Desilo se nešto za šta još nisam siguran da li je rezultat zabune ili smišljenog podmetanja – posudiću riječi samog ministra Petra Ivanovića nakon njegove čuvene hanoverške epizode, da najplastičnije opišem prirodu najnovije reakcije Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja (MPRR) na moje tekstove i stavove u vezi problema palminog suralša u Tivtu.
Jedino tako mogu tumačiti upornu potrebu MPRR da negira ono što piše u dokumentima koje je usvojila Opština Tivat i gdje jasno stoji da MPRR NIJE odradio svoj dio posla i donio novi Akcioni plan za borbu protiv surlaša iako je postojeći istekao u novembru 2015. Stoga je lokalne uprave primorskih gradova gdje je ovaj problem poslije skoro četiri godine borbe MPRR protiv surlaša, veći a ne manji, ostavio da se same dalje nose sa tom štetočinom. Ako ni zbog čega drugog, a ono zbog izostanka skoro 50 hiljada eura koje su se u proteklom perodu godišnje izdvajale iz državne, a ne opštinskih kasa, za sprovođenje aktivnosti predviđenih tim planom…
Za razliku od resora ministra Ivanovića koji u mojim stavoviva vidi navodne tri teze i namjere, ja u njegovim vidim samo jednu – da nastavi da prosipa perje. Ivanović će to sigurno nastaviti da radi dok god bude oko sebe imao kokošaka za očerupati i razbacati njihov pernati pokrivač, a u javnosti dovoljno “pušača” da “popiju” njegove takve eskapade.
Misterija kako se surlaš prvo pojavio na uveženim palmama u Porto Montenegru, a da prethodno, doletjevši iz Ulcinja i Bara kako tvrdi MPRR, nije napao fizički sebi mnogo bliže domicilne palme u Grblju i Tivtu, ravna je onoj kako su se svojevremeno, kod agilnog crnogorskog promotera stranih investicija, na jednoj zabavi u Njemačkoj, našli lični predmeti koji pripadaju drugim osobama. Logika daje odgovor i na jednu i drugu enigmu, ali se zanimljivih tragova može naći i u dokumentima sa kojima sada “maše” MPRR.
Naime, u izvještajima Biotehničkog fakulteta o karantinskim pregledima uvezenih palmi u Porto Montenegru iz 2010, 2011 i 2012 godine na koje se poziva MPRR, stoji da na njima “nema vidljivih simptoma od napada surlaša”, ali se iz godine u godinu, ponavlja i preporuka da se nabave “ferotrapovi za ranu detekciju surklaša pomoću feromonskih klopki”. Iz toga se da zaključiti da ta mjera nije preduzeta sve dok nije bilo kasno – odnosno kada je pred kraj 2014, već svima bilo jasno da je surlaš prisutan u Porto Montenegru. Izvještaji daju i još zanimljivih detalja – npr.da su pojedine palme, poput onih uvezenih 2009, pregledane tek godinu dana nakon što su već bile posađene na stalnim mjestima uz obalu Porto Montenegra, da su karantinski zdravstveni pregledi u nekoliko slučajeva vršeni samo po dva puta godišnje, neke palme poput onih uvezenih iz Španije nisu uopšte bile pod nadzorom i pregledane su tek dugo nakon što su došle u Tivat, a biljni materijal se inače, uvozio iz zemalja u kojima je već bilo zvanično potvrđeno prisustvo surlaša.
Sve to problematično je sa stanovišta drugih obavezujućih dokumenata MPRR – Akcionog plana za eradikaciju i suzbijanje palminog surlaša iz 2012 gdje stoji da se”zdravstveni pregledi osjetljivog bilja… vrše četiri puta godišnje u periodu od februara do novembra”, odnosno Pravilnika o fitosanitarnim mjerama za spriječavanje unošenja, širenja i suzbijanje palminog surlaša iz 2012 (član 3 i član 4). Isti ti dokumenti jasno navode da je sav teret i odgovornost borbe protiv surlaša na Fitosanitarnoj upravi i Fitosanitarnoj inspekciji kao organima MPRR, a Biotehnički fakultet treba da po njihovim nalozima, “sprovodi laboratorijska ispitivanja, daje stručne procjene o potrebi sprovođenja preventivnih mjera, sprovodi istraživanja i pruža naučne činjenice”. U pokušaju da demantuje mene i zdravu logiku, MPRR inače, nije dostavio nikakve Izvještaje o karantinskom pregledu palmi u Porto Montenegru iz 2008, 2009, 2013, 2014 i 2015, kada su takođe tamo iz inostranstva pristizale i sađene te biljke.
Dakle, ministre Ivanoviću, za širenje surlaša iz Porto Montenegra na domicilne palme u Tivtu, nisu krivi novinari, već Vaš i neodgovoran rad Vaših stranačkih kolega iz DPS i prethodnika na funkciji ministra poljoprivrede, Milutina Simovića I Tarzana Miloševića. Slažem se sa Vama da nasljeđe palmi neće sačuvati obmane, pa se stoga ozbiljno prihvatite posla za koje Vas plaćaju građani, a ne nastavljajte ogololjavati kokoši u Vašoj blizini, prosipajući njihovo perje.
Siniša Luković
novinar