JUK „Herceg Fest“ je organizovao do sada dva od tri planirana humanitarna koncerta u okviru 52. Praznika mimoze, sa ciljem kupovine tablet i laptop uređaja za učenike novskih škola, sa posebnim akcentom na neophodnost njihovog korišćenja u okvirima praćenja online nastave. U ponedjeljak, 8. marta, ministarka prosvjete, nauke, kulture i sporta Crne Gore Vesna Bratić i predsjednik Opštine Herceg Novi, Stevan Katić donirali su 10 laptopova i 10 tablet računara hercegnovskim osnovnim školama „Dašo Pavičić“, „Milan Vuković“, „Ilija Kišić“, „Orjenski bataljon“ i SMŠ „Ivan Goran Kovačić“.
Akciji se pridružuju JP Parking servis Herceg Novi i kompanija M:tel.
Očekuje nas još jedan koncert sa istim ciljem koji ćete, kao i prethodna dva, moći da pratite putem facebook aplikacije sa profila JUK “Herceg Fest”, u ponedjeljak 15. marta u 18h. U koncertu učestvuju: Marijana Zlopaša – pjevačica, prof. Đuro Poznanović – pijanista i klape Stari Kapetan i Castel Nuovo.
Sredstva i dalje možete donirati na žiro račun broj 510-6726-38 (CKB) sa obaveznom naznakom ZA HUMANITARNI KONCERT.
Još jednom podsjećamo da je Pokrovitelj “Praznika mimoze” Opština Herceg Novi, generalni sponzor Turistička organizacija Herceg Novi, a izvršni producent je JUK “Herceg Fest”.
Prijatelji festivala su: kompanija „Blue line“, kompanija „Lighthouse of Montenegro“: hotel „Lighthouse“ i Gradska kafana Herceg Novi, “Verige 65”, Compania de Vinos Montenegro, Yacht club “Wine oʼ clock”, Cvjećara “Vivaldi”, Atera Business Suites, Turistička organizacija Kolašin, Turistička organizacija Žabljak, Turistička organizacija Trebinje, BLU European festival.
Zabranjuje se rad tržnih centara, štandova i sličnog u opštinama koje imaju 14-dnevnu stopu incidencije na 100.000 stanovnika veću od 800 – Podgorica, Budva, Tivat, Herceg Novi, Ulcinj, Cetinje, Nikšić, Plužine, Bar, Kotor i Pljevlja. Takođe je, zabranjeno kretanja stanovnika izvan opština koje takođe imaju istu stopu incidencije, izuzev za ranije definisane izuzetke i uz potvrde. To je na konferenciji za medije saopštio direktor Instituta za javno zdravlje (IJZ), Igor Galić.
Zabranjen je rad kladionicama, fitnes centara u ovim opštinama.
“U istim gradovima prekida se obrazovno vaspitni rad u javnim i privatnim vaspitno-obrazovnim ustanovama i počinje primjena onlajn sistema učenja”, rekao je Galić.
Škole od sutra ne rade, a vrtići od preksjutra, pojasnio je direktor IJZ.
Crnogorski državljani, stranci sa stalnim ili privremenim boravkom u Crnoj Gori, kao i stranci, osim ako ulaze iz BiH, Srbije, Kosova ili Albanije, moraju da prilože negativan rezultat PCR ili brzog antigen testa, ne starijeg od 48 sati ili pozitivnog serološkog nalaza na antitijela, ne starijeg od mjesec dana.
Galić je istakao da će ove mjere trajati narednih sedam dana.
Povećani kovid kapaciteti
Ministarka zdravlja Jelena Borovinić Bojović, saopštila je da su bolnički kapaciteti povećani na cijeloj teritoriji Crne Gore. Popunjenost kovid bolnica, kako je navela, iznosi 67 odsto.
Još jednom je istakla važnost vakcinacije u ovoj epidemiološkoj situaciji.
“Nijedna mjera neće dati rezultate ukoliko ih se svi ne budemo pridržavali. Još jedan apel građanima da omogućimo da zdravstveni sistem funkcioniše nesmetano”, poručila je ministarka.
Zdravlje najbitnije
Ministar unutrašnjih poslova, Sergej Sekulović, apelovao je da se mjere poštuju kako bismo sebe i druge zaštitli.
“Bićemo krajnje prinuđeni da djelujemo represivno. U pitanju je zdravlje naših građana”, poručio je Sekulović.
Oštrije sankcije za nepoštovanje mjera
Državni sekretar u Ministarstvu rada i socijalnog staranja, Janko Odović, kazao je da je Vlada pokušala da izbjegne donošenje represivnijih mjera u cilju očivanja privrede i normalnog života ljudi.
“Podaci sa terena pokazuju da mjere nijesu poštovane, zbog toga smo bili prinuđeni da donesemo pomenute mjere”, rekao je on.
Odović je naveo da su timovi sastavljeni od pripadnika inspekcije i policije izvršili 6.430 kontrola, napisali 43 prekršajnih naloga. Policija je upozorila 14.817 osoba, a uhapsila 11 osoba.
“Stepen nepoštovanje mjera je zabrinjavajuć”, istakao je Odović.
Poručio je da će izlazak iz objekta stanovanja nakon 21 sat inenošenje maski ubuduće biti posebno kažnjavano.
“Ne okupljajmo se, to nam je posljedna nada, od svih nas zavisi kako privreda, tako i zdravlje svih nas”, zaključio je Odović.
Laboratorije Instituta za javno zdravlje Crne Gore, druge javne i privatne laboratorije koje se bave dijagnostikom infekcije novog koronavirusa su tokom jučerašnjeg dana (utorak, 09. mart 2021. godine) završile analizu i Institutu dostavile rezultate za 2279 uzoraka na novi koronavirus.
Ukupno je dijagnostikovano 654 novopozitivnih slučajeva infekcije sa SARS-CoV-2.
Novooboljeli su iz:
Podgorica 204
Nikšić 145
Bar 43
Ulcinj 41
Cetinje 30
Herceg Novi 29
Bijelo Polje 29
Kotor 26
Pljevlja 21
Danilovgrad 16
Berane 14
Budva 10
Plužine 10
Rožaje 8
Tuzi 8
Tivat 6
Plav 4
Kolašin 4
Mojkovac 3
Andrijevica 1
Petnjica 1
Gusinje 1
Ukupno 654
Od jučerašnjeg presjeka Institutu je prijavljeno osam smrtnih ishoda povezanih sa COVID-19 i to kod pacijenata iz Nikšića (3), Bara (2), Podgorice (1), Kotora (1) i Herceg Novog (1) od kojih je najmlađi imao 53, a najstariji 94 godine starosti.
Ukupan broj preminulih povezanih sa COVID-19 infekcijom u Crnoj Gori od početka pandemije je 1100.
Do 15sati prijavljen je oporavak kod 585 pacijenata.
Uzimajući u obzir sve novootkrivene slučajeve kao i broj oporavljenih, ukupan broj trenutno aktivnih slučajeva COVID-19 u Crnoj Gori iznosi 9124.
Od početka epidemijskih dešavanja (mart 2020. godine) ukupan broj registrovanih slučajeva infekcije novim korona virusom u Crnoj Gori je 81.457.
Svi lokalni funkcioneri u Kotoru koji se budu neodgovorno ponašali i kršili pojačane epidemiološke mjere koje su na snazi sa ciljem ograničavanja širenja infekcije koronavirusom, momentalmno će dobiti otkaz.
Odlučeno je to danas na kolegijumu održanom kod predsjednika Optine Kotor Vladimir Jokića (Demokrate). Crnogorska javnost inače, proteklih dana svjedočila je brojnim primjerima da su državni i lokalni funkcioneri u više gradova, kršili važeće mjere koje je Ministarstvo zdravlja odredilo kako bi se ograničilo širenje galopirajuće epidemije koronacirusa u našoj državi.
„U slučaju da neko od funkcionera (Opštine Kotor i njenih preduzeća i ustanova – prim.aut.) bude kršio mjere zabrene, posebno rada ugostiteljskih objekata, isto će se smatrati grubim kršenjem svih radnih i drugih obaveza i isti će biti istog momenta razriješen sa funkcije“- zaključeno je, pored ostaloga, na današnjoj sjednici Kolegijuma Opštine Kotor, uz napomenu da će slične posljedice snositi i službenici i namještenici u Opštini i njenim preduzečima i ustanovama, ako ne budu poštovali epidemiolođke mjere koje su na snazi.
„U slučaju da neko od zaposlenih bude kršio mjere zabrane, posebno rada ugostiteljskih objekata, isto će se smatrati grubim kršenjem svih radnih i drugih obaveza, i isti će se uputiti na Disciplinsku komisiju“- odredilo je rukovodstvo Opštine Kotor.
Koja je jedina sličnost između Novoga i Frankfurta? U cijenama na zelenoj pjaci. Samo što Herceg Novi nije u Njemačkoj.
Asortiman i kvalitet su slabi. A Novi ima mnogo potencijala i tradicije u proizvodnji i pripremi hrane. Od mojdeškoga sira do luštičkoga pršuta koji su vrhunski I jedinstveni proizvodi. A tu je i novsko-bokeška kužina. Čuveni gulozeci naših baba.
Lokalna vlast treba da potiče poljoprivredu i proizvodnju hrane. Postoji više načina. Pare se ionako troše kako ne treba. Uz malu pomoć, hranili bi se kvalitetnije. To bi uticalo i na turističku ponudu. Da na novskoj pjaci možemo kupiti od proizvođača, a ne od nakupaca. Da cijene budu pristojne.
Bokeški forum
Za tako nešto Herceg Novi ima Bogom danu klimu, odličnu zemlju i leži na izvorima.
Istina je da je novska pjaca nedavno renovirana, ali se suština nije promijenila. Nećemo Frankfurt, hoćemo naše! – stoji u saopštenju Bokeškog foruma.
Svjetska trgovinska organizacija (WTO) je apelovala na svog generalnog direktora Ngozi Okonjo-Iwealu da razgovara s proizvođačima vakcina protiv COVID-19 o povećanju proizvodnje.
“WTO bi trebao iskoristiti svoje resurse i izdejstvovati na pragmatičan i izvodljiv način povećanje proizvodnje vakcine u globalnoj borbi protiv pandemije COVID-19, ali i u distribuciji doza širom sveta”, prenio je Reuters saopštenje WTO-a.
Zdravlje i vakcine proiritet
Ngozi Okonjo Iweala, bivša nigerijska ministrica finansija, koja je donedavno bila na čelu odbora globalne alijanse vakcina GAVI, stupila je prošle sedmice na dužnost čelnice WTO-a, te je rekla da će pristup zdravlju i vakcinama biti njen prioritet.
„Činjenica je da ljudi svakog dana životima plaćaju cijenu nedostatka vakcina“, rekla je Okonjo Iweala na dnodnevnom samitu o proizvodnji vakcina, dodajući da oko 130 država još čeka na vakcine.
Srbija je, u iščekivanju preciznijih uputstava Europske unije, već pripremila digitalne certifikate o cijepljenju koji će omogućiti lakše kretanje i putovanje izvan zemlje, saopštila je u srijedu srbska ministrica trgovine, turizma i telekomunikacija Tatjana Matić.
Ona je za Radio-televiziju Srbije (RTS) ustvrdila da su za pregovore o priznavanju certifikata već zainteresirane pojedine zemlje, među kojima Grčka, Izrael i Slovenija.
Matić je rekla da nije riječ o tzv. covid putovnici, već o drugoj vrsti isprave jer je i EU odustala od prvobitne namjere, s obzirom da je bio predviđen i broj standardne putovnice i “neki podaci kojima tu nije bilo mjesto”.
“Digitalni certifikat govori kada ste cijepljeni ili ste preboljeli covid ili ste uradili PCR test i negativni ste”, objasnila je Matić za RTS, navodeći da se od EU za tjedan dana očekuje preciznija informacija o izgledu i načinu izdavanja certifikata koji mora biti uvezan u zdravstveni sustav i potvrda o cijepljenju i preboljelom covidu.
Jedna od opcija je, prema njezinim riječima, da digitalni certifikat postoji u obliku aplikacije za mobilni telefon, uz neophodne provjere i sigurnosno verificiranje.
Matić je istodobno poručila kako građani moraju shvatiti da je “ključ slobodnog kretanja i putovanja masovno i brzo cijepljenje”.
“Činjenica da je Srbija u Europi u vrhu po broju ciijepljenjih daje nam poziciju koja omogućava da pregovaramo oko uvjeta putovanja, ali to nije dovoljno, masovno cijepljenje se mora nastaviti”, naglasila je srbijanska ministrica trgovine i turizma.
No, bude li Srbija stavljena na crvenu listu i ne bude imala dobru epidemiološku situaciju, kao sada, s više od 4.000 novozaraženih na dnevnoj razini, to će dovesti u pitanje sve pregovore o priznavanju certifikata.
Srbija je u utorak prijavila 20 smrtnih ishoda kod oboljelih od Covida-19, bilo je 4.576 novozaraženih, što je dosad ukupno 494.106. Uz sadašnji trend širenja zaraze prije kraja tjedna će broj potvrđenih zaraza premašiti pola milijuna, počevši od 6. ožujka prošle godine kada je službeno potvrđen prvi slučaj koronavirusa.
Prema posljednjim službenim podacima, u Srbiji je od početka kampanja masovnog cijepljenja krajem prosinca 2020. dato 1.704.790 doza cjepiva, dok je u ukupnom broju cijepljenih 623.424 primilo i drugu dozu, po čemu je prva u regiji po broju cijepljenih na milijun stanovnika i po broju drugih doza, dok je po ukupnom broju cijepljenih druga u regiji, poslije Rumunjske.
Na američkom tržištu opreme za radio-amatere od nedavno je i pojačalo koje nosi oznaku Made in Montenegro. Kompletan razvoj – prototip uređaja, softver, proizvodnja… odvija se u Herceg Novom, u firmi Sky Sat, čija su inovativna rješenja koja koristi i to pojačalo, nedavno odobrena u Sjedinjenim Američkim Državama (SAD).
Krajem februara, Patentna organizacija SAD odobrila je dva rješenja, koja je osmislio Ranko Boca, osnivač Sky Sata.
Iz te hercegnovske firme Vijestima su kazali da tokom mjeseca očekuju promociju još jednog uređaja na američkom tržištu, te razvoj tri nova u toku godine.
Firma Sky Sat osnovana je prije 30 godina. U početku su se bavili prodajom i proizvodnjom satelitskih antena i prijemnika, a potom i proizvodnjom radio i TV infrastrukture. Danas, firma se primarno i skoro ekskluzivno bavi dizajnom, razvojem i proizvodnjom originalnih, visokovalitetnih radio amaterskih uređaja i ima na desetine originalnih proizvoda.
Njihova radio amaterska linija poznata je pod brendom “4O3A Signature”, oznakom koju osnivač Sky Sata koristi u svijetu radio amatera. Pod pozivnim znakom “4O3A”, Ranko Boca je osvojio i velik broj svjetskih radioamaterskih takmičenja, a iza njega je i više oborenih evropskih i svjetskih rekorda.
Takmičenje u Brazilu donijelo promjenu
Priča o pojačalu koje se danas, noseći oznaku “Made in Montenegro”, prodaje u SAD, počela je 2014. Ujedno, tu počinje i današnji pravac Sky Sata – da se bave razvojem opreme za radioamatere.
Boca je 2014. godine na radioamaterskoj olimpijadi u Brazilu sa svojim timom koristio tehnološku inovaciju, koja je, pojašnjava sagovornik, bila toliko praktična “da je bitno uticala na dalji razvoj radioamaterskih stanica”.
– Danas predstavlja novi usvojeni standard. Tada je i tržište emisione opreme za TV i radio, gdje je Sky Sat bio primarno uključen, opadalo, i nije bilo teško donijeti odluku da se aktivnosti firme usmjere na tržište opreme za radioamatere – priča on.
Ranko je tako spojio hobi i posao.
Boca dodaje da tržište SAD čini više od polovine svjetskog tržišta za tu vrstu opreme, pa je to i razlog što su poslovne aktivnostu otpočeli baš tamo.
Sky Sat je 2017. potpisao ugovor o saradnji sa američkom firmom Flex Radio, koja, kako je kazao, proizvodi ultramoderne radio stanice. Pojačalo “Power Genius XL” hercegnovske firme uklopilo se u paletu radio uređaja američkog proizvođača, pa su potpisali i ugovor prema kojem je Flex Radio postao ekskluzivni distributer. Tada je uređaj brendiran kao Flex Radio proizvod.
– Sa jasno naznačenim “4O3A Inside”naslovom na uređaju – naglašava Boca.
Razvoj pojačala trajao je preko tri godine. Boca kaže da je cilj bio napraviti veliki tehnološki iskorak i zauzeti dominantnu poziciju na tržistu. U Sky Satu tvrde da su u tome u potpunosti uspjeli i da je “Power Genius XL” danas “najbolji i tehnološko najnapredniji pojačivač za radioamatere na planeti”.
Put do patenta
Kad su u Flex Radiju shvatili da su neka od rješenja koja se koriste u novom proizvodu potpuno originalna, angažovali su advokata iz SAD da podnese prijavu za patent i tehnički isprati taj proces.
Krajem februara, Patentna organizacija SAD odobrila je dva rješenja – jedno koje se bavi softverskom kontrolom tranzistora, te drugi patent u vezi sa zaštitom uređaja.
– Prvi patent se bavi softverskom kontrolom tranzistora (glavne pojačivačke komponente) i u zavisnosti od režima rada (kojih u radio komunikaciji ima nekoliko) postavlja određene parametre na optimalne vrijednosti i tako smanjuje grijanje, potrošnju struje i povećava iskorišćenje, tj. maksimalnu snagu – pojašnjava sagovornik Vijesti.
Drugi patent u vezi je sa sistemom zaštite uređaja.
– U normalnom scenariju sa standardim pojačalima, ako biste, primjera radi, pritisnuli dugme za predaju, a da prije toga niste spojili antenu, šteta na pojačalu bila bi katastrofalna i praktično biste ga uništili. Naš sistem zaštite je ekstremno brz i djeluje ispod jedne mikrosekunde. I u istom scenariju sprečava štetu i čini pojačalo gotovo neuništivim – kazao je Boca.
Najveći problem nedostatak kadra
Pored pojačala za koje su sa američkom firmom potpisali eksluzivni ugovor na tri godine, firma iz Novog tokom mjeseca promovisaće u SAD još jedan proizvod, a razvoj nova tri, kako su kazali, u planu je u toku 2021. godine.
Proizvodnja i razvoj ne idu uvijek glatko. Boca kaže da nemaju podršku, jer u Crnoj Gori nema industrije. Navodi i da se suočavaju sa problemom nabavke komponenti za proizvodnju. Ipak, kao najveći, navodi problem kadra.
– Sky Sat ima stalno otvoren konkurs za tehničare i elektroinženjere sa iskustvom, te iskusne programere – kaže Boca i dodaje da je firma otvorena i za studente i učenike kojima treba specifična laboratorija.
Kazao je i da će u narednim godinama posebnu pažnju obratiti na uspostavljanje saradnje sa resorom nauke, Univerzitetom i nevladinim ogranizacijama koje se bave tehnologijom.
Zbog složene epidemiološke situacije i činjenice da se 33 medicinska radnika Specijalne bolnice dr Vaso Ćuković u Risnu nalaze u izolaciji zbog infekcije virusom korona, obustavljeni su svi redovni ambulantni pregledi u toj zdravstvenoj ustanovi, kazao je njen direktor Vlado Popović,
“Svjedoci smo da smo u najsloženijoj situaciji od početka epidemije. U bolnici imamo 33 naša medicinska radnika koja su u izolaciji zbog infekcije virusom, tri nemedicinska radnika. Situacija je složena i teško je organizovati rad svih službi”, rekao je Popović u Jutarnjem programu TVCG.
Podsjeća da su do početka februara uspjeli da održe status čiste bolnice koji su dobili na početku epidemije. No, kako se situacija otimala kontroli, brojke su poražavajuće na dnevnom nivou.
“Situacija je alarmantna, kako u našoj, tako i u svim drugim ustanovama u zemlji. Čitav sistem je došao do krajnje tačke opterećnosti”, rekao je Popović.
Prema podacima Agencije za civilno vazduhoplovtsvo Crne Gore (ACV) od početka 2015. do kraja 2020. godine u vazdušnom prostoru Crne Gore prijavljeno je ukupno 247 incidenata sa udarima ptica u vazuhoplove (bird strike), od čega je u reonu aerodroma Tivat prijavljeno 109 takvih vanrednih događaja.
„Udari ptica predstavljaju jednu od kategorija događaja koja se najčešće prijavljuje. Povećano prisustvo ptica je, između ostalog, uslovljeno osobenostima lokaliteta u blizini međunarodnih aerodroma (priroda, rezervati, kanjoni rijeka, velika površina pod vinogradom), ali i činjenicom da je Crna Gora na migracionom koridoru ptica na pravcu sjever – jug, kao i problemom divljih deponija i nekontrolisanog odlaganja smeća koje predstavlja izvor hrane za ptice – posebno za galebove u blizini Aerodroma Tivat.“- kazao je pomoćnik direktora ACV-a Renato Brkanović.
Aerodroma Tivat spada među vazdušne luke na čijim je prilazima povećana mogućnost od bird strike incidenata jer se, pored ostaloga, njegova poletno-sletna staza nalazi u neposrednoj blizini Rezervata prirode „Solila“ koji je svojevrsni ornitološki raj gdje se ovdje sakuplja veliki broj različitih vrsta ptica od kojih tek manji broj stalno živi na Solilima, dok ostale migriraju i povremeno se zadržavaju na ovom jedinstvenom prostoru slanih močvara na jugu Tivatskog zaliva. Zbog ovoga je po pisanju „Monitora“ bovša Vlada premijera Mila Đukanovila (DPS) 2016. po drugi put bezuspješno pokušala da Solilima oduzme status zaštićenog područja prirode, ali se iza toga nije krila namjera da se poveća sigurnost letjenja na obližnjem tivatskom aerodromu, već da se atraktivno podrulje Solila pretvori u građevinsku zonu. U to vrijeme inače, prema podacima ACG, u reonu aerodroma Tivat bilježilo se manje od pola ukupnog broja evidentiranih bird struke incidenata sa vazduholovima u Crnoj Gori.
Prema riječima Brkanovića u ACV je u toku 2015. godine evidentirano je ukupno 17 udara ptica od kojih je šest bilo na aerodromu Tivat; u toku 2016. godine: 33 udara ptica od kojih je 14 bilo na Aerodromu Tivat; u toku 2017. godine: 53 udara ptica od kojih je 28 bilo ureonu Aerodroma Tivat koji je te godine imao čak 12.647 operacija na polijetanja i slijetanja aviona. U toku 2018. godine zabilježeno je 55 udara ptica od kojih je 28 bilo u Tivtu gdje je te godine ovdašnji aerodrom imao 13.631 operacija polijetanja i slijetanja vazduhoplova, dok su u toku 2019.godine na prostoru cijele Crne Gore zabilježena 63 udara ptica u avione, od kojih je 27 bilo na u reonu aerodroma Tivat koji je te godine imao rekordnih, čak 14.099 avio-operacija.
ACV je u roku toku 2020. godine kada je aviosaobraćaj u napoj državi bio više od tri mjeseca potpuno prekinut zbog pandemije koronavirusa, a kasnije iz istih razloga značajno smanjen u odnosu na raniji period, zabilježila je 26 bird strike incidenata , od kojih je šest bilo na Aerodromu Tivat koji je lani imao ukupno samo od 4.634 operacije polijetanja i slijetanja vazduhoplova.
„Kod većine prijavljenih događaja nije bilo oštećenja vazduhoplova usljed udara ptica, i letovi su okončani bez problema. Treba napomenuti i da je jedan od značajnih zahtjeva u pogledu sertifikacije vazduhoplova zahtjev da struktura i motor vazduhoplova budu otporni i na udar ptica. Ipak, tokom proteklih godina, zabilježen je i određeni broj događaja koji su za posljedicu imali oštećenja na vazduhoplovima izazvanim udarom ptica.“- kazao nam je Brkanović precizirajući da su u toku 2017. dva bird strike događaja “kategorisana kao incident sa posljedicama po vazduhoplov”: oštećenje vjetrobranskog stakla u jednom slučaju i oštećenje komponenti avionskog motora u drugom.
Aerodrom Tivat između Solila i nelegalnih deponija
“Analiza iz 2017. godine ukazuje na povećano prisustvo ptica koje je, između ostalog, dominantno uslovljeno tadašnjim požarima kojom prilikom su izgorela dva velika staništa ptica – Solila i Luštica. Ptice su migrirale sa tih lokacija i dio njih se nalazio u blizini Aerodroma Tivat.“- objasnio je pomoćnik direktora ACV-a.
Najozbiljniji događaj u 2018. godini dogodio se 7.marta kada je prijavljena kolizija vazduhoplova sa 12 ptica – jatom ždralova.
„Pregledom vazduhoplova utvrđeno je oštećenje senzora pozicije ailerona (slat skew sensor). Dana 12.05.2019. godine je prijavljen događaj klasifikovan kao ozbiljna nezgoda. Na vazduhoplovu je došlo do oštećenja komponenti na motoru broj 1 od posljedica kolizije sa pticama. U prijavljenim bird strike incidentima događajima tokom 2020. godine nije bilo ozbiljnijih događaja“- istakao je Brkanović.
Na pitanje što je ACV do sada preduzela i koje je mjere za smanjenje rizika od sudara aviona sa pticama u reonu aerodroma Tivat naložila operateru te vazdušne luke – preduzeću Aerodromi Crne Gore (ACG), Brkanović je kazao da je analiza ACV-a „potvrdila da je izražen uticaj ptica na sigurnost vazdušnog saobraćaja na Aerodromu Tivat i Aerodromu Podgorica, kao i ozbiljnost koju nosi sa sobom.“
„Aerodrom Tivat je u većoj mjeri izložen pojavi događaja čije bi posljedice mogle biti oštećenja vazduhoplova i događaji sa neželjenim posljedicama, posebno imajući u vidu činjenicu da je usljed postojanja „nepovoljne“ orografije i prepreka, procedura povratka vazduhoplova na Aerodrom Tivat u slučaju nepovoljnih meteoroloških uslova i težih oštećenja vazduhoplova odnosno pogonske grupe, veoma složena i zahtjevna, ako bi se udar ptice desio tokom izvođenja kritičnih faza leta. Na državnom nivou, udari ptica su prepoznati kao nacionalni rizik. Posebna pažnja se daje ovom problemu i identifikovanjem aktivnosti kroz Nacionalni plan sigurnosti vazdušnog saobraćaja Crne Gore.“- istakao je Brkanovi- dodajući da je ACV bila “veoma posvećena u tretiranju ovog problema.“
U skladu sa ranijim analizama, a nakon događaja iz 2017. godine, ACV je kroz izvršenu analizu, konstatovala potrebu za izmjenom regulatornih akata na snazi u dijelu koji se odnosi na uticaj divljeg svijeta, na način da se bliže urede regulatorni zahtjevi kada je u pitanju upravljanje rizikom od uticaja divljeg svijeta na vazduđni saobraćaj.
Montenegroairlines avion polijece iz Tivta
„Polazeći od potrebe za obezbjeđenje efikasnije reakcije na identifikovanu opasnost po sigurnost – kolizija ptica i vazduhoplova, posebno na Aerodromu Tivat, ACV je preciznije i detaljnije razradila regulatorne zahtjeve u odnosu na operatora aerodroma, što je rezultiralo donošenjem „Pravilnika o izmjeni i dopuni pravilnika o standardima i kriterijumima za nesmetanu upotrebu operativnih površina, objekata, uređaja i opreme na aerodromu početkom 2018. godine. Donošenjem tog pravilnika pred operatora aerodroma postavljeni su sljedeći regulatorni zahtjevi: Izrada odgovarajućih procjena rizika i programa aktivnosti za upravljanje rizicima u vezi problema udara ptica i divljeg svijeta uopšte; Uvođenje posebnog menadžmenta i opredjeljivanje adekvatnih ljudskih resursa koji će se baviti udarima ptica i problematikom divljeg svijeta uopšte; U cilju bolje implementacije regulatornih zahtjeva, da organizuje obuke iz oblasti wildlife management-a za zaposlene na aerodromima koje bi imale za cilj da objasne povezanost i usklađenost akata od globalnog značaja (ICAO, EASA; ACI) do akata operatora aerodroma, kao i da objasni najčešće tipove opasnosti po pitanju divljeg svijeta na aerodromima, te opremu, metode i tehnike koje se koriste u upravljanju ovim opasnostima, prikaže primjere i dobru praksu, objasni na koji način treba minimizirati uticaj opasnosti identifikovanog divljeg svijeta, prikaže način analize trendova iz događaja i indikatora koji se prate u toj oblasti.“- precizirao je Brkanović.
Prema njegovim riječima, ACV je 2018, 2019. i 2020. godini, sprovodila inspekcijske nadzore u ovoj oblasti kod operatora Aerodroma Tivat, „kojom prilikom su konstatovane određene nepravilnosti.“
„Na osnovu konstatovanih nepravilnosti ovlašćeni inspektor ACV-a je naložio preduzimanje konkretnih mjera operatoru Aerodroma Tivat, ali i konstatovao postojanje prekršaja u odnosu na koje su izrečene novčane kazne, i to operatoru Aerodroma Tivat, kako pravnom licu, i odgovornom licu u ovom pravnom licu. Ova oblast je predmet inspekcijskog nadzora i ove godine.“- istakao je pomoćnik drektora ACV-a.
“Brkanovi je kazao da je nakon događaja koji su se desili polovinom 2019. godine- više situacija udara ptica, direktor ACV-a Dragan Đurović 28.maja te godine donio Odluku kojom se operatoru Aerodroma Tivat naređuje preduzimanje konkretnih aktivnosti, uoči svakog leta. Pored ovoga naloženo je operatoru aerodroma da na dnevnom nivou informiše ACV o prisustvu ptica na operativnim površinama aerodroma.
Nakon donošenja ove naredbe i praćenja njene realizacije od strane Agencije, nije se dogodio nijedan slučaj kolizije vazduhoplova i ptica koji bi se mogao klasifikovati ozbiljnijim incidentom.“- istakao je Brkanović.
On je istakao da aktivnosti praćenja pojave i rastjerivanja ptica uz preduzimanje svih raspoloživih mjera, operator aerodroma sprovodi unutar perimetra ograde aerodroma ali se ovaj problem se ne može posmatrati izolovano, to jest samo u okviru ograde aerodroma.
Izražen uticaj na pojavu i prisustvo ptica na Aerodromu Tivat naime, imaju nelegalne deponije u neposrednoj blizin, kao i stanice tivatskog i kotorskog komunalnog preduzeća gdje se razvrstava komunalni otpad.
„Po ovom pitanju ACV je inicirala i imala konstruktivne sastanke sa predstavnicima lokalnih zajednica i nadležnog ministarstva. Dodatno, ACV je pokrenula inicijativu preko Ministarstva održivog razvoja i turizma da se u saradnji sa opštinama Tivat i Kotor reguliše pitanje odlaganja otpada na divljim deponijama i pitanje funkcionisanja stanica na kojima se razvrstava otpad. Postojanje ovih deponija i stanice za razvrstavanje otpada koje nisu napravljene tako da se onemogući prisustvo ptica, kao i prirodna staništa u neposrednoj blizini Aerodroma Tivat, svakako ne idu u pravcu smanjenja vjerovatnoće pojave događaja sudara ptica sa vazduhoplovom- zaključio je pomoćnik direktora ACV, Renato Brkanović.
