Radovi na pokrivanju bazena na Škveru – Herceg Novi, su u završnoj fazi. U Upravi Jadrana očekuju da će prije Nove godine imati funkcionalan bazen spreman za treninge.
Direktor PVK Jadran Miloš Mračević kazao je da su u ovaj projekat ušli prije dva mjeseca:
-Nadam se da će za najviše pet dana sve biti postavljeno i funkcionalno na zadovoljstvo prije svega plivača i vaterpolista, ali i svih drugih ljubitelja ovih sportova. Nakon havarije na bazenu u Institutu dobijamo zatvoren bazen i mogućnost da tokom zime treniramo u svom gradu, kazao je Mračević, za RTHN.
Odrađeni su, kako je istakao Mračević, pripremni radovi i sve izmjene na bazenu koje su bile neophodne da bi se balon mogao montirati.
-Urađeno je preko 400 ankera koji će držati balon. U proizvodnji u Beogradu napravljena je membrana balona. Danas bi trebalo da membrane spojimo, ali nam vjetar malo otežavao posao, ali nadam se da ćemo to završiti. Stigle su i mašine iz Italije koje drže balon pod pritiskom. Instaliran je sistem grijanja vazduha ispod balona i sad se sve povezuje. Nakon montaže balona doći će do manjih tehničkih radova u zatvaranju otvora da se vazduh ne bi ispuštao. Potom slijedi podešavanje mašina, automatike i pripreme da bi bazen radio na najbolji mogući način. Uslijediće grijanje vazduha, a paralelno i vode u bazenu, kazao je Mračević.
Nakon postavljanja balona biće ugrađena rasvjeta ispod njega, ali i testiranje kako funkcionišu ulaz, izlaz i cirkulacija ljudi jer je riječ o specifičnom objektu.
-Prije Nove godine nadam se da ćemo imati funkcionalan bazen i spreman za treninge. Svim našim članovima i budućim članovima poručujem da se spreme jer brzo „skačemo u vodu“, kazao je Mračević.
Solila dobila vodiča – otvoren turističko-informativni punkt
Javno preduzeće za upravljanje morskim dobrom Crne Gore na tivatskim Solilima organizuje radionice o endemskim vrstama i prirodnom naslijeđu, kao i takmičenje u posmatranju ptica u sklopu projekta “Endemic pathway – Put endema” (𝗲𝗣𝗔𝗧𝗛), koji se realizuje u okviru Programa prekogranične saradnje Hrvatska – Bosna i Hercegovina – Crna Gora 2014-2020.
Trodnevne radionice i takmičenje u posmatranju ptica će se održati u od 21. do 23. decembra u posebnom rezervatu prirode “Tivatska solila”.
Takođe, 22. decembra, kao sastavni dio ovih događaja, održaće se i sastanak projektnih partnera i relevantnih institucija iz Crne Gore na kome će biti predstavljene projektne aktivnosti, a paralelno sa tim će se odvijati planirane radionice na Tivatskim solilima.
Solila
Radionice se organizuju u cilju predstavljanja endemskih i ugroženih vrsta ptica, insekata, biljaka i prirodnog nasleđa na inovativan i drugačiji način kroz zanimljive edukativne obilaske, edukativno-kreativne radionice, likovne radionice, sportsko-rekreativne radionice kao i kulturno-umjetnički program. Pored toga, takmičenje u posmatranju ptica uz korišćenje nove 𝗲𝗣𝗔𝗧𝗛 mobilne aplikacije će doprinijeti podizanju svijesti o značaju ptica i prirodnog nasleđa.
Na ovim događajima će učestvovati djeca iz vrtića i srednjih škola, studenti, turisti i lokalno stanovništvo. Takođe, na projektnom sastanku, koji će biti održan paralelno sa pomenutim radionicama, pored projektnih partnera iz Bosne i Hercegovine i Hrvatske biće pozvani i predstavnici relevantnih institucija iz Crne Gore.
Radionica će se organizovati u skladu sa epidemiološkim mjerama koje propisuje Institut za javno zdravlje Crne Gore.
Laboratorije Instituta za javno zdravlje Crne Gore, druge javne i privatne laboratorije koje se bave dijagnostikom infekcije novog koronavirusa su tokom jučerašnjeg dana završile analizu i IJZCG dostavile rezultate za 1.749 uzoraka na novi koronavirus.
Ukupno je dijagnostikovano 177 novopozitivnih slučajeva indekcije SARS-CoV-2″, navodi se na Twitteru IJZCG.
Beživotno tijelo Pavla Cibulskog (72) iz Srbije pronađeno je jutros na istočnom dijelu uvale Kruče, na Maloj plaži, potvrđeno je portalu Feral.bar iz Uprave pomorske sigurnosti i upravljanja lukama (UPSUL).
Prema istim navodima, beživoto tijelo nesrećnog ribolovca za kojim se tragalo od preksinoć, pronašli su ribari koji su učestvovali u opsežnoj potrazi za nesrećnim ribolovcem.
Kako se pretpostavlja, tijelo su na plažu izbacili valovi.
Na licu mjesta su jedinice UP
SUL, sa kojima su jutros bili i ronioci RCUD, a očekuje se i dolazak istražnih organa.
Cibulski je nestao preksinoć na moru u uvali Kruče – Valdanos, a u potrazi za njim učestvovali su svi raspoloživi efektivi UPSUL, kao i helikopter FRONTEX iz Italije.
(Ljekari i vlast su se, kao i danas, i prije više od vijek ipo suočavali sa sličnim problemima prilikom napora da se spriječi širenje zaraznih bolesti. U Boki se to najbolje vidi na primjeru borbe protiv morbilla-malih boginja)
Piše: Slavica Kosić
Epidemija virusa COVID 19 na svjetskoj sceni ponovo je zaoštrila borbu protivnika vakcinacije i onih koji je zagovaraju kao jedno od najvećih zdravstvenih dostignuća čovječanstva.
Da je nepovjerenje pa čak i protivljenje zdravstvenim mjerama bio prisutno još prije više od vijek ipo, svjedoči borba koju su lokalne i državne vlasti u Boki sprovodile protiv širenja morbila (malih boginja).
“O tome šta je sve preduzimano na liječenju i prije svega na sprečavanju širenja bolesti malih boginja – krasta, pljuskavica, ospica u hercegnovskom kraju u drugoj polovini 19. vijeka postoji značajna arhivska građa. Mjere koje su preduzimale lokalne i vlasti na višem stepenu – primjenjivane su istovjetno u cijeloj Boki Kotorskoj na osnovu tada važećih zakona”, ističe arhivistica Marija Crnić Pejović u radu “Male boginje” – O prevenciji i liječenju malih boginja u drugoj polovini 19.vijeka u Boki Kotorskoj. U prevenciji i sprečavanju širenja bolesti učestvovale su sve državne institucije, od starješina sela, učitelja, sveštenika, opštinske uprave, vlasti u Kotoru i Zadru žandarma i ljekara. “Sprovođenje zakona iz ove oblasti bilo je strogo kontrolisano”, navodi Crnić Pejović.
Svako od nadležnih imao je poseban zadatak u skladu sa zakonskim propisima. Lokalne starješine su bile dužne prijaviti izbijanje bolesti, a opštinske vlasti su morale zahtjevati od vlasti u Kotoru da obezbjede intervenciju ljekara.
Dopis C. K. Kotarskog poglavara iz Kotora 5. decembra 1888.godine, upućen Opštinskom upraviteljstvu Herceg Novog svjedoči koje obaveze je ovaj organ imao u sprečavanju i liječenju malih boginja.
“Preporučujem tom Uglednom Upraviteljstvu da naredi svom liječniku da, dok traje bolest svaki deset dana bude predavati prepisano izvješće in duplo kog če mi odma šiljati sa obavijestima o preduzetim mjeram, o postupku bolesti i slučajno o onim osobama koji bi zanemarili prijaviti svaki slučaj bolesti ili bi zanemarili izvršiti naredjene zdravstvene mjere ili bi se oprječili njihovom izvršavanju, bilo to usljed neznanstva, ili zloće, ili predsuda.Na poleđini akta, sekretar opštine Jovan Nakićenović je zabilježio: Svako deset dana izvješće ljekara vrhu pljuskavica. Uzeto na znanje i saopšteno ljekaru.”
Ostanite doma
Da bi se spriječila epidemija, bolesnima i članovima njihove porodice nije bilo dozvoljeno da napuštaju svoj dom i stupaju u kontakt sa licima iz drugih porodica. Poslije oporavka bolesnika, prostorije su morale biti pročišćene, fumigirane (dezinfikovane), a često je isticana i obaveza dezinfekcije odjeće.
Današnje mjere protiv širenja bolesti COVID 19 malo se razliku od onih koje su preduzimane u 19 vijeku.
U Bijeloj je 1871. godine više članova porodice Knežević ozdravilo od bolesti boginja, ali nijesu mogli napustiti kuću dok njihovo ozdravljenje nije potvrdio ljekar.
Ostalo je zabilježeno da je “opštinsko Političko izloženstvo naredilo da dva žandara sa knezom Bijele odu u kuću Kneževića i da se po zakonu prekadi kuća i haljine Kneževića koji su imali kraste. Nakon što je prednje izvršeno, javljeno je da nema više oboljelih u Bijeloj”.
Ispred kuća u kojima su živjeli oboljeli od morbila postavljan je stražar koga je Opština plaćala po 80 novčića na dan . Tako je u gradu 1884. godine postavljena straža pored kuće Nikole Cara jer je Angelina Car imala variole.
Crnić Pejović navodi još jedan primjer. “U avgustu 1885. opštinski ljekar javlja da je bolesna od krasta Anđe Misković, bludnica, koja se nalazi u kući Filomene Bogdanović, tražeći da se preduzmu oštre mjere jer je ta kuća često pohođena od svake vrste čeljadi. Opština je na vratima stavila obavještenje: kraste”.
Poređenja radi sjetimo se nedavnih kritika, ali i sudskih prijava zbog “narušavanja osnovnih ljudskih prava” kada su u Crnoj Gori objavljena imena inficiranih COVID-om.
Bolnica Meljine Austrougarska
Zatvor za nepoštovanje mjera izolacije
Kao i danas i tada je bilo onih koji su mislili da je zakon nepravedan ili da im virus ne može ništa.
Kazne za nepridržavanje određenih mjera za zaustavljanje širenje boginja bile su veoma rigorozne. Ako se bolesnici ili njihova porodica, ili bilo koje drugo lice nisu ponašali prema donesenim propisima, bili su kažnjavani i zatvorom o čemu svjedoči slučaj iz Baošića.
“Mojdežanin Bogdan Popović nasilno je ušao u kuću Lazara Čerovića na Toploj iako mu je prethodno stražar zabranio ulazak jer je Lazar bolovao od boginja. Opštinska uprava se obratila Političkom izloženstvu molbom da bi izdalo naredbu oružnicima da privedu Bogdana Popovića I kazne po zakonu. Izloženstvo je odgovorilo da Bogdana Popovića po čl. 393 KZ u okviru svojih prava, a u vezi preduzimanja zdravstvenih mjera, opštinska vlast ima zakonsko pravo zatvoriti. Knez Baošića prijavio je vođu oružnika da je dohvatio jednog bolesnika od krasta pa zatim dirao zdrave ljude po licu i tražio da Političko izloženstvo ovo ispita i naredi da se ne bi ovakav slučaj ponovio”.
Niko Dabović, knez Baošića, 27. februara 1875 godine javio je Opštinskoj upravi da je neki pomorac donio iz Trsta boginje (kraste) i da su mu se razboljeli sin, a izgleda i kćerka i da je dolazio ljekar. Opštinski ljekar Milan Jovanović je, po nalogu 12. marta ponovo obišao kuću Andra Vučetića u Baošićima i našao njegovog sina Slava i kćer Đuliu sa krastama, dok su mu žena i dva mlađa djeteta preboljela od iste bolesti.
Andro je ranije bolovao od iste bolesti i boravio u “ospitalu tršćanskom” vjerovatno nedovoljno dugo jer je bolest prenio na članove svoje porodice.
“Tako je Andro Vučetić kad bi mu neko došao u kuću sakrivao bolesne. Kada je o bolesti u njegovoj kući obaviještena Opštinska uprava on je na najgori način sramotio kneza I svakog seoskog starješinu protiveći se njihovim naredbama da iz kuće ne izlaze, govoreći: Da hoće i i da mu je drago i da bi pušku metao na onoga kad bi znao koji je prijavio bolest u njegovoj kući.
Na isti način ponašao se i Simo Stojković i njegova žena Mara krijući bolest, a kad su došli panduri da provjere da li su bolesni, žena je bila toliko smjela i bezobzirna, zavrnula se i rekla da kažu knezu i ko ih je poslao i da li ona ima kraste.
Na kraju, seoske starješine mole da “krivci budu kažnjeni zbog nepoštovanja određenih naredbi, tim više što ukazana njihova zloba cjelom selu i cjeloj opštini i okružju zle posljedice lako je pričiniti mogu”. Andro Vučetić i Mare Stojković kažnjeni su zatvorom, ali nije zabilježeno na koliko vremena.
Herceg Novi
Mrtvi su sahranjivani bez uobičajenih obreda kako bi se spriječilo širenje bolesti.
Kada je knez Kamenoga javio da su noćas (2.11.1871. godine) dvojica umrla od krasta, Opština je tražila od Političkog povjerenstva da ih ljekar pregleda kako se bolest ne bi proširila. U odgovoru Opštinska uprava naređuje knezu “da se niko živ ne bi približio, a još manje cjelivao ili doticao mrtvaca. Ovo Vam se preporuča pod strogom vašom odgovornošću”.
Stanu Simovu Vukasović koja je umrla od tifusa kako je ljekar konstatovao, a pretpostavljali su da je oboljela od malih boginja, brat i tri rođaka nijesu htjela pokopati, a crkvenjak paletar nije htio dati ključ da uzmu gvozdija da se iskopa grob. Zato je knez došao u opštinski ured da bi riješio nastali problem.
Opštinski ljekar Nikola Samohod je u septembru 1878 godine obavijestio nadležne da je na Igalo oko ponoći umrla Mare Zubanović od crnih krasta i da mora biti pokopana u skrinji na tajnom mjestu.
Navrtanje krasta
Iz raspoložive arhivske građe da se zaključiti da se bolest pojavljivala iz godine u godinu tokom druge polovine 19 vijeka , ali isto tako da su opštinske i druge državne institucije savjesno pratile pojavu bolesti i preduzimale mjere za sprečavanje pojave i širenje bolesti, koje su im u to vrijeme bile na raspolaganju.
Za sprečavanje bolesti vršena je inokulacija – navrtanje krasta.
“Od kada je vršeno navrtanje krasta, na osnovu dostupnih dokumenata ne može se precizirati, ali jedan dokumenat iz 1818. godine, odnosno spisak djece po selima hercegnovske opštine koja nijesu oboljela od malih boginja, uzrasta od nekoliko mjeseci do 16 godina, ukazuje da su već tada preduzimane preventivne mjere”, navodi Marija Crnić Pejović.
Dokument iz 1831. godine govori o podjeli medicinskih preparata za navrtanje krasta. Spiskove djece prispjele za vakcinaciju su sačinjavali sveštenici i učitelji. “Da je ova mjera veoma ozbiljno primjenjivana u drugoj polovini 19. vijeka uvjerava nas i dopis od 3. januara 1877. godine učitelja osnovne škole Herceg Novi, Dušana Lombardića, koji po naredbi Mjestnog Školskog Vijeća dostavlja Tom Slavnom Općinskom Načelničestvu imena đaka koji nijesu bili vakcinisani.Tim đacima, po naredbi opštinske vlasti odmah su kraste navrnute. Parohu kamenskom Peru Popoviću Opštinska uprava je 1884. godine dostavila formulare u kojima je bilo potrebno upisati ime i prezime, kao i ime oca i starosnu dob djece kojoj je trebalo navrtati kraste”.
Morbilli mogu biti smrtonosni
Morbili (lat. morbilli — „mala bolest“), male boginje, ospice, je virusno, veoma zarazno oboljenje iz grupe osipnih groznica, koje uglavnom pogađa djecu. Bolest se klinički manifestuje opštom slabošću, malaksalošću, groznicom, zapaljenjskim promjenama na vežnjači, sluzokoži disajnih organa i pojavom ospe koja se postepeno širi po koži od lica i vrata, prema trupu i udovima. Klinička slika bolest protiče kroz tri stadijuma, a u nekim slučajevima može se okončati i komplikacijama kao što su zapaljenje pluća i mozga.
Virus malih boginja je veoma zarazan i širi se direktnim kontaktom i kroz vazduh. Zaštita se može dobiti sigurnom i efikasnom vakcinom. Nakon otkrića uzročnika morbila 1958. je započet razvoj vakcine koja je prvi put 1963. bila dostupna za imunizaciju dece.
Morbili su jedna od deset najznačajnijih zaraznih bolesti za ljude. Godine 1980, prije nego što je započeta primjena imunizacije protiv morbila, one su bile široko rasprostranjene, sa oko 2,6 miliona smrtnih slučajeva u svijetu, najviše u Africi.
Ovogodišnji Festival vina i ukljeve, 24. po redu, obilježiće se 26. decembra u Virpazaru u malo drugačijem formatu nego ranijih godina.
Usljed novonastale situacije izazvane pandemijom koronavirusa, festival će ovog puta biti organizovan bez tradiciionalnog izlaganja vina, kao i svih ostalih domaćih proizvoda, ali i bez kulturno-umjetničkog programa.
Kao i ranijih godina, i ove godine će biti nagrađeni najbolje mlado vino – berba 2021, ali i najbolji mladi zasad vinograda, s tim što pravo učešća imaju registrovana poljoprivredna gazdinstva i registrovane vinarije.
Uzorkovanje vina će biti u subotu 18. decembra. Kao i svake godine, analizu pristiglih uzoraka vina uradiće kompanija Plantaže 13 jul.
Nagrade za najbolje mlado vino i najbolji mladi zasad vinograda biće uručene 26. decembra u Virpazaru.
Festival vina i ukljeve organizuju MZ Crmnica, Udruženje vinara i vinograda Crmnički vranac i NVO Dani Skadarskog jezera, pod pokroviteljstvom Opštine Bar i Turističke organizacije Bar.
Ekipe iz Uprave za pomorske sigurnosti i upravljanje lukama jutros nastavljaju potragu za ribarom koji je nestao kod Valdanosa. Danas je planirano da im se u akciji traganja pridruže ronioci Regionalnog ronilačkog centra, Bijela, Herceg Novi. Iz Uprave pomorske sigurnosti sinoć su sačekali da vremenske prilike dozvole i oko 19 sati opet su aktivirali potragu koja je trajala do 22 sata.
– Uz koordinaciju sa NCC Podgorica, izvršena je pretraga u vremenu od 19 do 22 sata sa Fronteks helikopterom u SAR zoni od rijeke Bojane do uvale Utjeha a prema otvorenom moru. Nisu uočeni nestala osoba i čamac. Danas se nastavlja potraga sa RCUD roniocima – kazao je pomoćnik direktora za sigurnost plovidbe u Upravi pomorske sigurnosti i upravljanja lukama (UPSUL) Žarko Lukšić.
Podsjećamo, Pomorsko-operativi centar Uprave pomorske sigurnosti preksinoć, u 19.15 sati, primio je informaciju da se jedan pecaroš predveče otisnuo na more u uvali Kruče kod Starog Ulcinja, a da je porodica izgubila svaki kontakt sa njim. Kako su saopštili, ustanovljeno je da se radi o starijoj osobi, koja je upravljala sa malim čamcem od tri metra. Vremenski uslovi nisu bili povoljni, jer je duvao jak sjevero-istočni vjetar koji je na momente dostizao udare i do 40 čvorova. Takođe, loši vremenski uslovi na moru otežavali su potraku, koja je u jednom trenu morala biti prekinuta.
Na svojoj turneji po Crnoj Gori pod nazivom „ISKORACI“, Folklorni ansambl „Kolo“ iz Beograda nastupiće na Velikoj sceni kotorskog Kulturnog centra “Nikola Đurković” u ponedjeljak 20. decembra, sa početkom u 19 sati.
Prodaja ulaznica po cijeni od 5,00 eura biće na blagajni Kulturnog centra dva sata prije početka koncerta.
Od svog osnivanja 1948. godine Ansambl KOLO baštini tradicionalnu, narodnu umjetnost kroz pjesmu, igru i muziku.
Putujući po svijetu, FA „Kolo“ je nastupalo na najvećim i najcijenjenijim koncertnim salama: Carnegie hall, Metropoliten, Boljšoj teatar, Sydney Opera House, Cambridge theatre itd.
Dobitnici su mnogobrojnih priznanja, a i dalje fasciniraju publiku i osvajaju nagrade za svoj vrhunski kvaletet.
Primoštencima dobro ide sa spomenicima. Težaci s magarcem i ribar i mačka omiljene su foto lokacije turista, a velebni spomenik, visok preko 17 metara, posvećen njihovoj nebeskoj zaštitnici Gospi od Loreta na vrhu brda Gaj godišnje posjeti preko 50 tisuća ljudi. Bilo je stoga očekivano da primoštenski općinski vijećnici jednoglasno odluče kako na javnim površinama žele još jednu brončanu skulpturu, piše portal Šibenski.
Ovog puta odaje se počast ribarima, brodu i ostima, a skulptura nosi naziv ‘Ribar pod osti’. Izrada skulpture bez PDV prema ponudi umjetnika Tea Baučića stajala bi 150.000 kuna, a odljev u bronci 35.500 eura.
Spomenik bi bio u prirodnoj veličini u obliku tradicijske brodice Batane, na provi je ribar koji ostima lovi ribi, dok drugi vesla. Na vrhu prove je feral koji bi gorio po noći jer bi bio spojen na javnu rasvjetu.
Nova umjetnička instalacija bit će postavljena u plićaku u blizini drugih ribarskih brodica, najvjerovatnije na Mandraču ili Podakraje. Međutim, o tome će odlučiti građani na javnoj raspravi, a ako bude potrebno, rečeno je na Vijeću, raspisat će se i referendum.
Nakon što je britanski premijer Boris Johnson uveo nove restrikcije, a londonski gradonačelnik Khan proglasio stanje uzbune kako bi ih lakše proveo, u glavnom gradu Velike Britanije izbili su neredi.
Protivnici mjera sukobili su se s policijom u blizini premijerove rezidencije u Downing Streetu. Više policajaca je ozlijeđeno.
Britanski ministar za brexit David Frost dao je ostavku nezadovoljan “političkim smjerom” vlade premijera Borisa Johnsona, piše Mail on Sunday. Lord Frost je podnio ostavku prije tjedan dana, ali planira ostati do siječnja, objavio je list na Twitteru.
