“Sedmica italijanske kulture u Crnoj Gori” je nova kulturna manifestacija koju organizuje Narodni Univerzitet Trsta za Zajednicu Italijana Crne Gore, a koja ima za cilj unaprijeđenje i promociju italijanske kulture na ovim prostorima.
U okviru programa “Sedmica italijanske kulture u Crnoj Gori”, izložba Tobije Rava, pod nazivom „Božanstvena harmonija“, biće otvorena u subotu 10. septembra u 19 sati i 30 minuta u crkvi Svetog Pavla u Kotoru.
Koncert italijanskog benda “Dennis Fantina & Magazzino Commerciale” se nakon tri godine vraća u Herceg Novi (11.09. u 21.30) i Kotor (10.09. u 21.30).
Turneja italijanskog pop benda pod nazivom “ITALIAN TOUR 2022” započeta je u Sloveniji i Hrvatskoj, u mjestima italijanskih zajednica, gdje je izazvala veliko interesovanje, kako lokalnog stanovništva, tako i turista.
Otvaranje izložbe Gianfranco Miksa u Galeriji Pomorskog muzeja sutra (11.09.) u 11.00 sati.
U utorak, 13. septembra sa početkom u 19 sati i 30 minuta u Atrijumu Kulturnog centra predviđeno je otvaranje izložbe posvećene Alidi Valli i projekcija filma “Sguardi”.
Svi događaji organizovani su od strane Zajednice Italijana Crne Gore, u saradnji sa Narodnim Univerzitetom iz Trsta, uz pomoć fondova Regije Frijuli Venecija Đulija.
Herceg Novi i portugalski grad Estareža (Estarreja) nastavljaju saradnju, koja je u proteklom periodu bila pauzirana zbog pandemije, a u fokusu partnerstva biće kulturna razmjena i ostvarivanje preduslova za potpisivanje bratimljenja u narednom periodu, saglasili su se čelnici dva grada na sastanku u Opštini Herceg Novi.
Prijateljski odnosi između Estareže i Herceg Novog traju već nekoliko godina, uspostavljeni su pod okriljem prekograničnog projekta “TIPS4EU”, a ozvaničeni Memorandumom o saradnji i prijateljstvu 2019. godine. O daljim aktivnostima gradonačelnik Estareže, Diamantino Sabina razgovarao je sa potpredsjednikom Opštine, Mirkom Musturom, predsjednikom Skupštine opštine, Ivanom Otovićem i sekretarom za turizam, ekonomski razvoj i investicije, Nenadom Vitomirovićem.
„Bilo je zadovoljstvo primiti gradonačelnika Estareže i razgovarati o svemu onome što nam je zajedničko. Iako je Portugal daleko i ne poznajemo se dobro, u ovom razgovoru smo potvrdili da su naši gradovi vrlo slični, po veličini, poziciji na obali, po kulturnim dešavanjima i festivalima, te stoga imamo mnogo zajedničkih interesa“, rekao je nakon sastanka potpredsjednik Opštine Herceg Novi, Mirko Mustur. Kako je dodao, pandemija je u proteklom periodu uticala na dinamiku razvoja odnosa dva grada, ali sada ponovo kreću u jačanje saradnje, sa namjerom da ona bude osnov za bratimljenje u budućnosti.
„Kulturno smo veoma slični. Mi imamo svoj karneval i filmski festival, koji ima i Herceg Novi, a sada smo ovdje zbog vašeg, Hercegnovskog strip festivala. Znam da u ovom gradu postoji i interesovanje za street-art, a mi imamo veoma dobar festival posvećen tome u Estareži.
Postoji mnogo sličnosti i zato je za nas dobro da uspostavimo pobratimske odnose“, istakao je nakon sastanka gradonačelnik Estareže, Diamantino Sabina. Govoreći o sličnostima, on je naveo i to da u oba grada postoje kuće dobitnika Nobelove nagrade, u Estareži Egasa Moniza koji je nagrađen za medicinu, a u Herceg Novom književnika Iva Andrića.
Sabina je izrazio nadu da će u narednom periodu biti ispunjeni preduslovi za usvajanje odluka o bratimljenju u lokalnim parlamentima, ocjenjujući da je to veoma važan korak za obje strane. Naveo je da treći put zvanično boravi u Herceg Novom i uputio poziv da delegacija ovog grada dođe u uzvratnu posjetu, kako bi stekli bolji uvid u mogućnosti za povezivanje.
„Ovdje su ljudi veoma ljubazni, što je izuzetno važno da bismo gradili mostove. Mi smo već počeli graditi most jedni prema drugima i tako otkrili da imamo veliki broj sličnosti“, kazao je Sabina i zaključio: „Imam velika očekivanja, stekao sam dobre prijatelje ovdje, veoma mi se dopadaju Crna Gora i Herceg Novi. Pred nama je srećna budućnost“.
U skladu sa potpisanim Memorandumom, Herceg Novi i Estareža će zajednički raditi na učvršćivanju saradnje i prijateljstva, sa akcentom na razmjenu iskustva u različitim oblastima razvoja i promovisanja međukulturnog dijaloga. Plan je i zajedničko učešće u apliciranju za sredstva iz međunarodnih fondova, kroz koje bi dva grada pokušala da obezbijede finansijsku podršku za brojne projekte.
Inicijativa Plave trake unaprijediće pomorski saobraćaj između Crne Gore, Albanije i Italije, zahvaljujući SEED+ sistemu za elektronsku razmjenu podataka u regionu CEFTA.
Memorandumi o razumijevanju o elektronskoj razmjeni podataka, koji su potpisali direktor Uprave prihoda i carina Crne Gore Rade Milošević, generalni direktor Uprave carina Albanije Genti Gazeli i direktor Agencije za akcize, carine i monopole Italije, Marčelo Minena, otvaraju mogućnosti za dalje širenje inicijativa Zelene i Plave trake prema ostalim državama članicama Evropske unije (EU).
„Ovo je važna prekretnica za zemlje potpisnice CEFTA sporazuma, s obzirom na to da će ova saradnja biti od koristi ne samo Crnoj Gori i Albaniji, već i drugim članicama CEFTA-e, koje će koristiti crnogorske i albanske luke za trgovinu“, navodi se u saopštenju.
Uspostavljanje IT infrastrukture je u toku, a očekuje se da će sistem biti operativan na jesen ove godine.
Ovo je takođe bila i prilika da se razmotri budući razvoj inicijative Plave trake i trgovinski odnosi na području Jadranskog mora.
Podaci će se elektronski razmjenjivati putem SEED platforme, koju finansira EU.
SEED sistem za elektronsku razmjenu podataka ima ključnu ulogu u implementaciji CEFTA-TCT Zelenih traka u CEFTA članicama, ali i između CEFTA članica i Grčke, koji je u funkciji od jula ove godine.
SEED se implementira od 2010. godine, kasnije je nadograđen na SEED+, a poboljšao je upravljanje graničnim prelazima na Zapadnom Balkanu, efikasnost i prekograničnu komunikaciju, kao i pojednostavio i modernizovao procedure.
Direktor CEFTA Sekretarijata, Emir Đikić, kazao je da je SEED sistem srž inicijative Zelene/Plave trake, a pruža bezbjednu IT infrastrukturu za ubrzavanje carinskih procedura, formalnosti i carinskih kontrola, ne samo između CEFTA članica, već i sa EU.
„Budući da je veoma fleksibilan i prilagodljiv, SEED sistem približava naše administracije i privredu EU i njenom jedinstvenom tržištu”, smatra Đikić.
Memorandumi potpisani između Crne Gore, Albanije i Italije u potpunosti razmatraju važnost carina i drugih poreza koji se primjenjuju u prometu robe, prepoznaju potrebu za prekograničnom saradnjom i uzimaju u obzir ciljeve Akcionog plana za uspostavljanje zajedničkog regionalnog tržišta.
Milošević je kazao da cijeni značajnim implementaciju Plavih koridora sa EU partnerima i Agencijom za akcize i carine Italije.
„Inicijativa Plavih koridora će kroz elektronsku ramjenu podataka kroz CEFTA SEED platformu dodatno olakšati, modernizovati i ubrazati carinske procedure i kontrole, a samim tim i ojačati postojeću saradnju između naših službi u svim CEFTA stranama“, rekao je Milošević.
Direktor Stalnog sekretarijata Transportne zajednice, Matej Zakonjšek, saopštio je da je prva operativna Plava traka između EU i Zapadnog Balkana rezultat više od dvije godine koordinisanog djelovanja brojnih aktera, u skladu sa obavezama preuzetim na samitu EU-Zapadni Balkan na Brdu pri Kranju.
„Uspostavljanjem Zelenih traka prvo unutar cijelog regiona, a zatim i na granicama sa EU, približavamo region EU. Proširenje koncepta na more i uspostavljanje prve Plave trake podstaći će multimodalni transport i dovesti do povećanja trgovinskih tokova“, dodao je Zakonjšek.
On je rekao da očekuje procvat novih trgovačkih puteva, koji će donijeti koristi i građanima i privredi.
„Transportna zajednica će nastaviti da radi sa državama članicama EU i partnerima na Zapadnom Balkanu na daljem unapređenju transportnih veza i ekonomskih odnosa”, poručio je Zakonjšek.
Uspostavljanje CEFTA-TCT Zelenih koridora/traka unutar zapadnog Balkana tokom pandemije covid-19 pokazalo se kao jedan od najuspješnijih primjera regionalne saradnje.
Međunarodni festival klapa Perast, 21. po redu, otvoren je sinoć u Kulturnom centru “Nikola Đurković umjesto na trgu Svetog Nikole u Perastu, zbog kiše i nevremena.
Festival je otvorio potpredsjednik Opštine Kotor Nebojša Ševaljević.
21. Festival klapa Peerast
“Opština Kotor je i ove godine podržala Festival, koji je postao brend i prepoznatljiv – ne samo u Crnoj Gori već i u regionu. Vrijedni organizatori su se i ovoga puta potrudili da kreiraju program koji će, vjerujem, zadovoljiti sve koji vole klapsko pjevanje. Ovaj Festival predstavlja dio mozaika kulturne ponude grada, koja je prepoznatljiva jer kulturna sezona traje gotovo cijele godine. Ovaj Festival je jako značajan i u pogledu reafirmacije klapskog pjevanja, i što pored takmičarske forme ima i druge sadržaje. Reafirmisane su stare pjesme iz polovine 19. vijeka, ima novih klapskih pjesama, a predstavljaju se i nove klape. Opština Kotor će i dalje podržavati i pratiti dalji razvoj Festivala”- kazao je Ševaljević
U ime organizatora obratila se predsjednica NVO Međunarodni festival klapa Perast Tina Braić Ugrinić.
Ona je na početku istakla da je ovogodišnje izdanje Festivala revijalnog i takmičarskog karaktera, uz nastup 30 klapa, a da je promocija almanaha Lirica koje je bilo planirano za jutros otkazano zbog loših vremenskih uslova.
21. Festival klapa Peerast
“Za vrijeme klapskih večeri, predstaviće se dječje, zatim ženske i muške klape u takmičarskom programu sa bokeljskim i izvornim pjesmama, kao i novim klapskim pjesmama na temu Boka Kotorska-more i pomorstvo. Ove godine akcenat smo stavili na možda najteži i najodgovorniji način u afirmaciji klapske pjesme, na formiranje i podršku novih madih klapa zbog kojih se klapski svijet neće zatvoriti. Sa druge strane, pjesma će formirati muzički ukus novih generacija. Odaziv je bio iznenađujuće pozitivan. Javilo se 13 novoformiranih klapa iz cijele države. Ono zbog čega smo svi iz Festivala ponosni, jeste podatak da volje ima i među profesorima i djecom i da će se očivati tradicija klapskog pjevanja”- kaze Braić Ugrinić.
Kako dodaje na takmičenjima van Crne Gore već godinama je prisutna dječija klapa Marineri koja je i ove godine na 12. Festivalu dječijih klapa u Zadru osvojila drugo mjesto- Srebrni brodić.
“Marljivi rad voditeljice Nade Baldić ne staje samo na ovoj klapi. Ona je nedavno oformila još jednu, mlađu klapu kojoj je dala simboličan naziv Fortuna. Njegovanje kulturnog nasljeđa kroz promociju dječjeg klapskog pjevanja daje nadu da će ti budući odrasli ljudi biti svjesniji vrijednosti koju Boka i Crna Gora posjeduju. Tlo na kojem živimo pružilo nam je neprocjenjivu vrijednost u ljepoti, kulturi, prošlosti, predalo nam je materijalno i nematerijalno dobro, da ga čuvamo i unaprijedimo jer smo samo spona između prošlosti i budućnosti”- poručila je Braić Ugrinić.
21. Festival klapa Peerast
U kategoriji ženskih klpapa prvo mjesto osvojila je klapa Oželanda (Zagreb) koja je dobila i nagradu publike, drugo je pripalo klapi Anima Arbae (Rab), a treće klapi Zvizdan (Posušje).
Stručni žiri radio je u sastavu predsjednik Rajmir Kraljević i članovi: Marija Didović, Mario Katavić, Vlado Begović, Mihailo Lazarević i Jasminko Šetka i Mirela Šćasni.
21. Festival klapa Peerast
U revijalnom dijelu su nastupile dječje klape: Margherita Bianca (Bijelo Polje), Tora – (Herceg Novi) i Cvit (Imotski). U takmičarskom dijelu programa nastupile su ženske klape: Zvizdan (Posušje), Mindula (Okrug Donji), Anima Arbae (Rab), Salona (Solin), Oželanda (Zagreb), Mirabela (Omiš), Tamarin (Solin), Filip Dević (Split).
Novi britanski kralj Charles III će zvanično biti proglašen monarhom u subotu ujutro, potvrdila je Buckinghamska palata.
Proglašenje će se održati u Palati St. James u Londonu, ispred ceremonijalnog tijela poznatog kao Vijeće za pristupanje.
Navodi se da će kralj dati svoju Deklaraciju te pročitati i potpisati zakletvu da će štititi sigurnost Crkve u Škotskoj i odobriti naredbe vijeća koje olakšavaju kontinuitet vlasti.
U saopštenju se navodi da će se zastave u St. James palati za vrijeme proglašenja vijoriti na vrhu jarbola, a u Škotskoj, Sjevernoj Irskoj i Velsu do sat vremena nakon proglašenja novog kralja, nakon čega će se vratiti na pola koplja u znak žalosti zbog smrti kraljice Elizabete II.
Charles se danas iz Škotske uputio prema Londonu gdje će se sastati sa britanskom premijerkom Liz Truss, a kasnije će se obratiti Britancima.
Elizabeta II umrla je u četvrtak u Škotskoj u 96. godini kao monarh s najdužim stažom u britanskoj istoriji. Buckinghamska palata saopštila je da je “umrla mirno” u dvorcu Balmoral.
Kraljicu na tronu nasljeđuje njen najstariji sin Charles, princ od Velsa, koji ima epitet najdugovječnijeg britanskog prijestolonasljednika. Charles će vladati pod imenom Charles III.
Ruski rat u Ukrajini ulazi u “kritičnu fazu” zahvaljujući protuofenzivi Kijeva, prema riječima glavnog tajnika NATO saveza Jensa Stoltenberga.
“Ukrajinske snage uspjele su zaustaviti ofenzivu Moskve u Donbasu, napasti iza ruskih linija i ponovno zauzeti teritorij”, rekao je tijekom konferencije za medije s američkim državnim tajnikom Antonyjem Blinkenom u petak.
“Samo u nekoliko proteklih dana, vidjeli smo daljnji napredak i na jugu u Hersonu i na istoku u regiji Harkiv.”
Rekao je da to pokazuje “hrabrost, vještinu i odlučnost ukrajinskih snaga. I pokazuje da je naša podrška svakodnevno čini razliku na bojišnici.”
Solidarnost zapada ne smije sada posustati, unatoč energetskoj krizi i rastućim troškovima života.
“No cijena koju mi plaćamo mjeri se u novcu, dok se cijena koju plaćaju Ukrajinci mjeri u životima”, rekao je Stoltenberg. “I svi mi ćemo platiti puno veću cijenu ako Rusija i drugi autoritativni režimi vide da se njihova agresija nagrađuje.”
“Ako se Rusija prestane boriti, bit će mir. Ako se Ukrajina prestane boriti, prestat će postojati kao nezavisna nacija.” Tako da moramo nastaviti, rekao je “zbog Ukrajine i zbog nas.”
Ministarstvo prosvjete i Oština Tivat danas su, nakon novog sastanka rukovodstva lokalne uprave sa rukovodstvom Mješovite srednje škjole „Mladost“ i državnom sekretarkom u Ministarstvu prosvjete Milijanom Vukotić -Jelušić (URA), utisak je, definitivno zaratili.
Minisarstvo naime, optužuje predsjednika te Opštine Željka Komnenovića da je odustao od navodno dan ranije postignutog sporazuma da lokalna uprava SMŠ „Mladost“ stavi na raspolaganje salu za sastanke u staroj zgradi Opštine u Ulici Luke Tomanovića. Time bi škola dobila dodatni, sada joj nedostajući prostor za izvođenje nastave, čime bi uz druge mjere koje realizuje u samoj svojoj zgradi, omogućila da djeca koja su ove godine iupisala prvi razred usmjerenja elektrotehničar za razvoj mobilnih i werb aplikacija, nastavu umjesto u popodnevnoj, pohađaju u međusmjeni. Roditelji te djece od kojih su većina đaci-putnici iz Budve i Herceg Novog tri su dana od početka školske godine zbog toga protestovali, tražeći da cijela škola naizmjenično ide u jutarnju i popodnevnu smjenu, kako bi njihova djeca popodne mogla računati na prevoz đačkim autobusima do Budve i Herceg Novog, a kojeg sada za samo to jedno odjeljenje, nema.
Vukotić-Jelušić je nakon dašnjeg sastanka u Opštini kazala da se gradonačelnik Tivta predomislio i da je odustao od toga da se sala za sastanke u staroj zgradi Opštine Tivat, ustupi SMŠ „Mladost“ za cjelodnevno izvođenje nastave. Prema njeni riječima, Komnenović smatra da se sala može korostiti za održavanje samo jednog ili dva časa dnevno i da zbog blizine kružnog toka na magistrali starom objektu zgrade Opštine Tivat i činjenici da njega već koriste brojne druge ustanove i službe, on nije pogodan da u njemu istovremeno više sati borave i nastavu pohađaju djeca srednješkolskog uzrasta. To je po riječlima Vukotić-Jelušić, sada dovelo u pitanje prethodno postignuti dogobvor uprave SMŠ „Mladiost“ i roditelja učenika I razreda elektrotehničara za razvoj mobilnih web aplikacija.
„Organizacija rada je isključiva odgovornost škole, a predsjednik Opštine može da učestvuje u obezbjeđivanju uslova i unapređenju djelatnosti kakva je obrazovanje, što je u skladu sa Zakonom o lokalnoj samoupravi. Stavivši ovaj prostor (salu u staroj zgradi Opštine-prim.aut.) na raspolaganje vaspitno-obrazovnim ustanovama Opština Tivat je obavljala svoje zakonom predviđene obaveze, a promjena odluke u posljednjem trenutku koja onemogućava realizaciju postignutog dogovora nije razumljiva.“- kazala je noviunarima državna sekretarka u Ministartvu prosvjete, dodajući da će taj resor „u saradnji sa uprabvom škole i roditeljima svakako pronaći adekvatan način da se omogući redovno pohađanje nastave“.
Gradonačelnik Komnenović potvrdio je „Vijestima“ da je saopštio predstavnicima Ministartva prosvjete i uprave SMŠ „Mladost“ da ne dolazi u obzir cjelodnevno korišćenje sale za sastanke u staroj zgardi Opštine za izvošenje nastave za dio ovdašnjih srednješkolaca.
Đaci u Tivtu ulaze danas u jedna školski autobus
„To ne može zbog bezbjenosti te djeve za koju ja neću da preuzimam odgovornost jer je ta zgrada bukvalno na ulici i na kružnom toku, zatim zbog održavanja higijene jer je koriste brojne druge lokalne i državne ustanove i službe, kao i zbog niza drugih tehničkih razloga. Nije obaveza Opštine, već Ministarstva prosvjete i uprave škole da obezbijede uslove i organizuju izvođenje nastave. Opština Tivat je do sada u mnogo navrata pokazala više nego dobru volju i razumijevanje za probleme tiavtskih obrazovnih ustanova koje Opština pomaže na razne načine, ali i to sve ima svoje granice. Ne mogu Ministarstvo prosvjete i uprava škole koji očito, nisu na vrijeme i adekvatno obavili pripreme za početak ove školske godine, svoju nesposobnost i neodgovornost rješavati preko leđa Opštine Tivat i ja im takvo ponašanje sigurno neću dozvoliti.“-kazao je Komnenović dodajući da je logično da uprava SMŠ „Mladost“ koja ima upisanih 590 učenika, a prosttorne kapacitete dovoljne za njih 350, zbog toga organizuje uzvođenje nastave u dvije smjene. Komenović ističe da je zamolio svoje kolege iz Opština Herceg Novi i Budva i kod njih izdejstvovao da ti gradovi pokriju troškove đačkog prevoza za 19 učenika spornog odjeljenje SMŠ „Mladost“ koji putuju na nastavu u Tivat iz Budve, odnosno njih četvoro koji dolaze iz Herceg Novog, dok će Opština Tivat to učiniti za dvoje djece sa hercegnovskog dijela poluostrva Luštica. On je naglasio da je lokalna uprava Tivta, iako Opština nema takvu zakonsku obavezu, u posljednje dvije godoine investirala preko 160.000 eura u unapređenje uslova rada u pretrpanim i dotrajalim tivatskim školama, a u koje država odnosno Ministarstvo prosvjete čija je to zakonska obaveza „nije ni centa uložilo već decenijama“.
„Treba li da napominjem da su prije dvije ipo godine pred lokalne izbore, tadašnji ministar prosvjete Damir Šehović (SD) i njegov stranalčki kolega, tadašnji potpredsjednik Opštine Tivat Dejan Maslovar potpisali Protokol o saradnji kojim je pored ostaloga, bila predvižena obaveza Ministartva prosvjete da uloži 200.000 eura u sanaciju krova na srednjoj i osnovnoj školi u Tivtu a da od toga ništa nije bilo ? Treba li da ponovim da su zadnja zgrada osnovne i zgrada srednje škole u Tivtu sagrađene prije skoro 40 godina i to sredstvima samodoprionosa samih građana Tivta, a ne države ? Treba li da nabrajam sve projekte sanacije učionica, toaleta, promjene stolarije, nabavke nedostajuće opreme i namještaja koje su Opština i lokalni donatori u posljednjih nekoliko godina napravili prema tivatskim pkolama dok se u isto vrijeme, Ministarstvo prodsvjete prema njima ni okrenulo nije?“- nije krio Komennović ogorčenje izjavama i postupanjem državne sekretarke Ministarstva prosvjete.
Dodao je da to kako Ministarstvo prosvjete postupa prema obrazivnm ustanovama u Tivtu dokazuje i to što mu je kaže, direktorica SMŠ „Mladost“ na jučerašnjem sastanku tražila da Opština toj školi uplati 300 eura za nabavku sredstava za održavanje higijene.
„I oni koji su na vrijeme znali koliko učenika upisuju i sa kakvim prostornim i drugim uslovima raspolažu, a pripreme za školsku giodinu su počeli tek prije deset dana, sada imaju petlje da za bilo što loše prozivaju Opštinu Tivat i da na nas upućuju roditelje nezadovoljne djece, iako lokalna uprava nema ama baš nikakve nadležnosti za organizaciju i izvođenje nastavnog procesa. Ja im sigurno neću dozvoliti da svoju nepsoobnost i neodgovornost prebacuju na Opštinu Tivat!“- poručio je gradonačelnik.
On je podsjetio da je stanje sa tiavtskim školama već duže vrijeme katastrofalno jer država u njih ništa ne ulaže, njihovi kapaciteti su već odavno postali premali za potrebe grada, a istovremeno ista ta država otpisuje investitorima Porto Montenegra njihove obaveze za komunalije od 5,2 miliona eura kojima bi se mogla napraviti makar jedna nova škola, ili im ustupa objekat bivšeg podmorničkog hotela Arsenala, pteko puta zgrade SMŠ „Mladost“, u kojem već nekoliko hodina funkcioniše privatna međunarodna škola KSI Montenegro.
BIĆE BESPLASTNOG ĐAČKOG PREVOZA ZA SVE UČENIKE IZ TIVTA
Gradonačelnik Tivta potvrdio je da je pripremjen predlog Odluke u subvencioniranju troškova đačkog previoza u Tivtu sa kojim će se ići na prvu narednu sjednicu Odbora povjerenika te opštine.
„Ostajemo pri obećanju koje smo dali građanima da ćemo a ovu školsku godinu uvesti besplatni prevoz do škola za svu djecu koja imaju prebivalište na teritoriji Opštine Tivat. Za to je u budžetu za ovu godinu opredijeljeno ukupno 100.000 eura, od čega je do sada utrošeno oko 20 hiljada. Ostalo nam je dovoljno novca da za sve korisnike đačkog prevoza u Tivtu, pokrijemo 80% od cijene đačke karte, što je predviđeno predlogom nove Odluke o subvencioniranju đačkog prevoza. To znači da ćemo, imajuči u vidu da po zakonu, Ministarvo prosvjete učestvuje sa 20% u porkrivanju troškova đačkog prevoza, stvoriti uslove da sva djeva iz Tivta uskoro dobiti besplatan školski prevoz.“-objasnio je Komnenović izražavajući očekivanje da će Odbor povjerenika, buduči da je rija o javnom interesu, podržati takvu odluku i tako stvoriti formalne uslove da tivatska djeca u najskorije vrijeme dobiju besplatne karte za đačke autobuse.
Predsjednik Opštine Tivat Željko Komnenović danas je u kabinetu ugostio istaknute literarne stvaraoce iz Gračanice i Kosovske Mitrovice, koji borave u Boki Kotorskoj od 8. do 10. septembra, u okviru promocije antologije pod nazivom „Neodoljiva teškoća postojanja”.
Publici u Tivtu u subotu10. septembra predstaviće se Aleksandar Dunđerin, autor antologije „Neodoljiva teškoća postojanja”; Živojin Rakočević, pjesnik, novinar i predsjednik Udruženja novinara Srbije; Novica Sovrlić, pjesnik i predsjednik Društva književnika Kosova i Metohije i potpredsjednik Udruženja književnika Srbije; mr Žarko Milenković, pjesnik, kritičar i urednik; Ivana Vanovac, novinarka i spisateljica; Miljana Dunđerin, likovna umjetnica i kulturna radnica.
Pored njih, prijemu je prisustvovao i Rastko Šejić, predsjednik Udruženja “Šta hoćeš”, koje je zajedno sa Maticom Boke organizator događaja. Literatni stvaraoci sa Kosova osim u Tivtu, u prethodna dva dfana predstavili su se i na književnim večerima u Herceg Novom in Kotoru.
“Gradonačelnik Komnenović poželio je dobrodošlicu gostujućim stvaraocima, ističući da je razvoj kulture u Tivtu jedan od strateških ciljeva i da su inicijative za regionalnu saradnju i razmjenu u oblasti kulturnog rada uvijek dobrodošle.”- saopšteno je iz lokalne uprave Tivta uz napomenu da je prijemu u kabinetu prisustvovao je i potpredsjednik Opštine Vladimir Arsić, kao i sekretarka za društvene djelatnosti Borka Mršulja.
Autor antologije Aleksandar Dunđerin naveo je da su sa zadovoljstvom prihvatili poziv Matice Boke za promociju knjige, u koju su uvršteni radovi od sedamnaest stvaraoca. On je istakao da su ovi događaji “prilika da se šira javnost upozna sa raznovrsnošću i bogatstvom savremene književnosti na Kosovu i Metohiji”.
U subotu, 10. septembra sa početkom u 20 časova, „Neodoljiva teškoća postojanja“ biće predstavljena u Tivtu, u parohijskom domu Crkve Svetog Save, a domaćin autorima biće predsjednik opštine Željko Komnenović.
Organizatori događaja su Matica Boke i Udruženje „Šta hoćeš“ u saradnji sa Srpskim pjevačkim društvom „Jedinstvo“ iz Kotora i JU Muzeji i galerije Herceg Novi, a uz pokroviteljtvo Opštine Tivat, Opštine Herceg Novi, Opštine Kotor i Turističke organizacije Kotor.
Na Pomorskom fakultetu u Kotoru osnovana nova Laboratorija za arheologiju pomorstva
Na Pomorskom fakultetu u Kotoru osnovana je prva istraživačka jedinica za pomorsku arheologiju i podvodnu kulturnu baštinu u Crnoj Gori – Laboratorija za arheologiju pomorstva. (LAP)
Crna Gora je time ispunila obavezu preuzetu potpisivanjem UNESCO 2001 Konvencije o zaštiti podvodne kulturne baštine.
Osnivanjem ove nove jedinice za koju je ekspertiza dobijena i iz inostranstva od iskusnih podvodnih arheologa koji za sobom imaju niz istraživačkih i projekata zaštite i prezentacije kulturne baštine na dnu mora, Crna Gora je konačno, nakon skoro dvodecenijskog lutanja u kome su se kod nas podvodnom arheologijom bavile razne nestručne osobe i ustaanove poput Regionalnog centra za obuku ronilaca za podvodno dmeiniranje iz Podgorice, dobija referentnu naučno-istraživačku ustanovu koja će se baviti istraživanjem i prezentacijom podvodne kultuene baštine.
Iz novoformirane LAP iza koje stoji četiri godine rada u pripremi ove nove naučno-.istraživačke jedinice, te dvije godine pregovaranja sa donsioima odluka u državnom sistemu, podsjećaju da su geografski položaj i prirodna razuđenost istočne jadranske obale, uslovili su njeno intenzivno korišćenje u svrhe pomorskih aktivnosti.
„Zato ne čudi što su nalazi crnogorskog podmorja, iako nedovoljno istraženi, veoma raznovrsni. Poznato je prisustvo većeg broja brodoloma trgovačkih brodova iz helenističkog i antičkog perioda, plovila iz poznog srednjeg vijeka, te onih koji su u prethodnom vijeku korz svijetske ratove korišćeni mahom u borbene svrhe. Pored brodoloma, uz obalu je konstatovan veći broj uvala korišćenih za potrebe sidrenja kroz duži vremenski period, a istorijski izvori uz prisustvo arheološkog materijala svjedoče o postojanju većih luka u periodu antike i srednjeg vijeka, Risan, Kotor, Budva, Ulcinj. Ovakvi i moderni ostaci kulturne baštine pod vodom imaju nemjerljivi doprinos atraktivnosti crnogorske obale. Postoji veliki broj plovila o kojima istorijski izvori govore kao o nestalima u teritorijalnim vodama Crne Gore, a koji još uvijek nisu pronađeni niti identifikovani“-naveli su iz LAP-a.
Centar za podvodnu arheologiju Soba za procesuiranje i analizu 3D podataka
Prepoznavajući priliku za razvoj nove naučne discipline, stoga je Pomorski fakultet u Kotoru, Univerziteta Crne Gore, u okviru Centra za istraživanje, inovacije i preduzetništvo, osnovao novu Laboratorija za arheologiju pomorstva kako bi ojačao i poboljšao resurse za sistematska multidisciplinarna podvodnoarheološka istraživanja, interpretaciju arheoloških podataka u Crnoj Gori i implementaciju sistema zaštite i valorizacije pomorskog kulturnog nasljeđa. Cilj LAP-a je pozicioniranje Crne Gore na internacionalnoj naučnoj mapi nautičke, pomorske i podvodne arheologije, korišćenjem i razvojem državnih resursa, primjenom najsavremenije metodologije.
Misija nove univerzitetske naučno-istraživačke jedinice koja je smještena u Kotoru je da osvijetli arheologiju pomorstva i učini podvodnu kulturnu baštinu Crne Gore dostupnu širokom auditorijumu, kroz primjenu najmodernijih digitalnih metoda i najviših internacionalnih naučnih standarda za istraživanje morskog dna, lociranje, mapiranje, dokumentovanje, zaštitu i promociju pomorskih arheoloških lokaliteta i podvodnog kulturnog nasljeđa.
LAP će, kako nam je rečeno, u okviru svojih edukativnih djelatnosti, raditi na podizanju nacionalnih institucionalnih kapaciteta za korišćenje inovativnih digitalnih metoda istraživanja i dokumentacije pomorske i podvodne kulturne baštine, njene nacionalne i internacionalne promocije i popularizacije kroz međusektorsku i međuinstitucionalnu saradnju.
„Kroz multidisciplinaran pristup i učešće u međunarodnim projektima omogućiće veću internacionalnu akademsku prisutnost crnogorskih istraživača i naučnih radnika u domenu nauka koje se bave istraživanjem podmorja. LAP će vršiti pozitivan uticaj na primjenu odredbi UNESCO 2001 Konvencije o zaštiti podvodne kulturne baštine i turističke valorizacije podvodne kulturne baštine kroz ronilački turizam“- navode iz LAP-a.
Centar za podvodnu arheologiju – Multi Beam Sonar
Jedan od ključnih ciljeva ove nove institucije biće da izvrši cjelokupno mapiranje morskog dna teritorijalnih voda Crne i identifikacija podvodne kulturne baštine metodologijom daljinske detekcije, primjenom različitih najmodernijih optičkih i akustičnih tehnika. Uz to, LAP će se baviti digitalnim 3D dokumentovanjem kroz korišćenjem najmodernije metodologije fotogrametrijskog i laserskog skeniranja, izradom online GIS portala i baze podataka pomorskih i podvodno arheoloških lokaliteta i nalaza namijenjenog za institucionalnu upotrebu i javnost, klasifikacijom i valorizacijom podvodnih nalazišta, obradom, dokumentovanjem podvodnog arheološkog matrijala iz privatnih zbirki i identifikovanjem nestalog materijala u državi i inostranstvu. LAP će, kako je najavljeno razvijati intenzivnu međunarodnu saradnju, uzimati učešće i voditi projekata u zemlji i inostranstvu, obavljati multidisciplinarna istraživanja i održavati intenzivnu saradnju sa srodnim institucijama.
U fokusu će im biti i podrška međunarodnoj saradnji, sinergijama i umrežavanju institucija povezanih u mrežu promocije i zaštite podvodne i pomorske kulturne baštine, doprinos izradi planskih dokumenata ili građevinskih poduhvata u priobalnim oblastima, podrška boljoj implementaciji UNESCO 2001 Konvencije o zaštiti podvodne kulturne baštine, organizacija kurseva naprednih instraživačkih metoda i prikupljanja prostornih podataka za predstavnike relevantnih institucija sa ciljem podizanja i modernizacije nacionalnih kapaciteta, umrežavanje i podizanje nacionalnih naučnih i profesionalnih kapaciteta kroz organizaciju treninga, kurseva, ljetnje škole, programa cijeloživotnog obrazovanja, kao i zastupanje Univerziteta Crne Gore u internacionalnim naučnim publikacijama koje se bave pomorskom arheologijom i istorijom.
„Cilj nam je i promocija Univerziteta Crne Gore kao institucije koja brine o nacionalnoj podvodnoj i pomorskoj kulturnoj baštini, naučna i kulturna promocija Crne Gore, podrška razvoju turističkih sektora i proizvoda baziranih na podvodnoj i pomorskoj kulturnoj baštini, internacionalna promocija pomorskog identiteta Crne Gore i maritimne atraktivnosti regije, organizovanje internacionalnih kurseva i studijskog programa na engleskom jeziku, organizovanje naučnih skupova i konferencija na temu podvodne arheologije i podvodne kulturne baštine“- naveli su iz LAP-a.
Centar za podvodnu arheologiju CG
Pomorksk fakultet u Kotoru je kroz učešće u međunarodnim projektima, uspio da obezbijedi i vrijednu novu opremu za LAP koja tako raspolaže sa plovilom dužine 8,5 metara sa dva motora, opremljenim digitalnim navigacijskim uređajem a koje je adaptirano za ronilačke aktivnosti. LAP ima i opremu za tehničko ronjenje, opremu za digitalnu dokumentaciju podvodne kulturne baštine odnosno za fotogrametrijsko 3D skeniranje, opremu za foto i video snimanje pod vodom, daljinski upravljanu ronilicu –podvdni dron (ROV) opremljen HD kamerom, svijetlima i sonarom, opremu za daljinsku detekciju multi beam i side scan sonare…. Laboratorija za arheologiju pomorstva u okviru Centra za istraživanje, inovacije i preduzetništvo ima i specijalno opremljenu sobu sa zidnim ekranom visoke rezolucije i serverima i radnim stanicama za procesuiranje i analizu prostornih 3D podataka dobijenih akustičnim i optičkim metodama daljnske detekcije, prostoriju sa opremom za lasersko skeniranje i 3D štampu, te moderno opremljenu učionicu sa pametnom tablom i projektorom.
Kuvajtski investitori koji je trebalo da izgrade turističke kompleks “Montrose” na hercegnovskom dijelu poluostrva Luštica obavijestili su Vladu Crne Gore da se povlače iz ovog projekta za koji je potpisan ugovor 2009. godine.
To je saopštio ministar finansija Aleksandar Damjanović na sjednici Vlade. Direktni vlasnik investicije je kuvajtska vladajuća familija.
“Ministarstvu finansija je 22. jula dostavljen dopis kompanije “Northstar” o ugovoru o zakupu zemljišta u kojem obavještavaju Vladu o raskidanju istog. Oni su dali input da su se obraćali tokom 2021. godine bivšoj administraciji koja ih nije udostojila razgovora kako bi razgovarali o problemima koji postoje u realizaciji projekta. Negdje su u više navrata imala sastanke sa bivšom administracijom, naravno da Vlada o tim sastancima nije obaviještena. Zaprimili smo ovo obavještenje koje je došlo bez najave”, rekao je Damjanović.
On je kazao da su “Northstaru” odgovorili 12. avgusta i tražili da se u direktnom sastanku vide šta su problemi.
“Dobili smo odgovor 22. avgusta da se na tu temu održe razgovori van Crne Gore. Mi smo novim dopisom tražili da se ti razgovori održe ovdje u Crnoj Gori, da ne bi smo prejudicirali našim odlaskom ishod ili sami postupak. Predstavnici kompanije su nas onda 5. septembra ponovo pozvali da razgovoramo van Crne Gore. Ova Vlada je spremna da rješava sve probleme koje je zatekla, a koje neko drugi nije smio ili htio da rješava… U tom kontekstu smo ponovo napravili dopis preko ambasade i tražimo komunikaciju direktno sa investitorima i pozvali smo ih da dođu u Crnu Goru”, rekao je Damjanović, dodajući da će uraditi sve kako bi se izbjegla međunarodna arbitraža.
On je kazao da u ovom trenutku ne bi govorio argumentaciji jedne i druge strane, te da ne bi prejudicirao sam ishod postupka.
“Dok ne dobijemo zvanično od partnera da li oni žele da se sastanu sa nama, ovdje govorim o direktnim vlasnicima”, rekao je Damjanović.
On je ponovio da je ministarstvo spremno učiniti sve kako bi zaštitilo interese Crne Gore, da se u direktnoj komunikaciji otklone problemi i da se investicija realizuje transparentno.
“Krajnji rok je 23. septembar i do tada očekujem direktnu komunikaciju između Vlade i vlasnika”, rekao je Damjanović.
Abazović: Nisu ispunjene obaveze koje su morale da se ispune
Premijer Dritan Abazović je kazao da u ovom projektu nisu ispunjene obaveze koje su morale da se ispune.
“Što je neko išao u projekat sa takvim zahtjevima to je pitanje za neke prethodne garniture… Pokušajte što prije da organizujete sastanak, mi vam stojimo na raspolaganju. Cilj je da se ta investicija realizuje, radi se o ogromnoj investiciji za crnogorske prilike. Mi ćemo pokušati da sve ono što su bili naslijeđeni problemi iz prethodnog perioda, da damo garancije da ćemo ih završiti… Sasvim logično je da ako neko 6-7 godina ne može da uradi ono što je obećao onda je ta rezigniranost investitora potpuno očekivana”, rekao je Abazović.
On je kazao da investitori odlazi jer je neko prethodno loše radio ugovore sa njima.
“Svaka stvar se završavala na “mufte” “, rekao je premijer.
Dodao je da većina investitora traži zdravi ambijent i minimmlno uvažavanje koje je izostalo u prethodnom periodu.
“Kada sam se sastao sa njima prošle godine moj odgovor je njima bio da ako hoću da investiram novac koji oni žele da investiraju nikad se ne bih oslonio šta će da urade državni ili lokalne organi oko infrastrukture koje ne iznosi ni 10 odsto ukupnoh projekta. Ali je neko htio na taj način da namami”, rekao je Abazović.
On je poručio da nefer odnos prema investirima treba tražiti kod Vlada od broja 40 do 42.
Damjanović: Pokušaćemo da utvrdimo krivicu pojedinaca
Damjanović je kazao da će pokušati da konkretno identifikuju krivicu pojedinaca u odnosu na propuštanje određenih radnji.
“Uvjeren sam da imamo argumenata, pravnih i svakih drugih, da zaštitimo interese Crne Gore… Smatram da je direktna komunikacija sa vlasnicima neophodna i mi smo u tom procesu započeli formalnu proceduru i tu će nam trebati pomoć Ministarstva vanjskih poslova… Ako bude bilo čije pojedinačne krivice dužni smo svi kao članovi Vlade da na nju ukažemo i da pokažemo na onoga koji je iz nekih razloga, privatnih interesa, opstruirao neki projekat”, rekao je Damjanović.
Konzorcijum koji čine kompanije “Northstar” i “Equest Capital Limited Jersey” platio je gotovo četiri miliona za zakupninu skoro pola miliona kvadrata državnog zemljišta. Zakupnina se odnosi na period od 10 godina, odnosno do 26. avgusta 2023. godine.
