Predstavnica Nacionalnih parkova Crne Gore učestvuje na Sajmu turizma u Beču zajedno sa predstavnicima Nacionalne turističke organizacije Crne Gore. Pored predstavnika JPNPCG i NTO CG, na sajmu „Ferien Messe 2018 “ koji se održava u Beču, od 11. do 14. januara 2018. godine, učestvovaće i predstavnici turističke privrede Crne Gore.
Brojni posjetioci Sajma, po riječima Arine Maraš, iz JPNPCG, posebno su zainteresovani za planinski biciklizam, rafting rijekom Tarom, pješačenje i planinarenje brojnim planinskim vrhovima NP Durmitora, NP Lovćen i NP Prokletije, kampovanje, kao i za posjetu jednoj od posljednjih prašuma u Evropi – NP Biogradska gora.
Podsjećamo da je Nacionalne parkove Crne Gore tokom prošle godine, na ukupnom nivou posjetilo 326.839 posjetilaca, od kojih je najveći broj bio zainteresovan za posjetu NP Durmitor, NP Biogradsku goru i NP Prokletije. UNESKOV sajt i zaštićeno prirodno područje Durmitor posjetilo je 186.819 posjetilaca što predstavlja povećanje od 42 posto u odnosu na 2016. godinu, dok je NP Biogradska gora posjetilo 43.893 posjetilaca što je povećanje od 39 posto.
U skladu sa trendom rasta broja posjetilaca u posljednoj deceniji, i sve većom zainteresovanošću posjetilaca za zaštićena područja Crne Gore koja nude autentičnu turističku ponudu, raznovrsne aktivnosti aktivnog odmora i boravka u očuvanoj prirodi, očekujemo da će se ovaj trend nastaviti i tokom ovogodišnje ljetnje sezone.
Za turističku industriju, sajam „Ferien“, predstavlja vodeći sajam na austrijskom tržištu, na kojem svoju ponudu predstavljaju svi sektori turističke privrede, a poslovni korisnici imaju priliku da uspostave vrijedne kontakte sa turoperatorima i medijima sa tržišta Austrije. Sajam svake godine posjeti veliki broj medijskih kuća i preko 150.000 posjetilaca. U sklopu sajma, NTO CG će, između ostalog, organizovati i trodnevno predstavljanje ponude Crne Gore na glavnoj bini.
Druge dvije ponude na natječaju za gradnju tog mosta poslali su talijanski Astaldi i turski Ictas koji su ponudili da će most izgraditi za 2,55 milijardi kuna, dok je Strabag za taj posao tražio 2,62 milijardi kuna.
Hvatske ceste danas su objavile odluku da će Pelješki most graditi kineski konzorcij predvođen tvrtkom China Road and Bridge Corporation koji je za taj posao ponudio 2,08 milijardi kuna. – javlja Večernji
Druge dvije ponude na natječaju za gradnju tog mosta poslali su talijanski Astaldi i turski Ictas koji su ponudili da će most izgraditi za 2,55 milijardi kuna, dok je Strabag za taj posao tražio 2,62 milijardi kuna. Talijansko-turska ponuda je odbijena zbog nevaljane bankarske garancije. A na kraju je kao ekonomski najpovoljnija izabrana i ona i najjeftinija – kineska. Tvrtke čije ponude nisu odabrane imaju pravo žalbe.
Pelješki most
Ponude za gradnju Pelješkog mosta otvorene su 15. septembra i hrvatske ceste su imale rok od 120 dana za donošenje odluke o odabiru, a taj je rok istjecao ovih dana. – piše Večernji
Finalni radovi na vraćanju kontrafora, stuba bedema, koja se u decembru 2016. godine odvojila od kotorske fortifikacije, biće završeni danas u toku dana, saopštio nam je Rato Brajković direktor opštinske Direkcije za izgradnju i uređenje Kotora.
„Slijedi uklanjanje unutrašnjih limova da bi se kontrafor skroz priljubio uz bedeme i istovre meno odozdo se obavlja podbetoniranje, bedema i stope. Podbetoiniran je i drugi, susjedni kontrafor, kojeg je voda takođe podkopala, kao i zidovi između njih. Sve je to sada napunjenoi betonom, injektirano i trajno obezbijeđeno kazao nam je Brajković.
On je kazao da je u vraćanju kontrafora metodom privlačenja učestvuovalo više raznih firmi i struka, a nosilac posla je preduzeće „Ekspirians“ iz Nikšića. Angažovani su i metalostrugari, mašinbravari, ronioci, mašinski inženjer, a alat, sastavljen od četiri cilindra i pratećih elemenata, kojim je odvojeni kontrafor privučen uz bedemski zid za samo nekoliko sati, izrađen je u radionici „Metalca“ u Nikšiću.
Tender za vraćanje kontrafora iznosio je oko 50.000 eura, dok bi drugo rješenje po pretpostavkama UNESCO-a je trebalo da košta između 100 i 150 hiljada eura.
Rato Brajkovič
Brajković nam je kazao da će po okončanju ovih i sanacionih radova južnog bedemskog zida na Gurdiću, uslijediti dalje ojačavanje dijela bedema čiji su temelji u rijeci Škurdi.
“Snimci koje je radio ronilački centar pokazali su da su tamo ogromne rupe. Odmah poslije ovih radova nastavlja se sa obezbjeđenjem cjelokupnih bedema koji su u rijeci, a treba da se podbetonira i obezbijedi i dio bedama od Gurdića – kaže Brajković i najavljuje da će ove godine biti sanirane, injektirane pukotine koje su se pojavile na dijelu bedema u blizini glavnih vrata Starog grada” – kazo nam je Rato Brajković direktor Direkcije za izgradnju i uređenje Kotora.
Prilaz na slijetanje na aerodrom Tivat do koga dovodi lokalajzer
Aerodrom Tivat u prošloj je godini zabilježio ukupan promet od 1.129.720 putnika, što je do sada rekordan učinak u istoriji te vazdušne luke.
Putnika je lani bilo 147.161 više nego 1016, pa je porast fizičkog obima prometa iznosio čak 14,98%.
Tivatska vazdušna luka lani je opslužila ukupno 6.324 aviona, odnosno zabiljećiča ukupno čak 12.647 operacija polijetanja ili slijetanja. To je porast od 6,58 posto u odnosu na učinak iz 2016.
Iako još nemaju precizne podatke za predstojeću turistilku sezonu, izvjesno je da će aerodrom Tivat zbog velikog interesovanja aviokompanija za obavljanje redovnog i čarter saobraćaja sa tom vazdušnom lukom, i ove godine zabilježiti dvocifren rast prometa. Budući da osnovni limitirajući faktor za još bolje rezultate aerodroma Tivat predstavlja mala i neuslovna pristanišna zgrada površine samo 4.100 kvadrata, a da kroz nju tokom „špiceva“ u avgustu prolazi i do skoro 11 hiljada putnika za oko 13 časova dnevno koliko je aerodrom otvoren, u menadžmentu preduzeća Aerodromi Crne Gore su napravili plan da do početka ljeta terminalnu zgradu prošire izgradnjom privremenog aneksa sa njene sjeverozapadne strane.
Ovaj novi privremeni objekat imao bi oko 1.300 kvadrata površine i sadržao bi prostor za boravak putnika sa šest ček-in šaltera, dvije linije za kontradiverzionu kontrolu prtljaga i putnika, četiri šaltera pasoške kontrole, te dva carinska punkta. U sklopu objekta planiran je odlazeći gejt sa tri izlaza, kao i sortirnica za pripremanje prtljaga za transport. ACG čekaju da im Vlada da “zeleno svjetlo” da po skraćenim zakonskim procedurama, u najhitnijem roku krenu u gradnju ovog neophodnog objekta koji će ukoliko bude uzgrađen, koliko-toliko narednog ljeta smanjiti “uska grla” i velike gužve na tivatskom aerodromu u špicu sezone.
Predsjednik Opština Budva Dragana Krapovića saopštio je da Budva, želi da festival Sea Dance ostane u tom gradu, ali je organizatore upozorio da im ne prijete, jer je kako kaže “Budva ipak malo veći brend i od EXIT-a i SDF-a”.
Organizatori SDF su ranije saopštili da se nadaju da će Opština Budva u najkraćem roku i zvanično potvrditi novu lokaciju i poštovanje ugovora, ali i da imaju otvorene pozive od nekih drugih atraktivnih crnogorskih destinacija.
Krapović kaže da će se brzo doći do lokacije, posebno zbog toga što ove godine imaju više vremena, jer je festival pomjeren za kraj avgusta ili početak septembra.
Krapović organizatore SDF podsjeća da se on lično maksimalno zauzeo i angažovao na realizaciji Sea Dance festivala 2017-te godine, kao i sve opštinske službe.
„Prije početka festivala vam je uplaćen dug od 95 000 eura iz 2016-te godine i dogovorena , potpisana i uplaćena suma od 150 000 eura za 2017 –tu godinu. Uz to ste imali i maksimalnu saradnju svih službi Opštine Budva. TOB je takođe sve svoje finansijske i druge obaveze prema Sea Dance ispunila do kraja. Sigurni smo da do sada takav odnos nijeste imali sa Opštinom Budva, a to i sami jako dobro znate“, navodi Krapović.
Prvi čovjek opštine Budva kaže da je cijela priča od samog početka problematična.
Sea Dance
„To nema veze sa novom vlašču u Budvi, već smo probleme naslijedili i oni se svake godine manifestuju i štete imidžu kako Festivala tako i Budve. Mislim da nije korisno da idemo „down the SDF memory lane“ festivalskih problema“, navodi Krapović.
Ističe i da mu je drago što organizatori SDF imaju dobru saradnju sa MORT-om i da se na nju pozivaju.
„Znamo da su vam i prošle godine nuđene određene alternative, da ste takođe prijetili odlaskom u Grčku itd. Ukoliko se za taj put odlučite, želimo vam svaku sreću“, navodi Krapović.
On kaže da i u Ministrastvu turizma znaju, a to je i opštepoznato, da Budva donosi više od polovine prihoda u turizmu Crne Gore.
„Znam da nismo dovoljno brzi za vaše planove, ali mi imamo mnogo drugog posla i obaveza. Ostavljen nam je haos koji malo po malo sređujemo i sada polako sve u Budvi ide uzlaznom putanjom, pa vjerujem da će tako biti i sa SDF. Zato nas, kako bi se u Crnoj Gori reklo, nemojte „strašit’ vučijom čaprom. Na kraju, nemojte pominjati tužbe, upozoravati i prijetiti javno. Budite spokojni i vi i sponzori i svi kojima je stalo do SDF-a“, zaključio je Krapović.
Kompanija Aerodromi Crne Gore predložila je Vladi izgradnju četiri privremena objekta kao dodatne kapacitete za prihvat i otpremu putnika, pošto će, prema procjenama, obim avio-saobraćaja godišnje rasti prosječno 15 do 20 odsto, piše Pobjeda.
U kompaniji očekuju da ti objekti budu završeni do početka ljetnje turističke sezone. Aerodromi (Tivat i Podgorica) su spremni da isključivo iz sopstvenih izvora stvore pretpostavke za efikasnije opsluživanje putnika i vazduhoplova na oba aerodroma.
Dosadašnje najave ukazuju na značajan rast saobraćaja na aerodromu Tivat u ovoj godini, a kapcitet putničkog terminala je 4,1 hiljada kvadrata. U toku jula i avgusta na toj površini se opsluži 250 hiljada putnika, a u istom periodu podgorički aerodrom, čija terminalna zgrada ima 5,5 hiljada kvadrata, opsluži 150 hiljada putnika.
Uz to, Aerodrom Tivat, pošto nema noćnih letova, ljeti radi u prosjeku 13 sati dnevno.
Aerodromi Crne Gore predlažu izgradnju privremenog objekta površine 1,3 hiljade kvadrata i jednostavne konstrukcije. U kompaniji smatraju da bi se, ukoliko se blagovremeno obezbijede neophodne saglasnosti i pojednostave procedure, objekat mogao staviti u funkciju do početka ljetnje turističke sezone.
U tom objektu predviđen je prostor za boravak putnika sa šest ček in šaltera, dvije linije KD kontrole, četiri šaltera pasoške kontrole, te dva carinska punkta. U sklopu objekta planiran je odlazeći gejt sa tri izlaza, kao i sortirnica za pripremanje prtljaga za transport. Izgradnjom ovog objekta stvaraju se uslovi za opsluživanje dodatnih 300 do 400 putnika u vršnom satu.
Parni remorker “Vridni” izložen u Brodosplitu foto HINA
Jedini izvorni sačuvani parni remorker na istočnoj obali Jadrana, “Vridni” iz 19. stoljeća, od danas je izložen u krugu brodogradilišta Brodosplit i dostupniji je pogledu prolaznika u šetnji, putnicima u autobusu i vozačima motornih vozila, priopćeno je u četvrtak iz Brodosplita.
Parni remorker ”Vridni” sagrađen je 1894. godine, ističe se neobičnom cilindričnom formom, posebice podvodnog dijela što je rezultiralo i odličnim pomorskim svojstvima, te se u plovidbi valovi gotovo nisu mogli vidjeti. Brod je, sukladno vremenu u kojem je građen, zakovane čelične konstrukcije, s drvenom palubom, metalnim dimnjakom te drvenim nadgrađem.
Od 1924. godine parni remorker se spominje pod imenom ”Doket”, a u jesen 1943. godine je u sastavu mornarice NOV i krije se po hvarskim uvalama zbog opasnosti od njemačke avijacije, navodi se u priopćenju. Iste godine sudjeluje u spašavanju parobroda Gruž na otoku Braču, a krajem Drugog svjetskog rata je oštećen u njemačkom bombardiranju, te poslan na popravak u brodogradilište na otoku Visu nakon čega je u sastavu flote pomoćnih transportnih brodova 4.POS-a.
“Nakon Drugog svjetskog rata još uvijek pod imenom ‘Doket’ vraća se u Split gdje je u krugu Brodograđevne industrije Split služio za tegljenje manjih brodova u dokove radi popravka. Ime ‘Doket’ je promijenjeno u ‘Omladinac’, a ime ‘Vridni’ brod dobiva 1962. godine.
U funkciji je u splitskom brodogradilištu do samog odlaska u zasluženu mirovinu 1969. godine, kada je izvučen na obalu i obnovljen u samom brodogradilištu. Parni remorker Vridni svjedoči značajnoj pomorskoj i kulturnoj povijesti Hrvatske, te ima svojstvo kulturnog dobra. Premještaj broda izveden je u suradnji s Konzervatorskim odjelom u Splitu pri Ministarstvu kulture”, navode iz Brodosplita.
Zeleni trg u Herceg Novom- danas Trg Nikole Đurkovića – foto privatna arhiva
Gajenje svilenih buba i proizvodnja svile bila je veoma razvijena u Boki Kotorskoj do Prvog svjetskog rata.
Uzgojem svilenih buba 1878. godine u Boki se bavilo 6.000 porodica, kaže etnolog mr Marija Crnić Pejović.
Donedavno je o tome svjedočio i veliki broj murvi na imanjima i javnim gradskim površinama, jer se svilene bube hrane njenim lišćem.
Murva – dud
Gajenje svilene bube i proizvodnja svile počelo je u vrijeme kada je Bokom vladala Mletačka republika, jer je Venecija imala veoma razvijenu manufakturu za izradu tkanina.
Nastavljeno je to i poslije pada Mletačke republike, nakon što je je Austrougarska preuzela vladavinu nad Bokom.
Crnić Pejović u naučnom radu “Svilarstvo u Boki Kotorskoj” navodi da je 1834. u Boki bilo 136 manufaktura, a među njima 13 predionica svile – sedam u Kotoru i šest u Herceg Novom.
Svilena buba
Braća Sbutega su u Prčanju imala predionicu za izradu svilene niti u kojoj je radilo 50 ljudi.
Svila je korišćena za izradu, uglavnom svečane odjeće.
Crnić Pejović navodi da su u cilju razvoja svilarstva austrougarske vlasti podsticale sađenje murvi (dudova), jer je lišće bijele murve glavna hrana larvi svilene bube.
Tako je opštinska uprava Herceg Novog u martu 1877. godine dobila 50 korijena murve koji su podijeljeni i naložila da se tri stabla zasade na gradskom zemljištu na Karači, u blizini Starog grada.
Prije dva vijeka u Boki je bilo 35.000 stabala murve koje su poslije maslina bile najbrojnije.
Rasle su i na glavnom gradskom trgu u Herceg Novom, a posječene su pred Drugi svjetski rat kada je trg popločan.
Radi podsticanja i unapređenja svilarstva, državna uprava je beplatno dijelila sjeme svilene bube.
Murva – dud
I crkvena vlast je podsticala gajenje, o čemu svjedoči zapis da je paroh kotorski Lazar Ercegović početkom 1871. predao 25 “unača sjemena svilene bube, da se razdijeli”.
Štampana su uputstva i organizovana predavanja.
Proizvodnja i izvoz čaura i svilenih niti donosili su korist državnoj blagajni, ali i ublažavali teško ekonomsko stanje stanovništva.
Zarada uzgajivača, u odnosu na uloženi trud, navodno je bila mala.
Svilarstvo kao privredna grana u Boki se gasi tokom Prvog svjetskog rata zbog jake konkurencije proizvođača iz Kine i Japana.
Sadnja i gajenje murvi nastavljeno je i poslije tog perioda jer su se plodovi koristili za ishranu svinja i peradi, za proizvodnju rakije – murovače, i kao brodograđevno drvo.
Danas je sve manje stabala murvi, jer ih niko više ne sadi.
Čak se sjeku i samonikla stabla.
Svileni konac
Otkrivanje recepta za proizvodnju svile u Kini se i glavom plaćalo
Domovina svile je Kina, gdje se svilena buba uzgaja između pet i devet hiljada godina.
Umijeće proizvodnje svile razvijalo se na carskim dvorovima i držalo u strogoj tajnosti, a otkrivanje “recepta” plaćalo se i glavom.
Zbog toga je Kina imala monopol u proizvodnji svile više od dvije hiljade godina.
Odatle se njome trgovalo diljem svijeta, a poznat je Put svile, kojim je stizala u Evropu.
U Evropu – u Vizantiju, jajašca svilene bube i sjeme murve navodno su prokrijumčarila dva monaha u bambusovom štapu 552 godine. Prema legendi, proizvodnju svile otkrila je carica Leizu, supruga cara Huangdija, kada joj je čaura svilene bube sa murve upala u šolju dok je u vrtu pila čaj. Toplota čaja je učinila da se svilenkaste niti odmotavaju sve dok nisu prekrile vrt. Kada se „svileno klupko” odmotalo, Leizu je uočila čauru i shvatila da je ona „svileni izvor”. Ubjedila je muža da joj dopusti da uzgaja dud, čijim se listovima hrane svilene bube i tako napravi malu „svilenu farmu”.
Kako se pravi svila
Lišće murve jedina poslastica
Iz svakog se jajeta svilene bube izleže se jedna sićušna bijela gusjenica, a procjenjuje se da svaka pojede 30.000 puta više hrane – lišća murve, od svoje početne težine.
Kada gusjenica dostigne potpuni rast, iz dva otvora na glavi luči dvostruku nit. Pokretima glave u obliku osmice, gusjenica se obavija tom niti, stvarajući čahuru, unutar koje se tokom 14 dana gusjenica preobrazi u leptira.
U prirodnom životnom ciklusu razvijeni leptir izlazi iz čahure i reprodukcijski ciklus počinje iznova, dok se kod uzgoja svile, leptiri usmrćuju kako pri izlasku ne bi uništili svilenu nit.
Na početku obrade, čahure se omekšavaju u toploj vodi, te se najprije odvaja vanjski, manje kvalitetan sloj u kojem je svilena nit zamršena.
Nakon uklanjanja vanjskog sloja čahure, lupkanjem štapićem ili uz pomoć rotirajuće četke pronalazi se početak niti i počinje s odmotavanjem, pri čemu se udružuju niti s pet do deset čahura, ovisno o željenoj finoći svilene pređe i daljnjoj preradbi za koju je namijenjena.
Članovi Organizacionog odbora dočeka Nove 2018. godine u Tivtu na današnjem sastanku ocjenili su ukupnu organizaciju, program i posjećenost najvišom ocjenom.
Koncert koji je trebao održati Željko Joksimović 1. januara, a koji je zbog loših vremenskih uslova otkazan, biće održan 31. decembra 2018. kaže se u saopštenju sa današnjeg sastanka.
Direktorica Gabrijela Glavočić ispred Turističke organizacije Tivat, kao izvršnog organizatora dočeka Nove godine, pohvalila je sve službe koje su učestovale u organizaciji, a posebno izrazila zahvalnost Komunalnom preduzeću, Komunalnoj policiji, MUP-u.
On je izrazila zadovoljstvo cjelokupnom realizacijom programa, bez obzira na to što se nije održala repriza Nove godine i istakla da su brojke glavni pokazatelji uspjeha. Kroz 14 dana programa, Tivat je posjetilo oko 40 000 ljudi, od čega je najviše posjetilaca zabilježeno u noći dočeka.
Uz zahvalnost svima na uspješnoj saradnji, direktorica TO je istakla jako dobru i uspješnu marketinšku kampanju.
Predsjednica Opštine Tivat Snežana Matijević istakla je veliko zadovoljstvo cjelokupnom realizacijom programa sa inicijativom da ove godine kićenje grada bude u potpunosti realizovano već do 1.decembra.
Ona je predložila da se što više uključe hotelska preduzeća u centru grada, kada su u pitanju kićenja njihovih objekata, kao i veće angažovanje kompanije Brand New Tivat u dijelu osmišljavanja kićenja grada i pomoći Komunalnom preduzeću Tivat.
Predstavnici Udruženja ugostitelja istakli su zadovoljstvo što je već dogovoren izvođača za 31. decembar 2018.godine na osnovu čega se može računati na dužu marketinšku kampanju, te su predložili da bi ugostiteljske kućice trebalo postaviti već početkom decembra, kao i da se pojača ponuda štandova za Novogodišnji bazar, a sve to kako bi praznična čarolija trajala duže.
Tivat 2018. foto heliovideo. me – Ilija Perić
Predstavnik Brand New Tivat se složio sa prijedlogom predsjednice i obećao potpunu podršku u narednom projektu.
Na upješnoj i dobroj saradnji, kao i odličnoj komunikaciji sa svim učesnicima u organizaciji novogodišnjeg programa zahvalili su se i predstavnici Komunalnog preduzeća i MUP-a Tivat, a istaknuto je i da Tivat sa pravom nosi naziv grada kulture jer je 14 dana programa proteklo bez i jednog zabilježenog incidenta.
Cjelokupan novogodišnji program je imao humanitarni karakter, te ovim putem obavještavamo da će se sakupljena sredstva u iznosu od 600 eura usmjeriti na dvije adrese, odnosno biće uplaćena Dnevnom centru za djecu sa posebnim potrebama, kao i za liječenje našeg sugrađanina Save Rilija, kaže se u saopštenju.
U izgradnju prioritetnih projekata u turizmu, Luštica Bay, Portonovi i Porto Montenegro, do sada je ukupno uloženo oko 890 miliona eura.
Najviše novca do sada je uloženo u projekat Porto Montenegro, 479 miliona eura, na drugom mjestu je Portonovi sa 290 miliona, a zatim Luštica Bay sa 120 miliona eura.
Porto Montenegro
Iz kompanije Oraskom, koja gradi u hercegnovskoj opštini projekat Luštica Bay, su kazali da su do sada uložili više od 120 miliona eura, što je više od deset odsto ukupne vrijednosti projekta koji je procijenjen na 1,1 milijardu eura.
Oni su kazali da će polovinom godine biti otvorena marina sa 176 vezova, prva od dvije planirane u Luštica Bay.
Luštica Bay by night
“Zvanično će biti završeno i Marina naselje sa nekoliko stambenih zona sa stanovima, i zonama sa najluksuznijim objektima, kao i stambeno poslovnim objektima”, kazali su iz te kompanije i dodali da će do kraja ljeta biti otvoren i hotel Čedi Luštica Bay.
Ukupni finansijski efekti od realizacije projekta Porto Montenegro do sada iznose 479 miliona eura, što je više od ukupno planiranih 450 miliona.
Do sada je realizovano 308 miliona eura kapitalnoh investicija i 171 milion operativnih troškova.
Od ulaska na tržište 2012. godine do juna prošle godine, investicija Portonovi dostigla je 290 miliona eura, dok je planirano da se tokom ove godine uloži ista ta suma.
Ukupno projektovana investicija je 650 miliona eura.
“Ugovorna obaveza je da u prve četiri godine investiramo 52 miliona eura, odnosno 258 miliona za osam godina”, kazala je menadžer za korporativne komunikacije i društveno odgovorno poslovanje Adrijana Husić.
Ona je podsjetila da je izgradnja Portonovi rizorta počela 2012. godine i dodala da su zadovoljni učinjenim do sada.
