tivta.
Ovom predlogu odluke protive se u Rukometnom klubu „Partizan“ iz Tivta.
Kako su nam kazali u klubu, zvaničnim pismom su se obratili predsjedniku Opštine Tivat Željku Komnenoviću, u kojem navode da su oni jedini prirodni vlasnik sportskog terena „Tenis“, te da im pripada pravo korištenja i upravljanja ovim sportskim terenom.
RK Partizan Tivat – na sportskom terenu Tenis
„Sigurni smo da se bar stariji građani našeg grada sjećaju rukometnih utakmica i treninga naših rukometaša, koji su slavu našeg kluba prenjeli u cijeli region a i Evropu upravo sa tog terena. Zaista smatramo da je konačno vrijeme da se teren vrati RK „Partizan“ na upravljanje, jer naše mlađe selekcije vape za takvim terenom i ne vidimo niti jedan razlog da tako ne bude. Uz dužno poštovanje prema FK „Arsenal“ pitamo se zašto bi se njima dodjelio taj teren na korištenje i upravljanje kada imaju svoj glavni i pomoćni stadion. Nadamo se da ćete naći vremena da porazgovarate sa nama i da zaista dobra i odlična saradnja koju smo imali sa vama do sada naići na vaše razumjevanje na dobrobit rukometa i sporta u Tivtu“- kaže se u pismu RK „Partizan“ presjedniku Opštine Tivat.
O ovom problemu razgovarali smo satrenerom RK „Partizan“ Dejanom Stjepčevićem.
-Kako je u međuvremenu postavljen Odbora povjerenika Opštine Tivat ovim putem ih pozivamo da sjednemo i porazgovaramo, saslušaju naše argumente prije donošenja odluke koja bi mogla imati trajne posljedice na razvoj rukometnog sporta u Tivtu, kazao je za naš portal Stjepčević.
Popularni sportski teren „Tenis“ trenutno koriste treća lica kojima je istekao ugovor o korištenju i upravljanju.
U Crnoj Gori su, u posljednja 24 sata, registrovana nova 43 slučaja infekcije koronavirusom.
Nije prijavljen nijedan smrtni ishod.
Iz Instituta za javno zdravlje (IJZ) saopšteno je da su njihove i druge javne i privatne laboratorije koje se bave dijagnostikom infekcije koronavirusa, tokom četvrtka završile analizu i dostavile rezultate za 623 uzoraka.
Opština
Novopozitivni slučajevi
Podgorica
21
Herceg Novi
4
Nikšić
4
Tivat
4
Budva
3
Kotor
2
Berane
1
Bijelo Polje
1
Cetinje
1
Danilovgrad
1
Pljevlja
1
Ukupno
43
Udio pozitivnih slučajeva u ukupnom broju testiranih dana 15.05.2022. godine iznosio je 6,90 odsto.
Prijavljen je oporavak kod 39 pacijenata pa ukupan broj trenutno aktivnih slučajeva COVID-19 u Crnoj Gori iznosi552.
U povodu Dana Europe i 150. obljetnice osnutka Dubrovačkih muzeja, Dubrovački muzeji u saradnji s Lučkom upravom Dubrovnik u ponedjeljak, 9. svibnja 2022. godine u tvrđavi sv. Ivana u Pomorskom muzeju predstavili su 3D animaciju dubrovačke karake, autora Darija Bajurina te u produkciji Unimedije, piše Dubrovački vjesnik.
Animacija najznamenitijeg trgovačkog broda Dubrovačke Republike izrađena je u sklopu EU projekta „Remember“ i „Programa prekogranične suradnje Italija-Hrvatska 2014–2020.“, u kojemu je Lučka uprava Dubrovnik bila jedan od projektnih partnera. Cilj projekta je valorizacija materijalne i nematerijalne pomorske kulturne baštine kao resursa koji je stoljećima omogućavao stvaranje ekonomskog, kulturnog i umjetničkog bogatstva. Kroz projekt je predstavljena i zajednička platforma partnera naziva „Adrijo“, kojoj će se uskoro moći pristupiti i preko stranice www.adrijo.eu.
Suradnjom Lučke uprave Dubrovnik i Dubrovačkih muzeja, u Pomorskom muzeju postavljen je i informativni kutak, u kojemu se prikazuje 3D animacija, kao dodatni sadržaj za sve posjetitelje koji nadopunjuje priču o pomorstvu Republike. Za potrebe prikazivanja izrađen je i drveni stalak u obliku brodskog rebra dubrovačke karake, koji je osmislio i izradio preparator za drvo Dubrovačkih muzeja Željko Ćatić.
Na predstavljanju je uz ravnateljicu Dubrovačkih muzeja Ivonu Michl govorila i Kristina Laptalo, voditeljica Odjela za kontroling i EU projekte Lučke uprave Dubrovnik.
U Sremskim Karlovcima nalaze se brojne znamenitosti vezane za kulturu, obrazovanje i duhovnost srpskog naroda, ali i važni istorijski toponimi, poput “Kapele mira“ u kojoj je okončan rat između Austrije i Otomanske imperije.
Ali i u današnje vreme ovo mesto na obroncima Fruške gore s pogledom na Dunav, nedaleko od Novog Sada, među posećenijim je turističkim destinacijama u Srbiji. Jedna od atrakcija ovog mesta je i Muzej pčelarstva porodice Živanović, jedan od prvih privatnih muzeja na području bivše Jugoslavije, ali i jedinstven po svom sadržaju jer je posvećen pčelarskoj tradiciji porodice dugoj 157 godina i rodonačelniku savremenog pčelarstva u ovom delu Evrope, Jovanu Živanoviću, javlja Anadolu Agency (AA).
Kako u razgovoru za AA navodi sadašnji upravnik i kustos ovog porodičnog muzeja Žarko Živanović, muzej je oformio njegov otac Borivoj 1968. godine sa željom da sačuva uspomenu na svog dedu Jovana, čuvenog profesora Karlovačke gimnazije i karlovačke Bogoslovije koji je bio naučnik, književnik, novinar, pisac, prirodnjak i pčelar, ali i da na jednom mestu od propadanja i nestanka sačuva i stare alate i razne predmete koje je porodica Živanović koristila kroz istoriju. Jer, najmanje tri veka ova porodica živi u Sremskim Karlovcima i svedok je brojnih istorijskih događaja, ali je i učestvovala u njima.
Žarko Živanović sa setom konstatuje da je sačuvan samo deo bogate zaostavštine njegovog pradede i da prikupljajući građu saznaje novine o svom pretku koji je u nauci i jezičkoj reformi ostavio neizbrisiv trag. Ipak, postao je i rodonačelnik savremenog pčelarstva na ovim prostorima, iako se, kako kaže njegov praunuk, jako plašio pčela.
“Pošto je mnogo radio u profesuri i nauci, počeo je od tog tempa da često poboljeva. Njegov prijatelj i doktor Đorđe Natošević koji mu je nekoliko godina ranije predložio da podigne voćnjak na potesu Matej kod Karlovaca, posavetovao ga je da ode tamo da se oporavi. Boraveći među svojim vinogradima i voćnjaku koji se nalaze na brdu iznad same reke Dunav u rejonu Karlovački vinogradi i na potesu Matej njegov upravnik imanja Anton Lutrov nagovario ga je da počne da radi sa pčelama tvrdeći da ako nema pčela – njegovo voće neće biti oprašeno, a prinosi mnogo siromašniji. Međutim, pradeda se jako plašio pčela, čak je negde i zapisao da kad čuje da je nekoga pčela ubola i njemu pozli. Ipak, posle nekog vremena, dovodi uglednog karlovačkog pčelara Poju Nikolića koji ga uči veštinama pčelarstva. A kada ga je prvi put ubola pčela osetio je neku neverovatnu energiju i tvrdio je da se posle toga nikad nije zdravije i bolje osećao. On je tu pčelu ožalio i napisao ’Odu pčeli’“, kaže Žarko.
Pošto je u svemu imao naučni pristup tako se i pčelarstvu posvetio, pa je ubrzo napravio košnicu koju je nazvao “Amerikanka“, prvu košnica za humano pčelarstvo, jer u tadašnjem pčelarstvu su pčele bile ubijane da bi se došlo do meda. Ova košnica čuva se u muzeju. Kao i brojni edukativni materijali koje je izdavao na temu pčelarstva jer je osnovao 1878. godine, drugu u Evropi, katedru za pčelarstvo na kojoj je i predavao u Karlovačkoj bogosloviji.
Među brojnim fotografijama i drugim eksponatima koji su stari i više od veka posebno mesto zauzima i košnica “crkvica“, kopija manastira Ravanice gde je održana skupština za osnivanje prve Srpske pčelarske zadruge u Rumi 1899. godine. Taj pčelinjak je služio i za obuku njegovih učenika sa Bogoslovije, a danas je u zatvorenom prostoru.
Pčelinjaci porodice Živanović i danas zauzimaju prostor na Mateju na brdu pored Dunava, ne u broju u kom je bilo u vreme profesora Jovana Živanovića, ali obezbeđuju med, vosak, propolis kapi ili Api koktel koji služi za podizanje imuniteta, a koji je sastavljen od meda, polena, propolisa i matičnog mleča. Takođe, prave i sveće. Njegov sin Borko pravi sveće, a ćerke, odnosno Žarkove unuke, zadužene su za ukrašavanje. Tako da se tradicija i dalje nastavlja.
Kada se zakorači u muzej i ako je Žarko kustos, posetiocu je zagarantovana detaljna priča o pčelama i pčelarstvu, kao i istorijatu porodice Živanović. Koliko je ovaj muzej cenjen svedoči i veliki broj poseta, kako turističkih, tako i stručnih škola, odnosno fakulteta.
“Ovih dana treba da nas posete i studenti s univerziteta Južna Karolina. Dolaze ovde iz celog sveta. Jer smisao ovog prostora nije samo da sačuva uspomene, već i edukuje ljude o pčelarstvu i njegovoj istoriji“, navodi Žarko, dodajući da je sve više posetilaca iz Turkiye koji dolaze u ovaj jedinstveni muzej.
Kao i njegovi preci i on ima posebno poštovanje prema pčelama. Kako navodi, pčele su po dosta karakteristika i organizaciji slične ljudima i od njih može mnogo da se nauči.
“One nas svemu uče i nadam se da će čovečanstvo prihvatiti te pouke za opšte dobro“, zaključuje Žarko.
