U sklopu obilježavanja Godine UNESCO-ove svjetske baštine, u Kneževu dvoru u Dubrovniku otvorena je središnja izložba „Dubrovnik i UNESCO“ Dubrovačkih muzeja i Državnog arhiva u Dubrovniku.
Na izložbi je predstavljena vrijedna arhivska građa iz razdoblja Dubrovačke Republike (1022.-1808.) koja je upisana krajem 2023. na UNESCO-ovu listu ‘Sjećanje svijeta’ te predmeti iz fundusa Dubrovačkih muzeja.
Izložbu je otvorila ministrica kulture i medija Nina Obuljen Koržinek, koja je istaknula kako je “Dubrovnik, u kontekstu UNESCO-a, više puta bio prvi”.
Izložba „Dubrovnik i UNESCO“ foto Hina
„Sa Splitom i Plitvicama bio je prvi na prvom popisu svjetske baštine, ali je bio i prvi europski grad pod zaštitom UNESCO-a stradao u ratnim razaranjima. Potom i kao grad pohvaljen za najbolju poslijeratnu obnovu, a temeljem tih iskustava danas pomažemo drugima. Također, i prvi je slučaj osude na Haškom sudu zbog namjernog uništavanja kulturne baštine. Na kraju i prvi grad u Hrvatskoj koji je donio Plan upravljanja i po njemu donio studiju prihvatnog kapaciteta te se okrenuo održivom upravljanju“, navela je Obuljen Koržinek.
Dodala je kako će i proglašenje UNESCO-ove godine biti zalog svega što će grad i njegovi građani raditi kako bi očuvali i predstavili svoju baštinu.
„Baština o kojoj ne skrbe baštinici i koji ju ne osjećaju, ne prepoznaju, ne vole i ne cijene, osuđena je na propast. Vjerujem da će ovu izložbu vidjeti velik broj sugrađana, a posebno mladih, koji će se i kroz nju upoznati s vrijednostima, naučiti nešto o svojoj baštini te dodati još malo svog ponosa i poštovanja, a onda o toj baštini u zajednici još bolje brinuti“, poručila je Obuljen Koržinek.
Na otvaranju izložbe govorili su i dubrovački gradonačelnik Mato Franković, ravnateljica Državnog arhiva u Dubrovniku Nikolina Pozniak te ravnateljica Dubrovačkih muzeja Ivona Michl, ujedno voditeljica projekta i autorica izložbenog koncepta.
Na petoj redovnoj sjednici Skupštine Turističke organizacije Herceg Novi, koja je održana sinoć, donijeta je odluka da se ne pokreće inicijativa za smjenu direktorice Milje Vitorović i Izvršnog odbora TO.
Odluke su donijete većinom glasova a sjednici je prisustvovalo devet od ukupno 17 članova. Skupštinom je predsjedavao predsjednik Opštine Herceg Novi Stevan Katić.
Prema riječima rukovoditeljke Službe za administrativne poslove Tanje Mrkaić, dnevnim redom sjednice bilo je predviđeno osam tačaka.
-Razmatrana je ostavka člana Skupštine ispred osnivača, Slavka Todorovića, i ona je većinom glasova potvrđena. Druga i treća tačka su bile na osnovu zaključaka SO Herceg Novi, inicijativa za pokretanje smjene direktorice TO gdje je većinom glasova odlučeno da se ta inicijativa ne pokreće, a većinom glasova takođe nije usvojena inicijativa za razrješenje članova Izvršnog odbora, kazala je Mrkaić.
Nije usvojen izvještaj o realizaciji programa rada za 2023. godinu dok je većinom glasova usvojen izvještaj o realizaciji finansijskog plana za prošlu godinu zajedno sa završnim računom. Usvojena je i odluka o izmjenama i dopunama finansijskog plana za 2024. godinu a saglasnost na rebalans moraju dati odbornici Skupštine opštine Herceg Novi.
Članovi Skupštine TO nisu usvojili izvještaje o radu Nadzornog odbora za 2023. godinu i prva četiri mjeseca 2024. godine.
Podsjećamo, na 18. redovnoj sjednici, nakon višesatne burne rasprave o situaciji u Turističkoj organizaciji, odbornici lokalnog parlamenta usvojili su zaključke za smjenu direktorice i članova Izvršnog odbora TO HN.
Zaključak koji je predložio odbornik Novske liste – Naš grad, naš brod, Jovan Subotić glasio je:
-Skupština opštine Herceg Novi, kao osnivač Turističke organizacije Herceg Novi, smatra da je direktorica stručne službe Turističke organizacije Herceg Novi, Milja Vitorović, svoju dužnost obavljala nesavjesno i nepravilno.
Skupština opštine Herceg Novi zahtjeva da se u najhitnijem roku, a najkasnije do 15. maja, sazove sjednica Skupštine Turističke organizacije Herceg Novi na kojoj će se predlogom pokrenuti postupak razrješenja direktorice Organizacije, shodno članu 52, stav 2, Statuta Turističke organizacije Herceg Novi.
Drugi usvojeni zaključak bio je predlog odbornika Zorana Lazarevića, Vladimira Kosića i Nikole Radmana:
-Skupština opštine Herceg Novi podnosi inicijativu Skupštini Turističke organizacije Herceg Novi i shodno članovima 24 i 52 Statuta TO HN predlaže da hitno razriješi članove Izvršnog odbora TO HN i pokrene postupak razrješenja direktorice TO HN.
Portonovi rizort će po treći put biti domaćin 3×3 turnira, a ove godine domaćini su prvog FIBA Lite Quest turnira u sezoni 2024.
Prvog juna na programu je kvalifikacioni turnir pod nazivom 3×3 Portonovi 2k24 Lite Quest Qualification, dok je drugi jun rezervisan za 3×3 Portonovi 2k24 Lite Quest Finals. Pobjedom na Portonovi Lite Quest turniru, najbolja ekipa će se plasirati na Challenger u Poatjeu, u Francuskoj. Kapacitet kvalifikacionog turnira je ograničen na 12 ekipa, dok će se u finalu boriti 10 najbolje rangiranih ekipa plus dvije ekipe koje prođu prvi dan kvalifikacionog turnira.
Osim nevjerovatne prilike za odlazak na Challenger, pobjednici će biti nagrađeni i drugim vrijednim nagradama. Ove godine nagradni fond po turniru je uvećan i iznosi 2000 eura, a za sve takmičare tu su i besplatni dresovi kao i brojni pokloni sponzora.
Svi zainteresovani za učešće mogu se prijaviti putem linka, a prijave su otvorene do 28. maja.
Portonovi – 3×3 turnir
Igrači moraju imati FIBA 3×3 profile i biti stariji od 18 godina.
Pored Portonovog, turniri ove sezone biće organizovani i u Ulcinju, Baru, Žabljaku, Nikšiću i Podgorici.
Za više informacija o događajima u Portonovom posjetite kalendar.
Vaterpolo reprezentacija Crne Gore počela je pripreme za nastup na Olimpijskim igrama u Parizu.
U uvodnom dijelu treniraće igrači iz domaćih klubova i koji su završili klupske sezone u inostranstvu.
– Ostali igrači će se priključivati kako budu završavali obaveze u klubovima, a trudićemo se da im damo što više odmora, jer je sezona bila zaista naporna – kazao je selektorVladimir Gojković.
,,Ajkule” će od 5. juna boraviti u Los Anđelesu, gdje će se pripremati sa selekcijom Sjedinjenih Američkih Država.
– Vjerujem da ćemo se do tada kompletirati, nadam se da ćemo imati sve igrače na raspolaganju, osimMiroslava Perkovića, koji će u tom periodu sa Novim Beogradom igrati fajnl-for Evrolige – rekao je Gojković.
Vaterpolisti Crne Gore igraće u grupi A na olimpijskom turniru u Parizu. Za plasman u četvrtfinale – koje će izboriti najbolje četiri ekipe – boriće se sa Italijom, Hrvatskom, Rumunijom, Grčkom i Sjedinjenim Američkim Državama.
U grupi B su Španija, Mađarska, Srbija, Australija, Japan i Francuska.
Vaterpolo turnir na OI u Parizu je od 28. jula do 11. avgusta.
Trajekt Crna Gora – Italija kreće 3. jula, najavio je premijer Milojko Spajić.
On je na mreži X napisao da Barska plovidba sa italijanskim partnerima ponovo pokreće liniju Bar – Ankona koja će Crnu Goru još bolje povezati sa EU i zapadnom Evropom, skraćujući put turistima u oba pravca, poslovnim ljudima, kao i dijaspori.
“Rasteretićemo saobraćajnice na primorju kao i granične prelaze prema Hrvatskoj i BiH”, poručio je Spajić tokom sastanka sa italijanskom delegacijom.
Trajekt Crna Gora – Italija kreće 3. jula! Barska plovidba sa italijanskim partnerima ponovo pokreće liniju Bar-Ankona koja će nas još bolje povezati sa EU i zapadnom Evropom, skraćujući put turistima u oba pravca, biznis ljudima, kao i dijaspori! Rasteretićemo saobraćajnice na… pic.twitter.com/hUjWLKv0n8
Nakon više od sedam sati prekida u snabdijevanju električnom energijom, Tivat je oko 20.30 sati, ponovno dobio struju.
Ekipe CEDIS-a i Elektrodistribucije Tivat postepeno su struju puštali pojedinim djelovima grada pri čemu je ipak, zbog velikog opterećenja na mreži, opet dolazilo do kraćih ispada.
Podjetimo, radnici građevinsk kompanije Gugi commerce iz Budve danas oko 13 sati prilikom izvođenja radova na sanaciji puta u Tripovićima, prekinuli su glavni 35 kV kabel.
Ovako dug period bez električne energije izazvao je brojne probleme, trgovinama, ugostiteljima, turističkim objektima, domaćinstvima…
Ovo nije prvi put da Tivat zbog nesavjesnih izvođača radova ostane satima bez struje. Ostaje da se vidi da li će krivci snositi sankcije…
Građani Herceg Novog nemaju dovoljno informacija o ratnom zločinu deportacije bosansko-hercegovačkih izbjeglica iz maja 1992. godine i sudskim presudama povodom ovog događaja, pokazalo je istraživanje koje je urađeno za potrebe Akcije za ljudska prava. Oni koji su infomisani ovakvu akciju ocjenjuju i nehumanom, nepravednom i čak izdajničkom.
“Ohrabrujuće je što čak 77 odsto ispitanika prepoznaje značaj uključivanja lekcija o ratnim zločinima i drugim teškim kršenjima ljudskih prava u obrazovni sistem Crne Gore, dok se skoro polovina 47,8 odsto slaže da je važno obilježiti mjesta svih ratnih zločina kako se oni u budućnosti ne bi ponavljali”, saopšteno je iz HRA.
Podijeljeni su stavovi oko podizanja spomenika žrtvama deportacije bosansko-hercegovačkih izbjeglica ispred Centra bezbjednosti u Herceg-Novom, pa je tako nešto malo više onih (33,2%) koji to podržavaju od protivnika takve inicijative (30%), dok najveći broj ostaje neutralan (36.6%), tj. nema stav jer smatraju da nemaju dovoljno informacija.
“Izostanak činjenica o ovom ratnom zločinu u formalnom obrazovnom sistemu uz brojne dezinformacije, kao i talas negativnog istorijskog revizionizma u Crnoj Gori, za posljedicu ima i krajnje upozoravajući podatak da trećina ispitanika smatra da je deportacija bila sasvim ili djelimično opravdana, pri čemu 29.4% smatra da je bila sasvim opravdana, a 3.8% djelimično”, navodi se u saopštenju HRA.
Svega petina ispitanih građana (19.5%) jasno izražava stav da deportacija nije bila opravdana. Skoro polovina (47.3%) cijeni da nemaju dovoljno informacija da bi se o tome odredili.
“Ovo potvrđuje i činjenica da najveći stepen informisanosti o ovom ratnom zločinu pokazuju stariji građani Herceg Novog, posebno oni iznad 65 godina (90.8%). Oni znaju da su deportovane izbjeglice bile civili (58.2%), upoznali su lično neku žrtvu deportacije ili člana porodice deportovanih (17.7%) i podržavaju podizanje spomenika ispred Centra bezbjednosti u Herceg Novom (47.1%)”, kažu iz HRA.
Istraživanje javnog mnjenja, koje je za potrebe NVO Akcija za ljudska prava (HRA), od 11. do 18. maja ove godine sprovela agencija DAMAR, na reprezentativnom uzorku punoljetnih stanovnika opštine Herceg Novi.
“Cilj istraživanja HRA je bio da utvrdi stavove i mišljenja građana Herceg Novog o ratnom zločinu “Deportacija izbjeglica” i njihovoj spremnosti da podrže podizanje spomenika žrtvama ispred CB Herceg-Novi”, navode iz HRA.
Podsjećaju, crnogorska policija je u maju i junu 1992. godine, nezakonito uhapsila najmanje 66 Muslimana iz Bosne i Hercegovine, koji su u Crnu Goru izbjegli od rata u BiH, a zatim ih isporučila njima neprijateljskoj vojsci Srpske Republike na teritoriju BiH, koja je najveći broj njih likvidirala.
“Samo dvanaestoro je uspjelo da preživi izručenje u koncentracione logore. Pored Muslimana iz BiH, na teritoriji Crne Gore je istovremeno uhapšeno i 33 izbjeglica iz BiH srpske nacionalnosti, koji su vraćeni u Republiku Srpsku radi mobilizacije”, kazali su iz HRA.
Za razliku od izbjeglih Muslimana, podsjećaju da deportovane izbjeglice srpske nacionalnosti nijesu tretirane kao taoci, niti je poznato da je neko od njih smrtno stradao od neposrednih posljedica deportacije.
“Najveći broj uhapšenih izbjeglica doveden je u Centar bezbjednosti Herceg-Novi, koji je služio kao sabirni centar, odakle su organizovano, autobusima, transportovani 25. maja u koncentracioni logor KPD Foča, a 27. maja na neutvrđenu lokaciju u istočnoj BiH, na teritoriju tadašnje Srpske Republike (naknadno nazvane Republika Srpska). Svi Muslimani deportovani autobusom 27. maja 1992. godine ubijeni su vjerovatno istog dana i njihova tijela su bačena u rijeku Drinu”, podsječaju iz te organizacije.
Još nijesu pronađeni posmrtni ostaci svih žrtava.
“ Ostale muslimanske izbjeglice su takođe krajem maja 1992. uhapšene u Baru, Podgorici ili u području blizu granice sa BiH i deportovane pojedinačno neposredno u logor u Foču ili su predate agentima Srpske Republike, poslije čega im se gubi svaki trag”, podsjećaju iz HRA.
Kako se navodi u saopštenju, iako je samo 3,2 odsto ispitanika izjavilo da nije upoznato sa činjenicama u vezi sa deportacijom, više od polovine ne zna da su deportovane izbjeglice bile civili (52.5%), skoro polovina nema dovoljno informacija na osnovu kojih bi formirala mišljenje da li je ova akcija bila opravdana ili ne (47.3%), što utiče i na najveći pojedinačni procenat ispitanika koji su neutralni (36.6%), tj. nemaju stav po pitanju postavljanja spomenika žrtvama deportacije ispred CB Herceg Novi.
HRA, Centar za građansko obrazovanje (CGO), Centar za žensko i mirovno obrazovanje – ANIMA i aktivista za ljudska prava, Aleksandar Saša Zeković, od 2011. godine insistiraju na podizanju spomenika žrtvama deportacije, želeći da tako ispune i želju porodica stradalih izbjeglica, od kojih neke još uvijek tragaju za posmrtnim ostacima svojih najmilijih.
“Za podizanje spomen-obilježja je neophodno da lokalna samouprava usvoji predlog programa o podizanju spomen-obilježja i da ga uputi na odobrenje Ministarstvu kulture i medija”, navodi se u saopštenju.
Godine 2015. predsjednik Skupštine Opštine Herceg Novi, Dejan Mandić, saopštio je da Herceg Novi nije spreman da podrži inicijativu za podizanje spomen-obilježja žrtvama Deportacije.
“2Te godine je inicijativa iznijeta na glasanje, ali nije dobila potrebnu većinu. Većina odbornika je bila uzdržana (DPS, Izbor, Novska lista) ili su bili odsutni (SNP, Klub Demokrata). Za inicijativu su glasali odbornici SDP-a Dragan Šimrak i Milica Berberović, kao i odbornica građanske liste Izbor, Jovana Šijaković”, navode iz HRA.
Inicijativu su ponavljali svake godine na memorijalnim skupovima 25. maja ispred zgrade Centra bezbjednosti Herceg Novi, i slali su je i pojedinačno svim odbornicima.
“Ove godine, zajedno sa Bošnjačkim vijećem, inicijativu smo uputili predsjedniku opštine Herceg Novi, Stevanu Katiću, i predsjedniku Skupštine Opštine Ivanu Otoviću, i svim odbornicima u lokalnom parlamentu HN, od kojih do danas nismo dobili nikakav odgovor”, kažu iz HRA.
I Savjet za građansku kontrolu rada policije je ponovo pozvao predsjednika Skupštine opštine Herceg Novi Ivana Otovića da se založi za podizanje spomenika žrtvama deportacije.
“Otović već dvije godine ne odgovara na pitanja Savjeta da li se Skupština Opštine Herceg Novi izjašnjavala o uvrštavanju ove inicijative u Program za podizanje spomen-obilježja i sa kakvim ishodom”, navodi se u saopštenju.
Ovo istraživanje je proizvedeno uz pomoć projekta Podrška EU izgradnji povjerenja na Zapadnom Balkanu, koji finansira Evropska unija, a sprovodi Program Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP). Sadržaj ovog istraživanja je isključiva odgovornost Akcije za ljudska prava i ne odražava nužno stavove Evropske unije niti UNDP-a.
Crnogorska Vlada i Prijestonica pokrenuće projekat izgradnje žičare od Lovćena do Cetinja i to u najskorijem roku, poručeno je sa sastanka premijera Milojka Spajića i gradonačelnika Nikole Đuraškovića.
Spajić je, kako je saopšteno iz njegovog Kabineta, naveo da je to jako dobar projekat koji će imati punu podršku Vlade Crne Gore i da će sredstva za izgradnju biti opredijeljena iz kapitalnog budžeta.
Na sastanku je konstatovano da se rade tri studije neophodne da bi se projekat kandidovao za finansiranje, a da bi već u junu mogli biti stvoreni uslovi da se sredstva za žičaru predvide iz budžeta.
Žičara – ilustracija
Tokom sastanka je naglašeno da je ovo najvažnija investicija u ovom momentu za Cetinje i da je realno očekivati da bi radovi mogli biti završeni do proslave 20 godina od obnove nezavisnosti.
Razgovarano je i o drugim velikim infrastrukturnim projektima poput izgradnje nove sportske dvorane, ali i rekonstrukciji vodovodne mreže, što je pitanje koje muči građane Cetinja decenijama.
Bilo je riječi i o interesovanju stranih investitora i mogućnosti da konačno bude na pravi način valorizovan prostor Gornjeg Oboda.
Obavještavamo vas i pozivamo da objavite da je u ateljeu za konzervaciju i restauraciju JU Muzeji i galerije Budve nedavno u potpunosti priveden kraju kompleksan projekat „Konzervacija ranohrišćanskog mozaika (podni mozaik iz ranohrišćanske bazilike u Starom gradu, Budva)”.
Mozaik potiče sa kraja V vijeka n.e. i predstavlja jedan od najznačajnijih primjera mozaika iz navedenog perioda na prostoru Crne Gore, a konzervacija i restauracija je završena pod rukovodstvom Jova Đurovića, konzervatorskog savjetnika i upravnika Organizacione jedinice „Muzeji“ Javne ustanove „Muzeji i galerije Budve“. Tokom dugotrajnog i kompleksnog procesa, započetog 2015. godine, na projektu konzervaciju su radili, pored Jova Đurovića, Dušan Maksimović (Centar za konzervaciju, Beograd), Elvir Adrović (vajar) i Jelena Đurašković (akademska slikarka).
Urađen je završni retuš, a mozaik deponovan u konzervatorskom ateljeu Ustanove. Namijenjen je vraćanju in situ kada se pokrene projekat rekonstrukcije i valorizacije ranohrišćanske bazilike, kako navodi mr Lucija Đurašković, direktorica Javne ustanove „Muzeji i galerije Budve“
Nakon katastrofalnog zemljotresa 1979. godine obavljena su prva zaštitna arheološka istraživanja na lokaciji na kojoj se danas nalaze ostaci ranohrišćanske bazilike. Preciznije, 1983. godine, pod rukovodstvom arheologa Nataše Vukotić, otkriveni su ostaci bazilike, mozaika, kamene plastike, sitnih pokretnih nalaza, kao i nekoliko grobova. Tom prilikom otkriveno je osam mozaičkih cjelina, ukupne površine od oko 40 m². Mozaik se nalazio u centralnom brodu bazilike po uglovima naosa i apside, tik uz zidove, u pojasu od oko 2 metra. Najveći dio mozaika pronađen je u sjeverozapadnom uglu i duž sjeverne strane glavnog broda.Mozaik je izrađen od raznobojnih kamenih tesera, opeke i staklene paste, tehnikom opus tesselatum, direktnim ubadanjem tesera u svjež krečni malter. U izradi ovog mozaika uočljiva su dva pristupa. Fragmenti u apsidi izrađeni su dosta precizno, uz upotrebu sitnijih tesera površine od oko 1cm².
Mozaici Budva
Takva izrada nije baš karakteristična za mozaike ovog perioda, već prije pripada nekim starijim epohama. Fragmenti pronađeni u sjeverozapadnom uglu centralnog broda izrađeni su od dosta krupnijih tesera. Kamen korišćen za izradu ovog mozaika potiče sa različitih lokacija, i to: zeleni kamen iz Bečića, ružičasti kamen iz Tivta, sivi krečnjak, bijeli krečnjak i bijeli mermer. Pored tesera od kamena, korišćene su tesere od crvene i žute opeke, kao i tesere od staklene paste. Stilski gledano, ovaj mozaik odlikuju šare koje se mogu naći na raznorodnim umjetničkim djelima nastalim nakon kraja V vijeka nove ere. Ivične bordure su ispunjene rombovima i trouglovima, ili izlomljenim linijama. Središnje polje ispunjeno je kružnim prepletom. Krugovi i međuprostor dopunjeni su monogramima, svastikama, pticama, poprečno preklopljenim trouglovima i dijagonalno preklopljenim kvadratima. Najljepše i najvrednije predstave sačuvane su u apsidi. Na najsvetijem mjestu bazilike predstavljene su dvije ptice, golubice u hramu, sa Hristovom ružom u kljunu. Izrada ovih mozaika odlikuje se izborom manjih kockica, minucioznijim radom, bogatom polihromijom, te bogatijom mozaičkom strukturom, u odnosu na mozaike naosa. Prve konzervatorske intervencije na mozaiku izvedene su tokom oktobra 1986. godine, pod rukovodstvom Vladimira Rašića, konzervatora Republičkog zavoda za zastitu spomenika kulture tadašnje SFR Jugoslavije. Radovi na konzervaciji ranohrišćanskog mozaika započeti su u maju 2015. godine.
Brod kompanije “Kompas” koji će ovog ljeta povezivati Budvu i Dubrovnik, sa radom će početi 29. juna sa dvije vožnje dnevno.
To je na konferenciji za medije kazao ministar saobraćaja i pomorstva Filip Radulović.
Izvršni direktor kompanije “Kompas” Bojan Aljinović je pojasnio da imaju decenijsko iskustvo u brodarskom prevozu, te da će se na ovaj način olakšati i prevoz putnika između Hrvatske i Crne Gore.
Dodao je da rade na operativnom dijelu projekta i da su entuzijastični.
Aljinović je naveo da će karta prema grubim kalkulacijama, koštati 55 eura u jednom smjeru, dok će povratna dnevna karta, koštati najvjerovatnije 69 eura.
Naveo je da rad planiraju do kraja septembra, te da će se prevoz vršiti brodom kapaciteta 242 putnika.
Premijer Milojko Spajić je naveo i da postoji mogućnost da linija Bar-Ankona proradi od 3. jula, gdje će se prevoz raditi brodom koji će prevoziti i autobuse, kamione, putnike…
On je kazao da je naredni sastanak o tom pitanju zakazan za 3. jun, na kojem će se predočiti šta konkretno preostaje da se uradi.
