Otvorena izložba instalacija Arhitektura

Boka News
-
0
Otvorena izložba instalacija Arhitektura

U kotorskoj Galeriji solidarnosti u subotu je otvorena izložba instalacija Arhitektura koja se bavi se fenomenom arhitekture od antičke Grčke do moderne arhitekture. Pokrovitelj izložbe je panevropska organizacija Evropa Nostra, posvećena očuvanju kulturne i prirodne baštine Evrope.

Postavku čine 6 monitora na kojima se prikazuju animirani slajdovi crno-bijelih fotografija Stevana Kordića. Animaciju je uradio grafički dizajner Novica Zečević. Muziku, koja prati animaciju fotografija, namjenski pisanu za ovu instalaciju komponovala je Jovanka Veljović.

U ime domaćina zvanice je pozdravio direktor JU Muzeji Kotor Andro Radulović.

U uvodnoj riječi generalni sekretar Evropa Nostra, Sneška Quaedvlieg-Mihailović je istakla značaj crnogorske kulturne baštine koju treba sačuvati kroz presije ekonomskog razvoja koji je kratkoročno donosi dobitak ali se postavlja pitanje koja je to cijena u nekom dugoročnom periodu ako se ne razvijamo u skladu sa prirodom. U ime Evrope Nostre i svoje lično ime kao zaljubljenike Boke Kotorske poručujem čuvajte je ne dozvolite da je ugroze kratokoročni interesi. Zadatak Evrope Nostre je upravo da dignemo glas protiv ugrožavanja kulturne baštine i prostora kao veoma važnog resursa – poručila je Mihajlović.

Otvarajući izložbu predsjednik Evrope Nostre Denis de Kergorlay kazao je da je iznenađen ljepotama Crne Gore i Kotora.

Mi moramo upozoriti ljude na vrijednosti kulturne baštine kako bi je zaštitili, moramo ih senzibilirati educirati zainteresirati ih. Naša misija je da kontaktiramo veliki broj ljudi da posjećujemo druge države prostore da budemo u kontaktu kroz različite kulture, kako bi ukazali zaštitili i respektovali kulturnu baštinu, za zajedničku budućnost. Organizacija Evropa Nostra, posvećena očuvanju kulturne i prirodne baštine Evrope – kazao je predsjednik Evropa Nostre Denis de Kergorlay.

Autor izložbe Stevan Kordić, inače doživotni član Evrope Nostre izrazio je zadovoljstvo što je član te organizacije zahvaljujući kojoj je upoznao Evropu i njene velike centre čiju arhitekturu je zabilježio na svojim fotografijama.

DSC_3049_resize“Animirane crno-bijele fotografije na sugestivan način oslikavaju, prateći istoriju arhitekture, osnovne konstruktivne elemente: stub, gredu, luk, svod i kupolu. Istovremeno, fotografije istražuju odnose ovih elemenata, kroz razne kulturno-istorijske epohe, kao polazne elemente arhitekture, bez obzira na vrijeme nastanka fotografisanog zdanja” – kazao je Stevan Kordić.

Instalacija izražava jedinstvenost arhitektonskog jezika, uzimajući u obzir bogatstvo pojavnih i umjetničkih formu koje je arhitektura uzimala tokom istorije. Pokret, u vidu animacije, i muzika su tu da pojačaju emotivni i intelektualni sadržaj fotografija i da potaknu posmatrača na daljne istraživanje prikaza arhitekture koje vidi pred sobom.

Evropa Nostru mrežu čine 250 organizacija članica, 150 pridruženih članica i preko 1500 individualnih članova.

Instalacija će biti otvorena za posjete od subote, 27. septembra do subote, 4. oktobra 2014. godine.

Tivatski aerodrom imao izuzetno uspješnu sezonu

Boka News
-
0
Tivatski aerodrom imao izuzetno uspješnu sezonu

???????????????????????????????

Aerodrom Tivat ovog je ljeta imao izuzetno uspješnu turističku sezonu u kojoj je uspostavo i novi mjesečni rekord u broju transferisanih putnika. Tako je u avgustu kroz terminalnu zgradu te vazdušne luke u polasku i dolasku, prošlo ukupno 211.204 putnika, što je najveći mjesečni učinak još od 1971 godine od kada aerodrom Tivat egzistiira u aktuelnom obliku.

„Toliki obim prometa je veliki izazov s obzirom na naše ograničene prostorno-tehničke kapacitete. Dnevno je u avgustu kroz 4.050 kvadrata naše terminalne zgrade prolazilo u prosjeku nešto preko 7 hiljada putnika, tako da su gužve bile neminovnost, ali smo se drugačijom organizacijom i uvođenjem novih puntkova za kontradiverzionu i pasošku kontrolu putnika, potrudili da redovi čekanja na te kontorle budu manji i da protočnost putnika kroz terminal bude kvlitetnija.“- kazao je „Vijestima“ direktor aerodroma Tivat mr Ranko Bošković.

???????????????????????????????Za osam mjeseci ove godine ukupan promet na aerodromu Tivat iznosi 708.984 putnika što je 7,9 odsto više nego u uporednom periodu lani. Od 1.januara do 1.septembra, na pistu pored Tivatskopg zaliva, sletio je ukupno 4.021 vazduhoplov, što je 2,5 posto više nego lani.

„Generalna karakteristika je to što su aviokompanije ovog ljeta, u saobraćaju za Tivat, koristile avione većeg kapaciteta nego lani. Više od polovine dnevnog obima saobraćaja, tako su nam činili veći avioni poput airbusa A-320 i A-321, boeing 737-800, te boeing 757 i boeing 767. Za Tivat se ove sezone u redovnom i čarter saobračaju, letjelo iz 17 država Evrope, od kojih su neke zastupljene sa po nekoliko raličitih gradova iz kojih su nam dolazili avioni. Tako se iz Rusije letjelo iz devet gradova, osam iz Ukrajine, Austrije i Francuske po tri, Italije dva grada.“- nabraja Bošković.

Uprkos lošem vremenu, svjetskom prvenstvu u fudbalu i sličnim okolnostima koje su mnogim turističkim ranicima na Crnogorskom primorju poremetile ovogodišnju sezonu, ona je za tivatsku vazdunu luku bila više nego uspješna. Aerodrom Tivat zabilježio je naime, za osam mjeseci ove godine u odnosu na isti period lani ,povećanje prometa sa ruskog tržišta za 10 odsto, a odatle je stiglo i najviše putnika – njih 376 hiljada. Na tržištu Srbije sa ukupno 169 hiljada putnika, ostvaren je rast od 8 posto, dok je sa tržišta zapadne Evrope sa 50,6 biljada putnika, porast prometa iznosio čak 17 posto. Očekivano, zbog ratnih prilika u toj državi,tržište Ukrajine za osam mjeseci zabilježilo je pad od 9 posto, ali je u prometu sa tom državom ipak bilo ukupno 95 hiljada putnika.

Iako je septembar ove godine nešto slabiji u obimu prometa od rekordnog prošlogodišnjeg, izvjesno je da će tivatska vazdušna luka ovu poslovnu godinu okončati sa transferisanih ukupno nešto preko 900 hiljada putnika – najviše u istoriji tog aerodroma.

Danas u Kotoru sa kruzera preko 6000 turista

Boka News
-
0
Danas u Kotoru sa kruzera preko 6000 turista

Ulice Kotora danas su preplavljene turistima. Preko 6000 ih je stiglo kruzerima koji su od jutarnjih sati počeli uplovljavati u Boku.

Kruzer visoke klase Ventura, britanske kompanije Carnival, ponovo je jutros u Kotoru gdje je dovezao 3,07 hiljada putnika, saopšteno je iz Luke Kotor.

Jedan od najvećih evropskih kruzera i najveći od ukupno sedam koliko ih ima Carnival UK izgrađen je 2008. godine u Italiji i ima 14 paluba.

Brod, kako je saopšteno agenciji Mina-business iz Luke Kotor, će u 17 sati nastaviti plovidbu po Mediteranu.

Ventura ima masu od 116,02 hiljade bruto registarskih tona (brt), dužine je 289,9 metara i ima gaz 8,5 metara.

 U 11 sati uplovio je i brod Equinox sa 2,85 hiljada putnika i 1,21 hiljadu članova posade.

Jedan od najvećih brodova koji je uplovljavao u Kotor ima masu 121,88 hiljada brt i dugačak je 315,4 metra.

Equinox je prvi put uplovio 6. maja prošle godine u Boku Kotorsku.

Danas su u Kotoru i manji putnički brodovi Voyager i Athena.

Dan obale

Boka News
-
0
Dan obale

ft

Ministarstvo održivog razvoja i turizma i Javno preduzeće za upravljanje morskim dobrom obilježiće 25. septembar – Mediteranski dan obale nizom aktivnosti koje imaju za cilj podizanje svijesti o vrijednosti obale i edukaciju djece školskog uzrasta o značaju zaštite mora i obale.

Tim povodom, organizovana je posjeta osnovnim školama “Dragiša Ivanović” u Podgorici i “Drugoj osnovnoj školi” u Budvi gdje će se održati ekološke radionice, dok će se tokom četvrtka i petka u osnovnim i srednjim školama u Herceg Novom, Kotoru, Tivtu, Budvi, Baru, Ulcinju, Cetinju i Podgorici distribuirati edukativni posteri “Dan obale” i drugi promotivni materijal.

DSC_1112_resizeNa edukativnim radionicama đaci će imati priliku da pogledaju kratke filmove na temu zaštite životne sredine, uticaja klimatskih promjena i vrijednosti obale. Predstavnici institucija će održati niz prezentacija o značaju mora kao prirodnog i društveno-ekonomskog resursa, životne sredine, uticaj klimatskih promjenama i društvenoj odgovornosti sa ciljem da aktivno uključe mlade u inicijativu zaštite životne sredine.

Nastavljajući tradiciju izrade edukativnih postera povodom Dana obale, ove godine, Javno preduzeće za upravljanje morskim dobrom, je u saradnji sa Institutom za biologiju mora iz Kotora pripremilo poster na temu „Meduze Mediterana“. Cilj ovog i prethodnih postera na teme „Biodiverzitet mora“, „Staništa na crnogorskoj obali“, „Fizičko-hemijski procesi u moru“, „Pomorstvo minulih epoha“, „Plaže i obalni procesi“ je da se djeci školskog uzrasta približe teme koje su značajne za očuvanje obale i mora.

Mediteranski dan obale

DSC_1130_resizeU okviru Mediteranskog Akcionog Plana (UNEP/MAP), 25. septembar se već tradicionalno svake godine obilježava kao Mediteranski dan obale nakon što je prvi put organizovan 2007. godine u čast datuma kada je Slovenija, kao prva mediteranska zemlja, ratifikovala Protokol o Integralnom upravljanju obalnim područjima (IUOP). Njegov glavni cilj jeste podizanje svijesti o značaju obalnog područja kao prirodnog i ekonomskog resursa, kao i u cilju upozorenja na rizike kojima je obalno područje izloženo usljed prirodnih fenomena i ljudskih aktivnosti.

Svake godine centralna proslava Mediteranskog dana obale organizuje se u drugoj državi, stoga je 2007. i 2008. godine centralna proslava organizovana na Sardiniji, u Italiji. Turska je bila domaćin centralne proslave 2009. godine, 2010. godine je to bila Slovenija, 2011. Alžir, 2012. Hrvatska, 2013. godine Italija, a ove godine tu priliku je dobio Tunis.

Centralna proslava će i ove godine okupiti veliki broj posjetilaca od visokim predstavnika tuniške vlade, međunarodnih organizacija, nevladinih organizacija, stručnjaka za obalno područje, naučne zajednice, privatnog sektora do djece i adolescenata. Pored centralne proslave, svaka mediteranska zemlja posebno, obilježava Dan obale u svojoj zemlji prigodnim aktivnostima.

Krenula druga etapa regate „Tisuću otoka“

Boka News
-
0
Krenula druga etapa regate „Tisuću otoka“

Završna etapa druge po redu velike međunarodne regate „Tisuću otoka“ krenula je danas u podne iz Tivta. Na put prema 277 milja udaljenom cilju u hrvatskoj luci Rijeka, krenula je flota od 21 broda iz 14 država Evrope sa oko 150 članova posade. Lagani burin koji je po staru regate u Tivatskom zalivu sačekao učesnike, napunio je jedra regataša, a na čelo je odmah izbila, super-maksi jedrilica „Esimit Europa 2“ koja vije zastavu Evropske Unije.

Učesnicu regate među kojima je i osmočlana posada tivatskih jedriličara na krstašu „Tatyana“, na putu do Rijeke jedre na kursu koji podrazumijeva obavezu da se ostrva Sveti Andrija, Lastovo, Vis, Kornat, Premuda, Susak i Unije, ostave sa desne strane broda.

Glavni favorit za pobjedu je ultratehnološka maksi-jedrilica “Esmit Europa 2”, jedan od najbržih brodova na svijetu koji pod povoljnim vjetrom postiže maksimalnu brzinu od impozantnih 38 čvorova. Na tom impresivnom brodu koji je pravi tehnološki dragulj, plovi multinacionalna posada od 18 iskusnih jedriličara iz 11 država svijeta, a skiper je čuveni njemački jedriličar Johan Šuman, trostruki olimpijski šampion i osvajač najprestižnijeg jedriličarskog takmičenja na svijetu – čuvenog America`s Cup-a sa novozelandskim timom “Alinghi”.

“Za sutra popodne je najavljena bura na sjevernom Jadranu, tako da bi mogli oboriti dosadašnji rekored regate “Tisuću otoka” i relaciju od Tivat do Rijeke preći za manje od 24 sata.”- kazao je Šuman kome je najveća briga hoće li imati dovoljno vjetra da napuni preko 1.300 kvadrata jedara na svom morskom bolidu. A kada se to dogodi, “Esmit Europa 2” pretvara u pravu “zvijer koja jede more” i tempom nekog brzog motornog  glisera, prosto leti preko valova.

“Esimit Europa 2” inače, protekla je dva dana u Tivtu bila glavna atrakcija prema kojoj su sijevali blicevi mnogih fotoaparata a ljubitelji mora, brodova i jedrenja, oduševljeni su činjenicom da se u njihovom gradu pojavio brod koji važi za najbržu jednotrupnu jedrilicu na svijetu. Jedrilicu je sinoć posjetio i direktor Uprave za sport Vlade Crne Gore Igor Vušurović.

„Čast mi je što možemo u crnogorskim  vodama da ugostimo jedan od najprestižnijih brodova u ovoj klasi i da damo svoj doprinos ovakvoj evropskoj ideji i putu koji ima ovaj brod i da u njegova jedra utisnemo i naš žig.”- rekao je Vušurović.

“Dolazak ovog broda u Tivat je za jedriličare ono što bi bio igranje “Barselone” na stadionu u tivatskom parku za ovdašnje ljubitelje fudbala, ili ako ste ljubitelj Formule 1, kao da vam je Fernando Aonso došao da po tivatskim ulicama provoza bolid “Ferrari-ja”- slikovito je opisao značaj učešća “Esimnit Europe 2” na regati “Tisuću otoka” i maloj regati “Hiljadu ostrva plus 2”, poznati tivatski jedriličar Ilija Belan.

U menadžmentu Porto Montenegra izuzetno su zadovoljni uspjehom ovogodišnje regate čiji je taj nautički centar suorganizator uz Jedriličarski klub SCOR i Udruženje “Val” iz Rijeke.

“Činjenica da smo lani imali 11, a ove godine već 21 brod i to iz Crne Gore, Hrvatske, Slovenije, Litvanije, Austrije, Švajcarske, Holandije, Rusije, Slovačke, Mađarske, Češke , Njemačke, Irske i Velike Britanije, te da je recimo sinoć, na svečanosti uručenja nagrada za malu regatu “Hiljadu ostrva plus 2”, bilo preko 220 ljubitelja jedrenja iz cijelog svijeta, govori da je regata “Tisučću otoka” pravi pogodak kada je u pitanju prezentacija ne samo naše marine, već Tivta, Boke i Crne Gore kao jedne od najatraktivnijih destinacija za visokoperformansno jedrenje i velike regate.”- ocijenio je PR menadžer Porto Montenegra Danilo Kalezić.

Za neke od učesnika regate “Tisuću otoka”, posebno one koji dolaze iz Australije ili SAD, Boka i mala regata “Hiladu otoka plus 2 “ na ruti Porto-Montenegro-Verige-Perast-Verige-Porto Montenegro, vožena prekjuče, bila je kažu, “najljepša obalna regata koju smo u životu jedrili”. Boka im je bila pravo otkrovenje, a prizor dvadesetak krstaša koji se bore za poziciju uz obale peraških otoka, jedan je od najljepših koji se mogu poslati u svijet ljubiteljima nautike.

Pine u punom sjaju krajem oktobra

Boka News
-
0
Pine u punom sjaju krajem oktobra

Nakon pauze zbog špica ljetnje turističke sezonme, radovi na rekonstrukciji i uređenju gradske rive i šetališta Pine u Tivtu su nastavljeni ovih dana. Majstori i mašine nikšićke firme „Elnag“ koji su radove na Pinima započeli prije skoro godinu dana, opet su u pogonu,a Tivćani se nadaju da će se cijeli posao konačno i završiti, punih pet mjeseci nakon planiranog roka.

„Ponovno smo aktivirali gradilište i u toku je popločavanje kamenom preostalih oko 2 hiljade kvadrata površine rive i šetališta. Svi građevinski radovi su završeni i sada su uz popločavanje, preostali samo zanatski poslovi. Kamene ploče su već izrezane i nalaze se na lageru, u skladištu je već i oprema za podnu javnu rasvjetu, a na putu prema Crnoj Gori iz Francuske su i posebno za ovaj projekat rađeni stubovi javne rasvjete koji će stići do kraj ovog mjeseca.“- kazao je juče  direktor Direkcije za investicije i razvoj Opštine Tivat Peđa Obradović koji dnevno koordinira radove na Pinima. On je podsjetio da su za Pine, po posebnoj narudžbini i dizajnu, u „Filipsovoj“ fabrici u Francuskoj izrađena 22 manja i pet velikih stubova javne rasvjete. Novi urbani mobilijar koji će se postaviti na rivi i šetalištu je isporučen i njegova ugradnja počeće do kraja nedjelje, a onda slijedi i uređenje i obogaćivanje zelenih površina koje će se raditi u koordinaciji sa Službom Gradskog zelenila JKP Tivat.

„Ukoliko nas posluže meteo-uslovi, kompletan posao na Pinima biće završen do kraja narednog mjeseca kada ćemo imati spreman ovaj objekat za tehnički prijem.“- zaključio je Obradović. [quote_box_right]Zbog tehničkih razloga, odustalo se od planirane gradnje fontane na gradskoj rivi gdje je umjesto toga, napravljen Sunčani sat, dok je novoizgrađeni dio rive – tzv. plutajuće guvno na južnom dijelu Pina, ukrašen ornamentom ruže vjetrova.[/quote_box_right]

U rekonstrukciju i uređenje gradske rive i šetališta koji se obavljaju po projektu podgoričke firme „Studio Synthesis“, Opština Tivat i JP „Morsko dobro“ Budva uložili su preko 2,2 miliona eura. Radovi su počeli u okrobru prošle godine i izvodili su se uz niz problema sa tehničkom dokumentacijom, nepostojanjem evidencije podzemnih instalacija i slabom organizacijom izvođača, zbog čega su drastično kasnili, a najljepši dio Tivta u neprimjerenom stanju je dočekao i proveo špic glavne ljetnje turističke sezone.

Drvene barke: Svijetlo na jugu Jadrana

Boka News
-
0
Drvene barke: Svijetlo na jugu Jadrana

nalovna

U zadnjih godinu dana u Crnoj Gori su počele da se dešavaju lijepe i pozitivne stvari u vezi revitalizacije gradnje drvenih barki, a za to je zaslužna porodica Bokovac iz Bara.
Kada sam se neki dan čuo sa Nenadom Bokovcem rekao mi je: „Zamisli, Zorane, prošle godine u ovo doba nisam imao čak ni materijal za izradu barki ispred kuće, a ovih dana smo završili sezonu jednom veoma uspješnom regatom tzv. Match race trka drvenih barki ojedrenih latinskim jedrom“.

Od Arsenala do „arsenalke“

DSC_7951No, idemo redom. Za nepunu godinu dana izgrađene su četiri pasare tipa „arsenalka“ (sa blagim modifikacijama), sve četiri su dobije jarbole i latinska jedra, učestvovale na svim regatama po Boki, pokupile jako puno trofeja, ali i velikih simpatija organizatora i publike. Bokovac je barku prikazao i na izložbi pod nazivom „Život drvenih barki“ koju je upriličila naša poznata umjetnica Maja Đurić. Tada su izloženi njeni foto radovi uz priču o svakom pojedinom vlasniku i njegovoj barki.
Tako nešto može da uradi samo čovjek koji je svim srcem želio da doprinese obnovi tradicionalne drvene brodogradnje u Crnoj Gori, posebno što je izabrao da napravi replike poznate tivatske „arsenalke“, pravljene u nekadašnjem Arsenalu, počevši od 1970. godine. Neke od njih su još u životu i plove Bokom, ali sve ih je manje iz prostog razloga što je održavanje tih drvenih ljepotica jako skupo za prosječnog stanovnika Crne Gore.
Budućnost regate

DSC_7962Posljednja regata održana u Baru je, po Nenadovim riječima, prva ovakve vrste uopšte na Jadranu. Sudeći po interesovanju svi su izgledi da će postati tradicionalna, a u budućnosti i međunarodna, sa većim brojem takmičara.
Čitav događaj imao je izuzetnu pažnju medija.
U razgovoru sa Nenadom saznao sam da on ima još dobrih ideja o revitalizaciji drvene gradnje i neće se zaustaviti na ovome.
Njegova supruga Lala je osnovala i nevladinu organizaciju „Kalafatska radionica Bokovac“ preko koje je išla sva organizacija regate.

Neumorni Pero

DSC_7966Moram na kraju napomenuti da je Nenad imao od koga naučiti i savladati umjetnost izrade drvenih brodica – njegov otac Pero koji, iako ima preko 80 godina, po cijeli dan provodi na škveru radeći kao mladić.
Nadam se da ćemo dogodine imati još više prilika da pišemo o ovoj izuzetnoj porodici kojoj ne nedostaje energije za nove projekte.

Izložba instalacija „Arhitektura”

Boka News
-
0
Izložba instalacija „Arhitektura”

Arhitektura

Izložba instalacija pod nazivom „Arhitektura” biće otvorena u subotu 27. septembra u 12 sati u kotorskoj Galeriji solidarnosti.

U fokusu izložbe je fenomen arhitekture od antičke Grčke do moderne arhitekture. Postavku čine šest monitora na kojima se prikazuju animirani slajdovi crno-bijelih fotografija Stevana Kordića, animaciju je uradio grafički dizajner Novica Zečević, a muziku koja prati animaciju fotografija, namjenski pisanu za ovu instalaciju komponovala je Jovanka Veljović.

Nagrade za prvu etapu regate „Tisuću otoka“

Boka News
-
0
Nagrade za prvu etapu regate „Tisuću otoka“

U sklopu regate „Tisuću otoka“ juče je u akvatoriju Boke Kotorske održana mala regata „Tisuću otoka + 2“

U ovoj maloj regati jedriličari iz Boke imali su priliku da jedre sa učesnicima međunarodne jadranske regate, oko dva peraška ostrva. U ukupnom plasmanu pobijedila je jedrilica „Damaco” sa skiperom Berislavom Vranićem, drugo mjesto osvojila je „Tramontana” sa skiperom tivatskim jedriličarem Ilijom Belanom, a treća je bila jedrilica „Jugo” sa skiperom Edvardom Danieliem.

Super brza jedilica Esimit 2 Europa sa skiperom Johenom Šumanom od Porto Montenegra je dobila nagradu za najbrži brod.

Na bazenu Lido Mar u marini Porto Montenegro upriličena dodjela nagrada pobjednicima i koktel za prvu etapu velike regate „Tisuću otoka i regate“ i „Tisuću otoka +2“. Sve učesnike regate pozdravio je direktor marine Porto Montenegro Toni Braun.

[quote_box_left]Nagradu pobjedniku prve etape regate, Tisuću otoka, jedrilici „Damaco“ iz Rijeke sa sakiperom Berislavom Vranićem uručio je predsjednik opštine Tivat, Ivan Novosel.[/quote_box_left]

Drugo mjesto osvojla je jedrilica „Cuba Libre“ iz Litvanije“ Treće mjesto osvojla je jedrilica „Hydra“ iz Austrije.

Regata se nastavlja danas u obratnom smjeru prema Rijeci na istom kursu, sa startom u 12 sati ispred marine Porto Monengro.

Regata se zaključuje u nedjelju 28. septembra u Rijeci.

Kotorski Lapidarijum

Boka News
-
0
Kotorski Lapidarijum

Na kotorskoj Pjaci od kina, u crkvi sv. Mihaila nalazi se bogata zbirka gradskog Lapidarijuma koja je počela da se prikuplja još davne 1906. godine pod pokroviteljstvom tadašnjeg “Bokeškog starinarskog društva”.

“Nažalost, sve do kraja XIX i početaka XX stoljeća nije se ozbiljnije radilo na sistematskom sakupljanju i proučavanju kamenih spomenika, fragmenata i natpisa, iako tokom toga perioda izlazile studije o bogatoj istoriji ovoga kraja iz pera Josipa Đelčića, Simeona Rutara i Mladena Crnogorčevića, a nešto kasnije i Pava Butorca. Opsežni sanacioni i restauratorski radovi na katedrali svetog Tripuna, izvođeni od l897 do l908.godine, kojom prilikom je naročito istraživan oltarni prostor Katedrale, iznijeli su na svjetlo dana brojne ulomke kamenog crkvenog namještaja iz starijih faza života Katedrale ili drugih kultnih građevina u Kotoru, koji su zajedno sa ostalim arheološkim i arhitektonskim ulomcima, nađenim na raznim stranama grada Kotora, postali osnova oko koje se okupilo i formiralo “Bokeljsko starinarsko društvo”, uspostavljajući prvu formu Lapidarija”, navodi magistar arheolog Jovica Martinović.

Tadašnji, prvi, Lapidarij je postavljen u napuštenoj crkvi svetog Jakova i Filipa Zebedejeva (Gospa od Rozarija, poznata i kao kuća Zoreca, između crkve Svetog Nikole i Dominikanskog samostana, srušena u zemljotresu 1979.godine, sada renovirana). Društvo je prestalo sa radom početkom I svjetskog rata 1914.godine, ali je Lapidarij ostao u pomenutoj crkvi sve do kraja II svjetskog rata i to kao svojina Opštine Kotor, bez prava povraćaja predmeta.

Najstariji podaci o sakupljanju starina, ili tačnije antičkih grčkih i rimskih natpisa u Kotoru potiču iz XV stoljeće, kada su nastali zapisi talijanskog putopisca i polihistora Cirijaka iz Ankone.

Kamen temeljac sakupljanju starina u Boki Kotorskoj, pretežno kamenih spomenika i natpisa, postavio je veliki domaći humanista, istoričar i teološki pisac, kao i sakupljač narodnih umotvorina iz XVII stoljeća, biskup Andrija Zmajević.

DSC_1657_resizeModa ugrađivanja antičkih i srednjevjekovnih natpisa i fragmenata proširila se i na Kotor sa okolicom, pa je u starom gradu Kotoru na nekoliko mjesta (zidovi katedrale Svetog Tripuna, ogradni zid Biskupije, ogradni zid crkve Svetog Pavla, zid Franjevačkog samostana itd), kao i na Prčanju (podgradni zid iza apside Bogorodičinog hrama), uzidano u zidove nešto fragmenata i natpisa, koji su zahvaljujući tome ugrađivanju i ostali sačuvani.

“Po završetku II Svjetskog rata, 1944.godine počinje, nažalost, prava odiseja, seljenje i prebacivanje s mjesta na mjesto dragocjenih materijala, fragmenata i cjelina, a tokom radova na sanaciji i revitalizaciji spomenika kulture u Opštini Kotor nakon katastrofalnog zemljotresa 15.aprila 1979.godine, a posebno u gradu Kotoru, otkriven je veliki broj ulomaka kamene plastike, arhitektonskih fragmenata i dekoracije, i to bilo tokom radova na rušenju pojedini djelova zgrada u cilju sanacije, bilo tokom iskopa galerije infrastrukture u starom gradu Kotoru, a najviše tokom opsežnih sistematskih istraživanja ranijih faza života svake od šest sačuvanih romaničkih crkava XII – XIII vijeka u Kotoru. Najznačajniji ostaci preromaničke plastike pronađeni su tokom radova na crkvi svetog Mihaila, gdje se pod stojećom sadašnjom romano-gotičkom crkvom iz XIV stoljeća nalaze temelji starije, mnogo veće crkve, zapravo one opatije Svetog Mihaila nastale u periodu pretežnog benediktinskog uticaja iz čuvenog svetišta na poluostrvu Monte Gargano na suprotnoj obali Jadrana, odnosno, u epohi preromanike od IX do XI vijeka. To je ona crkva čiji se opat Petar pominje u ispravi o posvećenju oltara sadašnje katedrale Svetog Tripuna, 1166.godine.

Unutar gabarita sadašnje crkve, na dubini od cca 2 metra, na djelimično sačuvanom podu od vodonepropusnog maltera, pronađena je vrlo oštećena kamena oltarna pregrada sa nekompletnim plutejnim pločama preromaničke dekoracije, te još nekoliko fragmenata preromaničkog kamenog crkvenog namještaja ukrašenog pleterom”, pojašnjava Martinović i dodaje “bilo je krajnje vrijeme da se svi eksponati kotorskog Lapidarijuma stručno srede, inventarišu, fotografišu, djelimično restaurišu i rekonstruišu, obrade u naučnom smislu i vrijednuju putem izlaganja i prezentacije stručnoj i naučnoj javnosti i drugim interesentima, i to u odgovarajućim prostorima, kao stvarni svjedok naše daleke prošlosti i neotuđivi dio naše bogate kulturne baštine”. S toga je I predložio da se stalna postavka izložbe zbirke kamenih spomenika prezentuje u saniranoj i revitalizovanoj crkvi svetog Mihaila iz XIV vijeka.

I konačno 2002 godine u crkvi svetog Mihaila postavljena je sadašnja zbirka kamenih spomenika – Lapidarijum, koju čine eksponati iz antičkog doba od kojih su neki unikati kao naprimjer portret rimskog imperatora Domicijana iz I stoljeća naše ere, zatim kupasti nadgrobni spomenici – cipusi I šestostrani cipusi sa košarom iz II I II stoljeća, potom fragmenti starohrišćanske epohe IV I VIII stoljeća među kojima se ističe reljef Jagnjeta Božjeg izvađen sa fasade crkve sv. Mihaila, krstionica, propovjedaonica I slično.

Dio eksponata stilova romanike, gotike, renesanse I baroka od XII do XIV stoljeća izloženi su I na otvorenom prostoru, prolazu sa južne strane crkve I to kapitei stubova, dekorisani okviri vrata I prozora, grbovi kotorskih vlastelina među kojima se ističu grbovi porodica Drago, Vrakljen I Beskuća, zatim nadgrobne ploče sa natpisima I grbovima, čitavi ili fragmentovani natpisi, što se nadopunjuje nadgrobnim natpisima uklesanim u južni zid crkve svetog Mihaila sa gotičkim lukom prolaza palate kotorskog građanina Miha Spice iz XIV stoljeća.

Sadašnju postavku kotorskog Lapidarijuma osmislili su dipl. arch. Gojko Andrijašević i mr arch Jovica Martinović.

1...4.5094.5104.511...4.515Stranica 4.510 od ukupno 4.515